Αυτή η λέξη ήταν γραμμένη πάνω σε πανό κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων διαμαρτυρίας για το δυστύχημα στα Τέμπη και κατά την διάρκεια της κατάληψης στην Καλών Τεχνών λίγες εβδομάδες νωρίτερα, και τη συναντάμε και σε ανακοινώσεις της φοιτητικής νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ. Αντί του παραδοσιακού «οι φοιτητές και οι φοιτήτριες της τάδε σχολής» προτιμήθηκε το ουδέτερο (;) «φοιτητά».
Ένας ακόμη νεολογισμός που δεν σημαίνει τίποτα, αλλά υπονοεί παρά πολλά.
Είναι αστείο ή συνειδητή επιλογή; Προφανώς το δεύτερο γιατί υπάρχει και σε άλλες ανακοινώσεις.
Είναι δηλαδή η αριστερά ταυτισμένη με το κίνημα wοκe; Γιατί αυτό θα υπέθετε κάποιος αφού καταργώντας το παραδοσιακό αρσενικό και θηλυκό άρθρο μπαίνουμε αμέσως στην λογική της κουλτούρας του woke όπου ένας βασικός προσανατολισμός είναι η κατάργηση του φύλου που θεωρείται ότι δεν είναι μια βιολογική συνθήκη αλλά μια κοινωνική κατασκευή του δυτικού πολιτισμού.
Παρακολουθώ με πολύ ενδιαφέρον το κίνημα woke το οποίο μου προκαλεί πρωτίστως αμηχανία και επιφύλαξη.
Και προσπαθώ να καταλάβω πως επηρεάζει την κοινή γνώμη. Και ποια είναι η σχέση της αριστεράς με αυτό.
Γεγονός είναι ότι γουοκιστές δεν ισχυρίζονται ότι ανήκουν σε κάποιο ιδεολογικό χώρο και συγχρόνως κανένας πολιτικός χώρος δεν ισχυρίζεται ότι συμφωνεί με αυτό το κίνημα.
Υπάρχει όμως η απλή διαπίστωση ότι αυτοί που πολεμούν την ιδεολογία του woke κατηγορούνται αυτόματα σαν συντηρητικοί, αντιδραστικοί, ακροδεξιοί. Άρα κάποιος θα μπορούσε να υποθέσει ότι, αφού αυτοί που το κατηγορούν χαρακτηρίζονται μ’ αυτόν τον τρόπο, το κίνημα είναι μάλλον στον αντίθετο ιδεολογικό χώρο.
Είναι έτσι;
Δεν το νομίζω· πολύ απλουστευτικό φαίνεται σαν διαπίστωση.
Κατ´ αρχήν αυτοί που το κατηγορούν προέρχονται από όλους τους ιδεολογικούς χώρους.
Δεύτερη διαπίστωση είναι ότι οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές του κινήματος woke είναι οι μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες (Google, Apple, Amazon, Facebook, Amazon, Coca Cola, όλο το Χόλυγουντ κλπ.) σύμβολα του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.
Μια τρίτη διαπίστωση είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι γουοκιστές είναι δίπλα δίπλα με οργανώσεις της αριστεράς, αντεξουσιαστές και αντισυστημικούς.
Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα γιατί φαντάζει αδύνατο να κατανοήσεις τι ακριβώς συμβαίνει. Πως μπορούν να συνυπάρχουν όλα αυτά;
Η αριστερά με την κουλτούρα της διεκδίκησης που ιστορικά την χαρακτηρίζει, του δικαιωματισμού και το ρόλο του προστάτη του κάθε αδικημένου, του κάθε θύματος, έχει υιοθετήσει πολλά από τα συνθήματα και τη φιλοσοφία του κινήματος woke θεωρώντας τα εκ των προτέρων προοδευτικά και δημοκρατικά.
Στη Ελλάδα αυτό είναι ακόμη πιο έντονο εφόσον η αριστερά ηττήθηκε στον εμφύλιο, υιοθετώντας τον ρόλο του θύματος, του κατατρεγμένου και αδικημένου.
Όπως ακριβώς και στο κίνημα woke.
Από ψυχολογική άποψη υπάρχει πλήρης ταύτιση με τους γουοκιστές.
Υπάρχει όμως και ιδεολογική ταύτιση που έρχεται να επιβεβαιώσει μια αντίληψη που επικρατεί τα τελευταία τριάντα χρόνια.
Η Αριστερά όταν έχασε τη γη κάτω από τα πόδια της με την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων το 1989, μην έχοντας πια σημεία αναφοράς, δεν ήξερε τι να υπερασπιστεί. Ξεχνώντας τις ταξικές διαφορές και τις κοινωνικές αναμετρήσεις πάνω στις οποίες ήταν δομημένη όλη φιλοσοφία της μετεξελίχθηκε σε προστάτη των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων της κάθε καταπιεσμένης μειονότητας (μετανάστες, ομοφυλόφιλοι, έγχρωμοι κλπ.).
Υπάρχει λοιπόν μια σύγκλιση απόψεων και διεκδικήσεων με το κίνημα του woke, όμως η αφετηρία της σκέψης νομίζω ότι δεν είναι πάντα είναι η ίδια.
Και δεν έχω καταλάβει μέχρι πιο σημείο ο κόσμος της αριστεράς -ο αυτοαποκαλούμενος προοδευτικός και δημοκρατικός- ταυτίζεται με την φιλοσοφία και την ιδεολογία του woke (όπως αυτή αναλύθηκε στο άρθρο της προηγούμενης εβδομάδας).
Γιατί όταν είσαι τόσο συχνά χέρι-χέρι στις διαδηλώσεις και στις διεκδικητικές παρεμβάσεις αυτή η εντύπωση δημιουργείται.
Το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών, η συντριπτική ήττα του Ποδέμος στην Ισπανία, το ίδιο και στην Ιταλία με την άνοδο της Μελόνι, η αποδυνάμωση των περισσότερων αριστερών κομμάτων με την σύγχρονη άνοδο ακροδεξιών δυνάμεων, ο Τραμπ στις ΗΠΑ δείχνει ότι η αριστερά πληρώνει την ταυτοποίηση της (ηθελημένη ή όχι) με τις ακραίες θέσεις των γουοκιστών.
Γιατί ελλείψει άλλων, σαν θεματοφύλακες του «μέτρου», της κοινής λογικής, του ορθολογισμού του δυτικού πολιτισμού και της δημοκρατίας, απέναντι στην ακραία λογική των γουοκιστών, υπάρχει μόνο η δεξιά (παραδοσιακή, φιλελεύθερη, λαϊκή, ακραία, κεντρώα, τραμπική και ό,τι άλλο θέλει ο καθένας).
Τελειώνω με μια φράση του Γάλλου φιλοσόφου Μισέλ Ονφρέ σχετικά με το κίνημα woke.
«Είναι θέσεις που σε κάνουν έξαλλο. Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος από την ευγενή και έντιμη πάλη ενάντια στις ηλιθιότητες που απειλούν κάποια μέρα να γίνουν νόμοι».
