Πώς μια απαγωγή και δολοφονία ενός κοριτσιού έγινε η αιτία για την δημιουργία του γνωστού συστήματος έκτακτης ανάγκης εξαφάνισης ανηλίκων, AMBER Alert;
…
Είμαστε εδώ και χρόνια εξοικειωμένοι με τις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές ειδοποιήσεις εξαφάνισης ανηλίκων αλλά και με τον χαρακτηριστικό τους ήχο. Η κοινωνία μας ενεργοποιείται άμεσα σε τέτοια περιστατικά με σκοπό να βρεθούν τα αγνοούμενα πρόσωπα και να δοθούν απαντήσεις. Το σύστημα ξεκίνησε από την Αμερική με αφορμή μια γνωστή υπόθεση δολοφονίας ενός 9χρονου παιδιού. Στην χώρα μας ήρθε λίγα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 2007, χάρη στο Χαμόγελο του Παιδιού.
Το Amber Alert Hellas συνίσταται στην άμεση, έγκυρη και λεπτομερή ενημέρωση των πολιτών σχετικά με περιστατικό εξαφάνισης ανηλίκου μόλις λίγα λεπτά μετά την ειδοποίηση των Αρχών ή του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» σχετικά με αυτό. Για να επιτευχθεί αυτό στο Πρόγραμμα συμμετέχει πλήθος φορέων (κρατικών ιδιωτικών, εθελοντικών) με τον κάθε ένα από αυτούς να επικοινωνεί τα στοιχεία του αγνοούμενου παιδιού και κάποιες άλλες βασικές πληροφορίες μέσα από τα μέσα που διαθέτει π.χ. τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά spots, αναρτήσεις στο Facebook, αποστολή SMS, ανακοινώσεις στις οθόνες αεροδρομίων κ.λ.π.
Το Χαμόγελο του Παιδιού
Η ιστορία της Άμπερ Ρενέ Χάγκερμαν:
Στις 13 Ιανουαρίου το 1996 στο Άρλιγκτον του Τέξας, η 9χρονη Άμπερ έκανε ποδήλατο μαζί με τον αδελφό της Ρίκι, δύο τετράγωνα μακριά από το σπίτι των παππούδων της. Η μητέρα των παιδιών τους είχε πει να μην απομακρυνθούν πολύ και να γυρίσουν μια συγκεκριμένη ώρα. Ο 5χρονος αδερφός της ήθελε να γυρίσει πίσω στο σπίτι γιατί είχαν απομακρυνθεί από την γειτονιά, ενώ η Άμπερ επέμεινε να κάνει μεγαλύτερη βόλτα με το ποδήλατό της κοντά σε ένα πάρκινγκ, εκεί που είχε μια ράμπα που έπαιζαν συχνά κι άλλα παιδιά της ηλικίας τους. Μόλις επέστρεψε στο σπίτι ο Ρίκι η μητέρα του τον ρώτησε που ήταν η αδερφή του κι εκείνος τους εξήγησε που βρισκόταν. Η οικογένεια τότε ξεκίνησε να βρει το παιδί και όταν έφτασαν στο σημείο βρήκαν μόνο το ροζ ποδήλατό της.
Ο τελευταίος άνθρωπος που είδε την Άμπερ ήταν ένας 78χρονος κάτοικος ο οποίος εκείνη τη στιγμή βρισκόταν στην αυλή του και είδε να βγαίνει ξαφνικά από ένα βαν ένας άνδρας ο οποίος τράβηξε το κορίτσι από το ποδήλατο και την έβαλαν μέσα. Ο άνδρας κάλεσε επιτόπου την αστυνομία για να δηλώσει το περιστατικό απαγωγής. Ο ίδιος δήλωσε πως το κορίτσι έκλαιγε, ούρλιαζε και κλωτσούσε τον δράστη. Στην περιγραφή που έδωσε ανέφερε πως ο απαγωγέας ήταν ισπανόφωνος, μετρίου αναστήματος με καστανά μαλλιά και πως το βαν ήταν σε πολύ καλή κατάσταση.
Αμέσως ξεκίνησαν οι έρευνες για τον εντοπισμό του κοριτσιού από την οικογένεια, τους κατοίκους της περιοχής κι 50 πράκτορες. Αξίζει όμως να σημειωθεί πως εκείνη την περίοδο γυριζόταν ένα ντοκιμαντέρ από έναν τοπικό σταθμό αφιερωμένο στην Άμπερ, καθώς το κορίτσι είχε τέτοια ευφυΐα που ασχολούνταν με την ολοκλήρωση πτυχίου, παρά την ηλικία της. Η πορεία της ήταν αξιοθαύμαστη για αυτό και ήταν προγραμματισμένα τα γυρίσματα γύρω από την καθημερινότητά της και την ακαδημαϊκή της εξέλιξη. Αυτό σημαίνει πως το συνεργείο είχε περάσει αρκετό χρόνο με την οικογένεια της. Η μητέρα της λοιπόν αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τις φωτογραφίες από αυτό το ντοκιμαντέρ για να γίνει πιο γνωστή η υπόθεση και κυρίως το πρόσωπο του παιδιού της.
Τέσσερις μέρες μετά την εξαφάνιση της Άμπερ Χάγκερμαν, 5 χιλιόμετρα απόσταση από το μέρος που εθεάθη για τελευταία φορά, βρέθηκε το άψυχό της σώμα από έναν κάτοικο ο οποίος έβγαζε βόλτα τον σκύλο του. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αυτοψίας, η Άμπερ ήταν ζωντανή για δύο μέρες ακόμη μετά την απαγωγή της. Το σώμα της έφερε σοβαρά χτυπήματα κυρίως στον λαιμό και είχε δεχθεί και σεξουαλική κακοποίηση. Η γυμνή σορός της βρέθηκε κοντά σε ένα ρυάκι και πιθανόν ο δράστης το έκανε με σκοπό να αλλοιωθούν όλα τα στοιχεία και το DNA.
Η δολοφονία της Άμπερ είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις και η κοινή γνώμη μαζί με την αστυνομία αναζητούσαν απαντήσεις. Μάλιστα, δημιουργήθηκε ένα σημαντικό ερώτημα. Πώς γίνεται οι πολίτες να ενημερώνονταν άμεσα για αλλαγές των καιρικών φαινομένων και όχι για την εξαφάνιση παιδιών;
Έτσι, τα τοπικά μέσα άρχισαν να ασκούν πιέσεις για σύσταση συστημάτων προειδοποίησης έκτακτων αναγκών. Η χρονική στιγμή βέβαια ήταν ευνοϊκή για την καθολική θέσπιση τέτοιου προγράμματος αφού λαμβάνονταν κι άλλες αποφάσεις για περιπτώσεις ανάγκης.
Η καθιέρωση του AMBER Alert:
Το 2003 ο Αμερικανός πρόεδρος Τ. Μπους υπέγραψε νομοθεσία όπου θα παρέχονταν σε εθνικό επίπεδο ειδικό σύστημα ετοιμότητας για εξαφανισμένα παιδιάμε όνομα AMBER (America’s Missing: Broadcast Emergency Response) Alert, αφιερωμένο στην μνήμη της Άμπερ Χάγκερμαν. Το πρόγραμμα ήταν αποτελεσματικό εργαλείο για την αντίδραση όλων των πολιτών με στόχο την εύρεση ανηλίκων για αυτό και εκατοντάδες χώρες στον κόσμο το υιοθέτησαν. Στην Ελλάδα το AMBER Alert έχει συμβάλλει σημαντικά στην ενημέρωση των πολιτών ώστε να υπάρχει κινητοποίηση σε οποιαδήποτε περίπτωση για την εύρεση παιδιών που έχουν χαθεί.
Φωτογραφία Εξωφύλλου: Τα παιδιά στο κουτί γάλακτος: Πριν από τις ειδοποιήσεις AMBER alert, οι αρχές αναζήτησαν τα εξαφανισμένα παιδιά μέσω μιας εθνικής εκστρατείας σε χαρτοκιβώτια / Getty Images
