Ένα άρθρο των New York Times με τίτλο “In Push to Modernize Cairo, Cultural Gems and Green Spaces Razed” μιλά για την πολιτική της αιγυπτιακής κυβέρνησης, η οποία κατεδάφισε ιστορικούς τάφους, πολιτιστικά κέντρα, εργαστήρια χειροτεχνίας και κήπους επιδιώκοντας μεγάλης κλίμακας αστική ανανέωση στα πλαίσια μιας προσπάθειας εκμοντερνισμού του Καΐρου.
Έτυχε να το διαβάσω λίγες μέρες μετά από την επιστροφή μου από ένα ταξίδι στο Κάιρο στο τέλος του καλοκαιριού. Οι εικόνες ήταν ακόμη νωπές. Η αίσθηση ζωντανή. Το Κάιρο που επισκέφτηκα, δεν είχε καμία σχέση με το Κάιρο που φανταζόμουν…
Αυτή η τεράστια πόλη της Αιγύπτου με επίσημο πληθυσμό 25.000.000 εκατομμύρια κατοίκων – ανεπίσημο όπως μας ενημέρωσαν επί τόπου γύρω στα 30 εκ. – και με έκταση 453 τ.χλμ., μοιάζει σαν μια πόλη μετά την καταστροφή. Περιπλανώμενοι μέσα στην πόλη, στο κέντρο, στα προάστια, στις κεντρικές εισόδους και εξόδους τόσο προς την Αλεξάνδρεια όσο και προς την Γκίζα, που δίπλα κυριολεκτικά σε έναν τεράστιο αυτοκινητόδρομο στέκονται οι Πυραμίδες, δεν σταματάς να αναρωτιέσαι τι είναι αυτό που της έχει συμβεί…
Έχει πρόσφατα βομβαρδιστεί; Έχει καεί; Είναι μια πόλη μετά από ένα τεράστιο σεισμό;
Στο σύνολο της πόλης βλέπεις κτίρια, ψηλές πολυκατοικίες αλλά και χαμηλότερα κτίσματα, τα οποία είτε μοιάζουν ημιτελή, είτε μισογκρεμισμένα, μόνο με τούβλα, ασοβάτιστα και άβαφα. Στην αρχή νομίζεις ότι είναι εγκαταλελειμμένα και ακατοίκητα. Αλλά με έκπληξη διαπιστώνεις ότι κάποια δωμάτια, που προφανώς αντιστοιχούν σε κάποια διαμερίσματα σε διάσπαρτους ορόφους, παραδόξως κατοικούνται. Στα πιο κεντρικά σημεία του Καΐρου, με εξαίρεση τα πολυτελή ξενοδοχεία, μικρούς ουρανοξύστες, πάνω στον Νείλο γύρω από το νησάκι που δημιουργείται στο κέντρο του, συναντάς πολυκατοικίες και κτίσματα που είναι ολοκληρωμένα, αλλά υπερβολικά φθαρμένα, μουντά και βρώμικα από την πολυκαιρία και τη σκόνη· μπαρουτοκαπνισμένα. Στην πλειοψηφία τους δίνουν την εντύπωση πως έτοιμα προς κατάρρευση. Και πολλά προφανώς έχουν κατάρρευση, καθώς υπάρχουν παντού διάσπαρτα χαλάσματα. Ακόμη και στις πιο κεντρικές συνοικίες, στο παλιό παζάρι khan el Khalil, δίπλα σε μνημεία, παλιά τείχη και κάποια υπέροχα τζαμιά που μοιάζουν παράτερα μέσα στο απόλυτο χάος.
Γελώντας σκεφτήκαμε πως θα μπορούσαμε να ετοιμάσουμε ένα αφιέρωμα – φωτορεπορτάζ στο οποίο κάλλιστα θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι το theCommonSense? έκανε ανταπόκριση σε κάποια εμπόλεμη ζώνη…
Σύμφωνα με το άρθρο των New York Times « Ένας αυξανόμενος αριθμός ιστορικών περιοχών αλλά άθλιες γειτονιές της εργατικής τάξης έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, καθώς, παραδόθηκαν στους κατασκευαστές για να χτίσουν τσιμεντένιες πολυκατοικίες, ενώ οικογένειες που ζουν εκεί για γενιές σπρώχνονται στις παρυφές της μεγάλης αιγυπτιακής πρωτεύουσας». Όλα αυτά συμβαίνουν στην προσπάθεια του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι να εκσυγχρονίζει γρήγορα αυτή την πόλη μετατρέποντας την πολυπλοκότητά της σε ένα μέρος αποτελεσματικής ομοιομορφίας, λύνοντας το απίστευτο κυκλοφοριακό πρόβλημα, καθαρίζοντας τις φτωχογειτονιές και μεταστεγάζοντας τους ενοίκους σε μοντέρνα διαμερίσματα, θεωρώντας την κατασκευή ως ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της θητείας του. «Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος στην Αίγυπτο που να μην έχει αγγίξει το χέρι της ανάπτυξης», αναφέρεται στο άρθρο ότι δήλωσε ο κ. ελ-Σίσι σε πρόσφατη ομιλία του.
Δεν ξέρω τι ονειρεύεται να κάνει ο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, αν, πως και πότε θα το καταφέρει, με τι κόστος σε βάρος αρχαιοτήτων, μνημείων και της πολιτιστικής κουλτούρας και κληρονομιάς των ντόπιων, πάντως ως επισκέπτες που ταξιδέψαμε ιδιωτικά πεζή και οδηγώντας οι ίδιοι δικό μας αυτοκίνητο και όχι μέσα από οργανωμένες και «προστατευμένες» τουριστικές εξορμήσεις των ταξιδιωτικών γραφείων, εξακολουθούμε να προβληματιζόμαστε και να αναρωτιόμαστε αν το Κάιρο θα μπορέσει να πάψει να μοιάζει με μια πόλη σε πλήρη παρακμή, φτώχια και αναρχία, χωρίς οδηγούς που ακολουθούν στοιχειώδεις κανόνες οδικής κυκλοφορίας, χωρίς πεζούς που έχουν τουλάχιστον την αίσθηση του κινδύνου, χωρίς την απίστευτη φασαρία από κορναρίσματα και ντελάληδες. Πως θα πάψει να μοιάζει σαν μια πόλη μετά την καταστροφή…
* Φωτογραφίες: thecommonsense?
