Την Τετάρτη το βράδυ πραγματοποιήθηκε το debate των πολιτικών στο ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, στη μεγάλη πολιτική τηλεμαχία ενόψει των εκλογών 2023 στις 21 Μαΐου.
Οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Αλέξης Τσίπρας, Νίκος Ανδρουλάκης, Δημήτρης Κουτσούμπας, Κυριάκος Βελόπουλος και Γιάνης Βαρουφάκης βρέθηκαν απέναντι από τη Σία Κοσιώνη (ΣΚΑΪ), τη Ράνια Τζίμα (Mega), τη Μάρα Ζαχαρέα (Star), τον Γιώργο Παπαδάκη (ΑΝΤ1), τον Αντώνη Σρόιτερ (Alpha) και τον Παναγιώτη Στάθη (Open). Συντονιστής ήταν ο Γιώργος Κουβαράς.
Οι πολιτικοί αρχηγοί ανάμεσα στις έξι ενότητες απάντησαν και για τη νέα γενιά, ανάμεσα στις απαντήσεις που δόθηκαν ήταν για την πανεπιστημιακή αστυνομία, την ενασχόληση των νέων με την πολιτική, την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και τη στεγαστική πολιτική. Οι πολιτικοί αρχηγοί είπαν ελάχιστα για το πρόγραμμά τους σχετικά με τους νέους και ειδικότερα δεν ακούστηκαν οι απόψεις για την ανεργία που ταλαιπωρεί τους νέους και τα καθημερινά προβλήματα που έρχονται αντιμέτωποι.
Στην Ελλάδα του 2023 δεν μπορούμε να λέμε με βεβαιότητα πως τα πράγματα για τους νέους θα πάνε καλύτερα, όταν η χώρα είναι «πρωταθλήτρια στην ανεργία τόσο των νέων όσο και των γυναικών με ποσοστά που δημοσιεύθηκαν τον Φεβρουάριο από την Eurostat.
Η χώρα μας καταγράφει ποσοστό της τάξης του 29,7% στην ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών, αναφορικά με το ποσοστό ανεργίας κατά φύλο, στην Ελλάδα σημειώνεται το μεγαλύτερο ποσοστό με 15,8%, ενώ ακολουθεί η Ισπανία με 14,5% και η Ιταλία με 9,4%.
Οι νέοι σήμερα αδυνατούν να φανταστούν ένα λαμπρό μέλλον, με δικό τους σπίτι, δική τους οικογένεια και φυσικά εξασφαλισμένο μισθό όπως είχαν οι γονείς τους σε αντίστοιχη ηλικία.
Όταν οι σπουδές πολλές φορές αποτελούν οικονομικό βάρος για την οικογένεια και η πολιτεία δεν εξασφαλίζει τη δωρεάν πρόσβαση όχι μόνο σε επίπεδο δωρεάν πανεπιστημίου αλλά και διαβίωσης, όταν οι νέοι οδηγούνται σε εργασία ώστε να υποστηρίξουν τις σπουδές τους, ενώ θα έπρεπε να αφιερώνουν χρόνο στο αντικείμενο μάθησης τους, τότε δεν είναι μόνο πρόβλημα ότι οδηγούνται στο εξωτερικό αλλά φτάνουν στο σημείο να μην έχουν πρόσβαση στα δωρεάν πανεπιστήμια και σε ένα «καλύτερο» αύριο που έρχεται; με την απόκτηση ενός πτυχίου.
Φυσικά οι πολιτικοί αρχηγοί ξέχασαν και τους νέους που εργάζονται στον τομέα του τουρισμού, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες σαν να είναι σκλάβοι των αφεντικών, για μικρούς μισθούς και πολλές φορές ανασφάλιστη εργασία.
Φυσικά οι νέοι είναι τεμπέληδες και δεν θέλουν να δουλέψουν δηλώνουν οι ηλικιωμένοι, και όχι μόνο, μη αναγνωρίζοντας τις διαφορετικές συνθήκες που βιώνει η χώρα, την εκμετάλλευση των εργαζομένων και φυσικά κλείνοντας τα μάτια στην πραγματικότητα κατηγορώντας τη νέα γενιά.
Όμως τι μας είπαν οι πολιτικοί αρχηγοί για τους νέους και τι τελικά θα ψηφήσει η νέα γενιά;
Παραθέτω τις ερωταπαντήσεις όπως αυτές έγιναν:
Απαντώντας στην δημοσιογράφο Σία Κοσιώνη (Σκάι), ο Γ. Βαρουφάκης έκανε αντιδιαστολή μεταξύ ασφάλειας στα πανεπιστήμια και της “πανεπιστημιακής αστυνομίας τύπου Κεραμέως”. Επέμεινε, ειδικότερα, στη διαφύλαξη του πανεπιστημιακού ασύλου, της διακίνησης ιδεών. Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι είτε δεν έχει καταλάβει πώς λειτουργούν ιδρύματα, όπως το Κέιμπριτζ και η Οξφόρδη, είτε το έχουν καταλάβει και ψεύδονται παίζοντας ένα έργο σε ένα ακροδεξιό ακροατήριο.
Δήλωσε μη ικανοποιημένος από το βαθμό ελευθερίας των ιδεών στα ελληνικά πανεπιστήμια, ενώ έκανε λόγο για κλίμα εμφυλίου πολέμου, που “καλλιεργεί η Μητσοτάκης Α.Ε., με στόχο την υποβάθμιση των πανεπιστημίων μας”.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην ενότητα του debate “Νέα Γενιά” και σε ερώτηση του Αντώνη Σρόιτερ (ALPHA) τι βαθμό βάζει στον εαυτό του απάντησε: “Οι νέοι έχουν κάθε δίκιο να είναι επιφυλακτικοί στην εξουσία. Θα αξιολογήσουν και αυτή την κυβέρνηση. Δεν είχα καμία δυσκολία να αναγνωρίσω λάθη και να ζητήσω συγνώμη. Ένα λάθος γίνεται σφάλμα όταν επαναλαμβάνεται. Ο βαθμός ο οποίος θα μπει στην κυβέρνηση θα μπει από όλους τους Έλληνες και θα είναι το εκλογικό ποσοστό που θα πάρει η ΝΔ στις εκλογές της 21ης Μαΐου. Αυτή η ζυγαριά θα τεθεί στην κρίση όλων των Ελλήνων πολιτών. Από τους νέους μας θα ζητούσα να αξιολογήσουν και αυτοί τα κόμματα, να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία και να γνωρίζουν ότι τελικά ψηφίζουν για το δικό τους μέλλον”.
Σε επόμενη ερώτηση τι θα έλεγε, ως δεκαοχτάχρονος, στον πολιτικό που θα του έδινε 150 ευρώ είπε: “Έγινε πολλή κουβέντα για μέτρο συμπληρωματικό. Να κάνω μια πρόταση σε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς. Κατά πάσα πιθανότητα θα οδηγηθούμε σε δεύτερες εκλογές. Όλοι να καταθέσουμε τα προγράμματά μας, είτε στο Γενικό Λογιστήριο είτε στην Τράπεζα της Ελλάδας, τρεις μέρες το πολύ χρειάζεται για να αξιολογηθούν, για να μην υπάρχει αμφιβολία πόσο κοστίζει το κάθε πρόγραμμα. Εκατόν πενήντα (150) ευρώ δώσαμε και στο freedom pass. Οι νέοι ενδιαφέρονται για καλή εκπαίδευση και καλές δουλειές και γι’ αυτό θα μας κρίνουν την επόμενη ημέρα, όχι για τα 150 ευρώ”.
Τη δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για κατάργηση της ελάχιστης βάσης εισαγωγής από φέτος επανάλαβε ο Αλέξης Τσίπρας απαντώντας σε σχετική ερώτηση από τον Παναγιώτη Στάθη (OPEN) στο πλαίσιο της τελευταίας ενότητας για τη ”Νέα Γενιά”.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επισήμανε πως καμία άλλη κυβέρνηση δεν προχώρησε σε τέτοιο μέτρο, τονίζοντας πως όταν έχεις “κλειστό αριθμό παιδιών” που θα μπουν στις σχολές με την εν λόγω διαδικασία, τον αν γράψει κάποιος 8 ή 12 εξαρτάται από τον “βαθμό δυσκολίας των θεμάτων”. Ως εκ τούτου, σημείωσε πως στόχος της κυβέρνησης δεν είναι η άνοδος του γνωστικού επιπέδου, αλλά όπως υπογράμμισε η τεχνητή μείωση των εισακτέων προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες για την τριτοβάθμια και για να ”αβγατίσει” η πελατεία των κολλεγίων.
Προσέθεσε δε, ότι η επόμενη προοδευτική κυβέρνηση θα καταργήσει την ελάχιστη βάση εισαγωγής προκειμένου να ”αναζοωγονηθούν” και τα περιφερειακά πανεπιστήμια.
Τέλος, σε ερώτηση ποιο είναι το πολιτικό πρόσωπο που θεωρεί σημείο αναφοράς τον Α. Παπανδρέου, τον Χ. Φλωράκη ή τον Λ. Κύρκο, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σχολίασε ότι ο κ. Ανδρουλάκης διεκδικεί την αποκλειστικότητα της κληρονομιάς του Α. Παπανδρέου και ότι δεν θέλει να κάνει το ίδιο με τον κ. Κουτσούμπα για τον κ. Φλωράκη. Ωστόσο, τόνισε πως τα “συνθήματα γίνονται επίκαιρα γιατί η ζωή τα κάνει επίκαιρα” και πως σήμερα τα έχει κάνει επίκαιρα η “Δεξιά του κ. Μητσοτάκη”. “Αυτό που μπορεί να σώσει το λαό είναι η ενότητα”, κατέληξε.
Στην 6η και τελευταία ενότητα για τη Νέα Γενιά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης απαντώντας στην ερώτηση του δημοσιογράφου Γιώργου Παπαδάκη (ANT1) τόνισε ότι “η νέα γενιά έχει πολλά εφόδια αλλά λιγοστές ευκαιρίες γι’ αυτό χιλιάδες Ελληνόπουλα τα τελευταία 15 χρόνια έχουν οδηγηθεί στο εξωτερικό”.
Για να μείνουν οι νέοι στην Ελλάδα ο κ. Ανδρουλάκης πρόσθεσε ότι χρειάζεται βιώσιμη ανάπτυξη, με ώριμη αγορά εργασίας, με καλές θέσεις εργασίας και καλούς μισθούς.
Παράλληλα είπε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα στήριξης της καθημερινότητας τους και έφερε ως παράδειγμα την κοινωνική κατοικία, όπως στην Πορτογαλία όπου τρέχει πρόγραμμα για 150.000 κοινωνικές κατοικίες. “Κάτι ανάλογο προτείνει και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ” τόνισε ο κ. Ανδρουλάκης.
Απαντώντας σε ερώτηση της Μάρας Ζαχαρέα (STAR) για το εάν οι υποσχέσεις και οι επικοινωνιακές εκστρατείες μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν τους νέους και τους φέρνουν πιο κοντά στην πολιτική, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, στην ενότητα “Νέα Γενιά”, απάντησε:
“Πώς θα πιστέψει ένας νέος τους πολιτικούς που επί 12 χρόνια τους λένε ψέματα; Ότι βγαίνουμε από τα μνημόνια, ότι όλα θα πάνε καλά και συνεχώς βουλιάζουμε. Θέλω ως προερχόμενος από την Μακεδονία να ζητήσω συγνώμη από τους γονείς που έχασαν τα παιδιά τους στα Τέμπη. Ζητώ συγνώμη από τα νέα παιδιά που τους αναγκάζουμε να πάνε στα νησιά να δουλέψουν για 600 ευρώ με δέκα άτομα μαζί, ενώ βολεύουμε μετακλητούς. Ο νέος βλέπει πως δεν υπάρχει αξιοκρατία. Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο έγκλημα.
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο πολλά νέα παιδιά να μην ψηφίσουν στις δεύτερες εκλογές που εάν προκύψουν θα γίνουν αρχές Ιουλίου, ο κ. Βελόπουλος απάντησε.
“Για μένα είναι το χειρότερο που θα μπορούσε να γίνει. Οι νέοι μπορούν να κάνουν την αλλαγή. Ο νέος μπορεί να πιέσει τον μεγαλύτερο να αλλάξει την Ελλάδα. Έχει όραμα, έχει ελπίδα. Πρέπει να ξαναδώσουμε στους νέους την ελπίδα. Η Ελληνική Λύση μπορεί”.
Ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, απαντώντας στην ερώτηση της δημοσιογράφου Ράνιας Τζίμα ότι “το ΚΚΕ με την άρνησή του να στηρίξει ή να δώσει ανοχή σε κυβέρνηση δεν δίνει κυβερνητική εναλλακτική στη νεολαία και μήπως τα ωθεί στην αποχή;” στην ενότητα “Νέα Γενιά” είπε:
“Όχι. Η νέα γενιά ξέρει τι θέλει, ξέρει τι ζητάει, έχει και γνώση και πείρα αρκετή γιατί έζησε, ιδιαίτερα οι μικρότερες ηλικίες, μέσα στην πανδημία μια τραγική κατάσταση, ζήσαν πάρα πολλά, πρόσφατα ήταν στους δρόμους με συνθήματα όμορφα, για την τραγωδία στα Τέμπη, που μας συγκίνησαν όλους. Θα πρέπει, της λέμε και από αυτό το πάνελ σήμερα, να πάει να ψηφίσει. Δεν είναι αντισυστημική η αποχή. Η αποχή ενισχύει μόνο τα κόμματα που θέλουν να κάνουν ακόμα χειρότερη τη ζωή της, γιατί όντως κάθε κυβέρνηση είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Αυτό συμβαίνει όλα τα τελευταία χρόνια. ‘Αρα η νεολαία πρέπει να πάει να ψηφίσει, εμείς καταθέσαμε και πρόταση νόμου τέτοια στη Βουλή, δεν έγινε δεκτή από την κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα, ώστε οι νέοι που δουλεύουν σεζόν να μπορέσουν να ψηφίσουν στον τόπο που πήγαν για δουλειά”.
Ως προς το τι διαφορετικό έχει να προτείνει το ΚΚΕ στη νεολαία ώστε να μην δούμε ξανά εικόνες όπως το 2019 με νέους να στρέφονται προς τη Χρυσή Αυγή, ο Δ. Κουτσούμπας αναφέρθηκε στο πολύ αισιόδοξο μήνυμα των σημερινών φοιτητικών εκλογών, όπου η Πανσπουδαστική, δηλαδή η παράταξη της ΚΝΕ που στηρίζει το ΚΚΕ αναδείχθηκε ξανά πρώτη δύναμη.
“Αυτό λέμε να κάνει και τώρα η νεολαία. Να παρατήσει τις αναπολήσεις του παρελθόντος, γιατί η νεολαία σκέφτεται το παρόν, σκέφτεται το μέλλον, αξιοποιεί την ιστορική εμπειρία, τα θετικά και αρνητικά, βγάζει συμπεράσματα και εμείς τη βοηθάμε σε αυτό και έτσι να προχωρήσουμε. Να πάει να ψηφίσει στην 21 Μάη και να ψηφίσει ΚΚΕ”.
Αν έπρεπε να κρατήσω ένα πράγμα από τον κάθε ένα θα ήταν το ρουσφέτι των 150 ευρώ, την υποβάθμιση των πανεπιστημίων, την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, την κοινωνική κατοικία, το ποσοστό των νέων που στρέφονται στην ακροδεξιά και για άλλη μια φορά την πεποίθηση πως είναι όλοι ίδιοι.
Δεν ξέρω ποιος πολιτικός αρχηγός κέρδισε με την απάντησή του τους νέους, όμως ξέρω ότι οι 400.000 περίπου νέοι 17-21 ετών που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά έχουν σημαδευτεί, από την τραγωδία των Τεμπών, την έλλειψη κοινωνικής πολιτικής, την πανδημία και όσοι μπορέσουν και πάνε να ψηφίσουν σίγουρα θα έχουν συνειδητοποιήσει πολύ καλύτερα από τους μεγαλύτερους ποιο μέλλον θα επιλέξουν για τη ζωή τους. Γιατί οι νέοι δεν είναι χαζοί, δεν είναι τεμπέληδες, ούτε ανεπρόκοποι, οι νέοι είναι το παρόν και το μέλλον αυτής της χώρας που αδυνατεί να τους εξασφαλίσει ακόμη και τις βασικές ανάγκες διαβίωσης.
*Φωτογραφία εξωφύλλου: vintag.es