Κάτι φαίνεται να αλλάζει στη φυσιογνωμία του πολέμου Ρωσίας Ουκρανίας σε περίπτωση που αληθεύουν τα αποτελέσματα της κλειστής δημοσκόπησης που παρήγγειλε το Κρεμλίνο και έδωσε στη δημοσιότητα το ανεξάρτητο ρωσικό δημοσιογραφικό μέσο Meduza (που πλέον εδράζει στη Λετονία) και δείχνουν ότι έχουν σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε έξι μήνες (από 32% τον Ιούλιο σε σε 55% τον Οκτώβριο) όσοι επιθυμούν την ειρήνη με την Ουκρανία, ενώ υπέρ της συνέχισης του πολέμου τάσσεται μόλις το 25% (από 57%). Τα νούμερα αυτά ταυτίζονται με τα αποτελέσματα έρευνας που έκανε τον Οκτώβριο το Levada Center, το μοναδικό μεγάλο ανεξάρτητο κέντρο σφυγμομετρήσεων στη Ρωσία. Ο επικεφαλής του λέει ότι οι Ρώσοι άρχισαν να αλλάζουν γνώμη μετά την επιστράτευση του Σεπτεμβρίου. Οι δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν όμως να επηρεάζουν τις ρωσικές αρχές, καθώς η Ρωσία παρήγγειλε εκατοντάδες τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs) και βαλλιστικούς πυραύλους από το Ιράν, σύμφωνα με τη δήλωση της Τρίτης που πέρασε στο Γερμανικό Πρακτορείο διπλωματική πηγή στα Ηνωμένα Έθνη. Να αναφέρουμε στο σημείο αυτό ότι στην Ουκρανία σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία περισσότεροι από 200.000 στρατιώτες υπήρξαν θύματα του πολέμου, περίπου 40.000 αθώοι πολίτες σκοτώθηκαν και από 15 έως 30 εκατομμύρια πολίτες εκτοπίστηκαν από την πατρίδα τους.
Σημειώθηκαν επίσης δύο σημαντικές εξελίξεις την προηγούμενη εβδομάδα, αφενός με τη Ουκρανία να πλήττει δύο στρατιωτικές βάσεις στην κεντρική Ρωσία, περίπου 600 χιλιόμετρα από τα σύνορα, χρησιμοποιώντας τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πιθανότατα ουκρανικής κατασκευής. Τα πλήγματα προκάλεσαν εντύπωση στη Δύση, καθώς δείχνουν τη «νέα βούληση» του Κιέβου να μεταφέρει τον πόλεμο στην καρδιά της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ έσπευσαν να δηλώσουν την αντίθεσή τους στην ενέργεια αυτή διά στόματος του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Ned Price, ο οποίος είπε χαρακτηριστικά ότι «Δεν επιτρέπουμε στην Ουκρανία να οργανώνει πλήγματα πέραν των συνόρων της, δεν ενθαρρύνουμε την Ουκρανία να εξαπολύει πλήγματα πέραν των συνόρων της». Αφετέρου, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Dmitry Peskov δήλωσε «Η Μόσχα δεν έχει σκοπό να προχωρήσει στην προσάρτηση άλλων τομέων της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια του πολέμου», ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι «Κάποια στιγμή θα πρέπει να καταλήξουμε σε συμφωνίες», εξακολουθώντας όμως να επιτίθεται σε Ουκρανούς και Δυτικούς που σκόπιμα πολλαπλασιάζουν το χάος και επιδεινώνουν τη διεθνή κατάσταση. Από την πλευρά της οι ΗΠΑ κατήγγειλε διά στόματος του υπουργού Άμυνας Λόιντ Όστιν τη Ρωσία ότι επεκτείνει και εκσυγχρονίζει το πυρηνικό της οπλοστάσιο και ταυτόχρονα υποσχέθηκε νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσει την απειλή των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Και ενώ οι αλληλοκατηγόριες βρίσκονταν εν εξελίξει, ΗΠΑ και Ρωσία προχώρησαν σε ανταλλαγή κρατουμένων. Τέλος, αναφορικά με το θέμα του πολέμου στην Ουκρανία, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Παρασκευή ότι θα μιλήσει την Κυριακή με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι προκειμένου να ενισχυθεί η υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ συμφωνία για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα.
Παρόλες τις διπλωματικές κινήσεις της Τουρκίας προσπαθώντας να παίξει ρόλο καταλύτη και κατ΄ επέκταση καθοριστικό στις σχέσεις Ρωσίας και ΗΠΑ, ενισχύοντας το στρατηγικό γεωπολιτικό της ρόλο δεν φαίνεται να τα καταφέρνει και τόσο καλά. Οι αιτίες είναι αφενός η Συρία και αφετέρου η Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η Τουρκία δέχτηκε κοινό μήνυμα από ΗΠΑ και Ρωσία με ξεκάθαρο «όχι» στις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στην Συρία, τόσο από τον εκπρόσωπο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, όσο και από τον Σεργκέι Λαβρόφ, τον Ρώσο υπουργό εξωτερικών. Περνώντας στο ελληνοτουρτκικό τώρα θέμα, υπήρξε ξεκάθαρη καταδίκη ων τουρκικών υπερπτήσεων από το Κογκρέσο. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με την απάντησή του επέλεξε να εστιάσει στο γεγονός ότι αφαιρέθηκαν από το αμερικανικό νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό οι τροπολογίες που περιείχαν τους όρους για την πώληση F-16 από την Ουάσιγκτον στην Άγκυρα. Βέβαια, υπενθυμίζεται ότι οι τροπολογίες αυτές αποτελούσαν από την αρχή απλώς ένα επιπλέον εργαλείο, καθώς ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ συνεχίζει να διατηρεί το δικαίωμα του βέτο ως πρόεδρος της επιτροπής Διεθνώς Σχέσεων της Γερουσίας και συνεπώς συνεχίζει να θεωρείται ο πολιτικός που κρατά τα κλειδιά των F-16. Τέλος, να αναφέρουμε ότι κλειστά παραμένουν de facto τα Στενά του Βοσπόρου για τη συντριπτική πλειονότητα των δεξαμενοπλοίων, μετά την αιφνιδιαστική απόφαση των τουρκικών αρχών να αξιώσουν έγγραφες προκαταβολικές βεβαιώσεις ασφάλισης, κατά παρέκκλιση της συνήθους πρακτικής τους.
Στο επίπεδο της ενέργειας τώρα, σε πλήρη ισχύ τέθηκε από τη Δευτέρα η απαγόρευση αγοράς και εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου στις χώρες της ΕΕ, αλλά και η απαγόρευση μεταφοράς του από ευρωπαϊκές ναυτιλιακές και άλλες μεταφορικές επιχειρήσεις σε τρίτες χώρες σε τιμή πάνω από το πλαφόν των 60 δολαρίων το βαρέλι, με βάση την απόφαση στην οποία κατέληξαν ομόφωνα οι «27» το περασμένο Σάββατο. Η απόφαση δεσμεύει τις χώρες της ΕΕ και της G7, ενώ εξαιρούνται η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία, τρία κράτη-μέλη με υψηλό βαθμό εξάρτησης από το πετρέλαιο της Ρωσίας. Παράλληλα, διεξήχθη Σύνοδος Κορυφής EUMED-9 σχετικά με την ενεργειακή κρίση, χαρακτηριστική των εργασιών της υπήρξε η δήλωση Μητσοτάκη «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μπορέσουμε να πετύχουμε μία συμφωνία στο επόμενο συμβούλιο των υπουργών ενέργειας. Να μπορέσουμε επιτέλους να συμπιέσουμε τις τιμές του φυσικού αερίου», τόνισε ο πρωθυπουργός επαναλαμβάνοντας τις προτάσεις του με έμφαση σε αυτή για ορισμό πλαφόν. Περαιτέρω, υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των εταιρειών ΔΕΣΦΑ (Ελλάδα), Βulgartransgaz (Βουλγαρία), Transgaz (Ρουμανία), FGSZ (Ουγγαρία), ICGB (Βουλγαρία) και Gastrade (Ελλάδα) με σκοπό τη συνεργασία τους για την υλοποίηση του «κάθετου διαδρόμου», που θα επιτρέψει αμφίδρομες ροές φυσικού αερίου από Βορρά προς Νότο και από Νότο προς Βορρά. Η υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 22ου World LNG Summit που διοργανώνεται στην Αθήνα από τον ΔΕΣΦΑ, υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Μια τραγελαφική υπόθεση, που όμως έχει θορυβήσει τους Γερμανούς και απασχόλησε τον διεθνή Τύπο την προηγούμενη εβδομάδα βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι αρχές προχώρησαν σε 54 συλλήψεις πολιτών που φαίνεται ότι σχεδίαζαν «πραξικόπημα» ακροδεξιάς έμπνευσης. Ανάμεσά τους ένα μέλος της πρώην βασιλικής οικογένειας, αστυνομικοί και στρατιωτικοί, οι περισσότεροι με δεσμούς με το κόμμα AfD. Παρά τα, μάλλον ή ήττον, παράλογα σχέδιά τους, η αστυνομία προχώρησε σε μια σειρά από επιχειρήσεις για τη σύλληψή τους και την κατάσχεση πειστηρίων που αφορούν τη δράση τους.
Παραμένοντας στο Ευρωπαϊκό χώρο, αξίζει να αναφερθούμε στη σύλληψη 4 ατόμων που σημειώθηκε στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο έρευνας ενός οικονομικού δικαστή ως ύποπτοι για δωροληψία από το Κατάρ για το Μουντιάλ, εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με ανακοίνωση της βελγικής ομοσπονδιακής εισαγγελίας. Μεταξύ αυτών η Ελληνίδα ευρωβουλευτής και Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εύα Καϊλή, και οι Ιταλοί Αντόνιο Παντσέρι, πρώην ευρωβουλευτής που είναι στέλεχος του κόμματος Articolo Uno (αποτελεί διάσπαση του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος – PD), και ο Λούκα Βιζεντίνι, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Συνδικαλιστικής Συνομοσπονδίας – ITUC.
Συνεχίζοντας τον απολογισμό της επικαιρότητας της εβδομάδας που μας πέρασε, αναφέρουμε ότι η Κίνα τελικά έβαλε τέλος στην πολιτική «μηδενικών κρουσμάτων», καθώς η Εθνική Επιτροπή Υγείας αποφάσισε τη χαλάρωση των μέτρων μετά το κύμα οργής που ξέσπασε στην αχανή χώρα. Πλέον, οι ασυμπτωματικοί ασθενείς και τα άτομα με ήπια συμπτώματα κορωνοϊού θα μπορούν να μένουν σε καραντίνα στο σπίτι τους και όχι σε κρατικές δομές, και να αναφέρουν μόνοι τους τα αποτελέσματα των τεστ. Επίσης, οι απαιτήσεις για τεστ PCR μειώνονται, μη αποτελώντας προϋπόθεση για την είσοδο των πολιτών στους περισσότερους δημόσιους χώρους, εκτός από τα νοσοκομεία και τα σχολεία, ενώ αίρονται και οι απαγορεύσεις των μετακινήσεων μεταξύ περιοχών χαμηλού κινδύνου. Παράλληλα, επιταχύνεται το πρόγραμμα εμβολιασμού του πληθυσμού.
Σάλος και μεγάλη προβληματισμοί υπήρξαν σχετικά με την ανακοίνωση ότι η Αστυνομία Ηθών του Ιράν καταργείται από τον γενικό εισαγγελέα του Ιράν. Η είδηση πρωτοδημοσιεύτηκε στους New York Times την περασμένη Κυριακή το πρωί και έκανε το γύρο του κόσμου μέσα από αναδημοσιεύσεις διαφόρων μέσων του Τύπου. Ωστόσο πολλοί ή΄ταν αυτοί που έσπευσαν στη συνέχεια να διαψεύσουν την είδηση κάνοντας λόγο μάλιστα για παραπλανητικό τίτλο στο άρθρο των NYT. Παράλληλα όμως, και αυτό δεν αμφισβητείται, σοκ προκάλεσαν οι αποκαλύψεις γιατρών στο Ιράν για τις επιθέσεις των δυνάμεων ασφαλείας σε γυναίκες που διαδηλώνουν κατά του καθεστώτος. Σύμφωνα με τον Guardian, οι γιατροί και οι νοσοκόμες, που περιθάλπουν τους διαδηλωτές κρυφά ώστε να αποφύγουν τη σύλληψη, παρατήρησαν πως οι ιρανικές δυνάμεις χτυπούσαν σε διαφορετικά σημεία τους άνδρες και σε διαφορετικά τις γυναίκες. Συγκεκριμένα, οι περισσότερες διαδηλώτριες είχαν τραύματα στο πρόσωπο και τα γεννητικά τους όργανα, σε αντίθεση με τους άνδρες που έφεραν χτυπήματα στα πόδια, τους γλουτούς και την πλάτη.
Στη συνέχεια, οι στρατιωτικοί και οι πολιτικοί ηγέτες στο Σουδάν υπέγραψαν μια πρώτη συμφωνία με στόχο να τερματιστεί η βαθιά πολιτική κρίση που συγκλονίζει τη φτωχή χώρα των 50 εκατομμυρίων κατοίκων μετά το πραξικόπημα τον Οκτώβριο του 2021. Το στρατιωτικό πραξικόπημα θυμίζουμε εκτροχίασε τις προσπάθειες μετάβασης προς ένα σταθερό πολιτικό καθεστώς μετά την εκδίωξη το 2019 του πρώην προέδρου Omar al-Bashir, ο οποίος είχε παραμείνει στην εξουσία σχεδόν τρεις δεκαετίες.
Στο Ισραήλ τώρα, ο Νετανιάχου ζήτησε παράταση της προθεσμίας για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Όπως αναφέρει δε, το κόμμα του Λικούντ, το αίτημα διατυπώθηκε σε επιστολή προς τον ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτσογκ.
Μια άλλη είδηση που έκανε αίσθηση ήταν η υιοθέτηση νέου ποινικού κώδικα από το κοινοβούλιο της Ινδονησίας βάσει του οποίου θα τιμωρούνται οι σεξουαλικές σχέσεις εκτός γάμου με φυλάκιση έως ενός έτους. Παράλληλα, θα απαγορεύεται τα ζευγάρια να συζούν πριν τον γάμο. Ο νόμος αυτός θα ισχύει τόσο για τους πολίτες της χώρας όσο και για τους τουρίστες. Εκτός των άλλων, θα απαγορεύεται κάποιος να προσβάλλει τον πρόεδρο και τους κρατικούς θεσμούς της Ινδονησίας, αλλά και να εκφράζει απόψεις αντίθετες με την κρατική ιδεολογία. Ο νέος ποινικός κώδικας προετοιμαζόταν επί δεκαετίες και αντικαθιστά αυτόν που ίσχυε από την εποχή της ολλανδικής αποικιοκρατίας στην Ινδονησία. Υιοθετήθηκε από την πλειοψηφία των βουλευτών.
Κλείνουμε μια στενάχωρη είδηση, που αφορά στα όπλα. Συγκεκριμένα, οι πωλήσεις όπλων συνεχίζουν να αυξάνονται σε παγκόσμια κλίμακα σύμφωνα με έκθεση αναφοράς που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI). Σύμφωνα με τα δεδομένα, οι 100 μεγαλύτερες εταιρείες όπλων πούλησαν το 2021 βαριά όπλα και υπηρεσίες αξίας 592 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ τις μεγαλύτερες ποσότητες στρατιωτικών εξοπλισμών διέθεσαν εταιρείες των ΗΠΑ – στις 40 αμερικανικές εταιρείες αναλογούσε το 51% του συνόλου των πωλήσεων των κορυφαίων εταιρειών. Ακολουθούν στη δεύτερη θέση εταιρείες της Κίνας, που αύξησαν θεαματικά το ποσοστό τους (18%), ενώ τις ακολουθούν, σε απόσταση, αυτές της Βρετανίας (6,8%), της Γαλλίας (4,9%) και της Γερμανίας (1,6%).
*Φωτογραφία εξωφύλλου: ‘Walking Violin in Philadelphia Mummers’ Parade, 1917, Otto Bettmann