Είναι πλέον σαφές. Στην πρώτη του ομιλία στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ ο Κασσελάκης, μετά την αποχώρηση των 11, το έθεσε εντελώς ξεκάθαρα. Ως ένα σημείο τουλάχιστον… Άφησε τα νούμερα να μιλήσουν, σχολιάζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ στην ίδια αίθουσα είχε κάποτε 149 βουλευτές, μετά 145, μετά 86, μετά 71, μετά 47· «Με άλλα λόγια, χάσαμε το 68% της κοινοβουλευτικής μας δύναμης μέσα σε 9 χρόνια» είπε χαρακτηριστικά εμμένοντας στους 47 βουλευτές παρά την αποχώρηση των 11. Εκεί το μπέρδεψε λίγο. Τουλάχιστον αριθμητικά. Ηθικά, λέει, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει 47 και όχι 36 βουλευτές. Εισήχθη λοιπόν ένας νέος πολιτικός όρος το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης· αυτός της Ηθικής Κοινοβουλετικής Παρουσίας. Όπως πριν από 9 χρόνια είχε εισαχθεί ένας άλλος, εξίσου ευφάνταστος· της Δημιουργικής Ασάφειας.
«Προφανώς μέσα σε 9 χρόνια αλλάζει η χώρα. Αλλάζει και η κοινωνία», πρόσθεσε.
Προφανώς μέσα σε 9 χρόνια από την ακμή στην παρακμή δεν έχουν εμπεδώσει στον ΣΥΡΙΖΑ ότι οι νέοι ευφάνταστοι πολιτικοί όροι δεν έχουν happy end.
Προφανώς δεν μιλάμε όμως τώρα μόνο για έναν νέο πολιτικό όρο, αλλά ουσιαστικά για το ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς που εξακολουθούμε να το βρίσκουμε μπροστά μας. Ο Κασσελάκης συνειδητά ή κατά λάθος ή έστω από συνήθεια χρησιμοποιεί τη λέξη «ηθικό» για να απευθυνθεί στο θυμικό που θα ενεργοποιήσει για μια ακόμη φορά το ελληνικό μετεμφυλιακό ασυνείδητο, που έχει τις ρίζες του σαφώς πιο πίσω στο χρόνο, των θυσιών της αριστεράς και της ενοχής που επέφεραν στην ελληνική κοινωνία.
Και προφανώς αν θέλουμε να κυριολεκτούμε, μιλάμε και πάλι για ηθικό πλεονέκτημα του ΣΥΡΙΖΑ την ώρα που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης διαλύεται κάνοντας κρότο παρασύροντας μαζί του ένα κυρίαρχο μέχρι πρόσφατα τμήμα της σύγχρονης ελληνικής αριστεράς. Που ακολουθεί ακριβώς το μοτίβο του ΠΑΣΟΚ και του ελληνικού σοσιαλιστικού χώρου που το 2009 είχε 160 βουλευτές, μετά 129, μετά 41, μετά 33, μετά 13, και τώρα 31.
Ούτως ή άλλως συγκοινωνούντα δοχεία υπήρξαν το επίμαχο διάστημα.
Και ο κρότος του ΣΥΡΙΖΑ είναι εξίσου μεγάλος με εκείνον του ΠΑΣΟΚ, όχι μόνο γιατί μιλάμε για κόμματα εξουσίας που διαλύθηκαν διαδοχικά μέσα σε μια περίπου δεκαετία, αλλά γιατί αφορούν το σύνολο του ελληνικού προοδευτικού χώρου της κεντροαριστεράς που καταρρέει αφήνοντας την δεξιά κυβέρνηση Μητσοτάκη στην μοναχική ηγεμονία της.
Ο Τάκης Λαζαρίδης, ο οποίος με το βιβλίο του «Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι», που εκδόθηκε το 1988, τάραξε ιδιαιτέρως τα νερά της αριστεράς στην Ελλάδα θέτοντας δύσκολα ερωτήματα πριν ακόμη την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και χτυπώντας ίσως πρώτος το ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς, τον Σεπτέμβριο του 2020 μιλώντας σε βίντεο για την Καθημερινή είχε προδικάσει τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ που βιώνουμε σήμερα. «Η πρώτη φορά αριστερά έδειξε το πρόσωπό της και η πορεία του κόμματος αυτού είναι προδιαγεγραμμένη· είναι καταδικασμένο και αυτό το κομμάτι (της αριστεράς) σιγά σιγά να εξαερωθεί διότι δεν αντιπροσωπεύει τίποτα».
Νωρίτερα είχε σκιαγραφήσει την πορεία της αριστεράς στην Ελλάδα. «Ενώ η Αριστερά ηττήθηκε στο πεδίο της μάχης, νίκησε στο πεδίο της προπαγάνδας. Κατέκτησε την ιδεολογική υπεροχή που κάποια στιγμή μετατράπηκε σε πολιτική υπεροχή με αποτέλεσμα να έχουμε την εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ που είναι ένα κομμάτι της κομμουνιστικής αριστεράς».
Δεν ξέρω αν συμφωνώ ακριβώς με τον Λαζαρίδη. Ως προς το σημείο της πολιτικής υπεροχής της αριστεράς που οδήγησε στην εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρωταγωνίστησε στην πολιτική ζωή του τόπου και πήρε την εξουσία όχι γιατί κατάφερε κάποια στιγμή να κεφαλοποιήσει πολιτικά την σαφή και διαχρονική ιδεολογική υπεροχή της αριστεράς, αλλά γιατί τα δύο ισχυρά κόμματα του δικομματισμού της μεταπολίτευσης, του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ οδήγησαν την χώρα στην οικονομική κρίση. Και πιο συγκεκριμένα γιατί το πιο έντονο αντιδραστικό και τιμωρητικό πολιτικό ρεύμα που δημιουργήθηκε πιστώθηκε στο ΠΑΣΟΚ επιφέροντας τη διάλυσή του και τη δημιουργία ενός κενού στον ελληνικό πολιτικό χώρο, το οποίο καλύφθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί ως γνωστόν η φύση δεν αγαπά ποτέ το κενό.
Και εδώ έρχεται το σημείο που συμφωνώ με τον Λαζαρίδη· το «διότι δεν αντιπροσωπεύει τίποτα».
Το ΣΥΡΙΖΑ ήταν καταδικασμένο να αποτύχει με την ταχύτητα που πέτυχε, όπως κάθε τι που στηρίζεται σε πυροτεχνική δομή που υπήρξε προϊόν ιστορικής συγκυρίας και πολιτικού κενού και όχι πολιτικής πρότασης.
Έχοντας φτάσει στην κορύφωση του δράματος αυτήν την εβδομάδα μετά την αποχώρηση των 11 και την είσοδο ενός νέου Αλέξη στην πολιτική ζωή μας που διεκδικεί τον χώρο, όπως λέει, από την ριζοσπαστική αριστερά μέχρι την αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας αναρωτιέμαι κατά πόσο θα μπορούσε να εμφανιστεί κάποιος από όλο αυτό το πολιτικό φάσμα του προοδευτικού χώρου να παραφράσει τον Τάκη Λαζαρίδη και να πει «ευτυχώς διαλυθήκαμε σύντροφοι». Ίσως θα ήταν καλό να το κάνει ο ίδιος ο νέος Αλέξης.
Να παραδεχτεί πως ότι προήλθε από ένα συνονθύλευμα αντιδραστικής ψήφου από τη δεξαμενή ενός πάλαι ποτέ ισχυρού κόμματος είναι νομοτελειακά θνησιγενές· για τους ίδιους λόγους που ήταν θνησιγενής και η δεξαμενή του. Να σπάσει τον φαύλο κύκλο της σπασμωδικής δυσαρεστημένης και αντιδραστικής ψήφου.
Και ίσως αυτός που θα έπρεπε να ανησυχεί περισσότερο με το φαινόμενο να είναι ο Μητσοτάκης. Ο οποίος δεν πρέπει να ξεχνά ότι η κυριαρχία της δικής του ηγεμονίας στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στο έντονο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο που διέτρεξε την ελληνική κοινωνία μετά το δημοψήφισμα και το πείραμα της πρώτης φοράς αριστεράς του Αλέξη Τσίπρα.
Γιατί όπως η πρόσφατη ιστορία έχει αποδείξει η σπασμωδική δυσαρεστημένη και αντιδραστική ψήφος μόνο ως ντόμινο μπορεί να λειτουργήσει. Και στο ντόμινο όταν πέσει το πρώτο κομμάτι ακολουθούν και τα υπόλοιπα…
*Φωτογραφία εξωφύλλου: Πριν από τα γυρίσματα της ταινίας Poor Things, ο Γιώργος Λάνθιμος φωτογραφίζει την βραβευμένη με Όσκαρ Έμα Στόουν σε σημεία της Αθήνας και του Πειραιά για το διάσημο περιοδικό W’s Art Issue.
