Θα το θυμάμαι σαν ορόσημο. Την πρώτη φορά που αισθάνθηκα ότι έχω χάσμα γενεών με τους νεώτερους. Και δεν εννοώ τον γιο μου και τους συνομήλικους του, αλλά αυτούς της Generation Z, τους Gen Z. Βέβαια, και ο γιος μου σ΄ αυτούς ανήκει οριακά, σκέψου τι θα γίνει με το δικό μας χάσμα αργότερα…
Να πάρουμε τα πράγματα όμως με τη σειρά.
Εγώ ανήκω στην Generation X που περιλαμβάνει όσους γεννήθηκαν μεταξύ του 1965 και 1980. Στην εκπνοή της βέβαια, παραλίγο θα ήμουν μία εκ των Millenials, αλλά με βάση την κατηγοριοποίηση των γενεών είμαι Gen X και οι Gen Z είναι δύο γενιές μετά. Αυτό θα μπορούσε να με καθησυχάσει κάπως, αλλά φευ…
Όλα ξεκίνησαν όταν είδα τα βίντεο από τη συναυλία του ΛΕΞ την περασμένη Παρασκευή στο Καυταντζόγλειο. Τα σοκ ήταν πολλαπλά, αν και κάτι παρόμοιο είχε γίνει το καλοκαίρι με τη συναυλία του στη Νέα Σμύρνη με τα 20.000 άτομα και θα έπρεπε να είμαι προετοιμασμένη. Δεν ήταν οι 10.000 επιπλέον θεατές, που δεν τους λες και λίγους, ούτε το από πότε έχει ένα στάδιο να συγκεντρώσει τόσο κόσμο σε μια συναυλία (από τον Θεοδωράκη στις μεταπολιτευτικές του συναυλίες γράψαν). Ούτε τα καπνογόνα που έκαναν κόκκινο τον ουρανό πριν και κατά τη διάρκεια, ούτε τα δακρυγόνα που ρίξαν μετά το τέλος της συναυλίας τα ΜΑΤ -κουκουλοφόροι επιτέθηκαν με βόμβες μολότοφ εναντίον αστυνομικών δυνάμεων που φρουρούσαν την υπό ανέγερση βιβλιοθήκη στο ΑΠΘ η μία εκδοχή, τα ΜΑΤ τους την είχαν στημένη η άλλη. Ούτε το ότι οι 30.000 νέοι μαζεύτηκαν χωρίς αφίσες, αναφορές στα κανάλια και τα ραδιόφωνα, χωρίς να γίνει καμπάνια στα social media, αν και αυτό είναι όντως εντυπωσιακό. Αυτό που με άφησε άφωνη ήταν οι 30.000 να τραγουδούν εν χορώ το hashtag που έχει γίνει σύνθημα, το #Μητσοτάκη_γαμι@σαι.
Δεν είναι η γενετήσια βρισιά κατά του πρωθυπουργού της χώρας που σόκαρε τον Πορτοσάλτε που προκάλεσε την αφωνία μου, αλλά το ερωτηματικό που μου γεννήθηκε αν όλοι αυτοί οι άνθρωποι συνειδητά, και κατά πόσο, χρησιμοποιούν ένα σύνθημα με πολιτικό/ιδεολογικό περιεχόμενο ή αν είναι ένα σύνθημα οπαδικό, γηπεδικό. Αν έχουμε να κάνουμε με συνειδητοποιημένη αντίδραση ή ψυχολογία της μάζας. Αν έχουμε να κάνουμε με μια νεολαία που αντιδρά στο σύστημα με το δικό της τρόπο. Είναι ο ΛΕΞ και όσοι των λατρεύουν ένα νέο επαναστατικό μουσικό ρεύμα και ένα ιδεολογικό κίνημα όπως υπήρξε στο παρελθόν το rock and roll ή αργότερα ο Bob Dylan και το Woodstock; Δεν έζησα τίποτα από αυτά, είναι στις προηγούμενες γενιές από μένα, αλλά νιώθω περιέργως μια μεγαλύτερη οικειότητα και έχω αποκωδικοποιήσει το νόημά τους. Τότε οι νέοι ξεσηκώνονταν ενάντια στον κοινωνικό συντηρητισμό και στον πόλεμο. Υπήρχε ένα ιδεολογικό πρόσημο. Το rock and roll, που μετεξελίχθηκε στην rock μουσική, θεωρείται ότι συνέβαλε στο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα. Για το τι συμβολίζει το Woodstock είναι λίγο πολύ γνωστό.
Εδώ όμως με τον ΛΕΞ, με τι έχουμε ακριβώς να κάνουμε;
Πρόκειται όντως για «Μία γενιά που δεν έχει τίποτα να χάσει και τίποτα να πει…τα λέει όλα…στη συναυλία του ΛΕΞ» όπως γράφτηκε στα social media;
Δεν ξέρω αν με σοκάρει περισσότερο έως και με θλίβει να μιλάμε όντως για μια γενιά που δεν έχει τίποτα να χάσει και κυρίως τίποτα να πει. Αν δεν έχει τίποτα να πει που στο καλό βρίσκεται το ιδεολογικό πρόσημο;
Και τι συμβαίνει με τους hip-hop στίχους του ΛΕΞ; Πως καταφέρνουν να συγκινήσουν τόσο τη νεολαία που ταυτίζεται μαζί τους; Υπάρχει τόση ασφυξία από έλλειψη ιδεολογικού πρόσημου και ορίζοντα για το μέλλον;
Ο ίδιος ο ΛΕΞ λέει πως δεν είναι ο ποιητής της νέας γενιάς, είναι απλά ένας ράπερ στην Ελλάδα. «Δεν έχω παιδευτεί αρκετά σε πνευματικό επίπεδο ώστε να παράγω ποίηση» γράφει χαρακτηριστικά στον πρόλογο του βιβλίου «Λεξ, Ένα αστέρι από τσιμέντο».
Και μετά λες δεν γίνεται να έχουμε προβληματισμούς περί στρατευμένης τέχνης. Η τέχνη όταν στρατεύεται μιλάει υπέρ κάποιου ιδεολογήματος, φλερτάρει με την προπαγάνδα. Η τέχνη όταν συγκινεί και κινητοποιεί μιλά ενάντια σε καταστάσεις και κατεστημένα. Είναι το #Μητσοτάκη_γαμι@σαι ένα σύνθημα υπέρ κάποιων ή κατά κάποιου; Υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρείται ότι έχει την πατρότητά του ή κατά του Μητσοτάκη και της ΝΔ. Και κυρίως ποιος είναι ο συμβολισμός του συνθήματος για αυτά τα 30.000 παιδιά που το τραγουδούσαν για κάποια λεπτά συνεχόμενα;
Όλο αυτό με στενοχωρεί. Δεν με σοκάρει, ούτε με απωθεί. Με στενοχωρεί και με θλίβει. Γιατί αν αυτή η συναυλία ήταν παράσταση διαμαρτυρίας, αν οι νέοι στην πλειοψηφία τους νιώθουν όντως έτσι και ταυτίζονται με τους στίχους του ΛΕΞ -είναι η πλειοψηφία τα 30.000 άτομα τελικά;-, αν είναι όπως αυτοδιαφημίζονται μουσική για τσογλάνια έχουμε μεγάλο πρόβλημα ως κοινωνία. Πολλαπλό. Και μια και δεν το αισθάνομαι, δεν το καταλαβαίνω, δεν μου αρέσει μουσικά και στιχουργικά, δεν βρίσκω τις συνδέσεις και τους κοινωνικούς αντικατροπτισμούς, είναι σίγουρο πως είμαι πια μεγάλη. Και βιώνω ξεκάθαρα χάσμα γενεών… Κυρίως γιατί θα ήθελε οι νέοι να παλεύουν, αντιδρούν και διαμαρτύρονται αλλιώς και για άλλους λόγους.