Ενώ ο μυθικός τιτάνας Άτλας ήταν καταδικασμένος να στηρίζει ολόκληρη τη γη στους ώμους του, η οροσειρά του Άτλαντα έχει την τιμή να κοσμεί και να αγκαλιάζει το μεγαλύτερο μέρος της βορειοδυτικής Αφρικής. Ξεκινώντας από το Μαρόκο, διαπερνά και την Αλγερία, ώστε να φτάσει στον τελικό προορισμό του, την Τυνησία.
Έχοντας μήκος περίπου 2.500 χλμ. και με την υψηλότερη κορυφή του ονόματι Τζέμπελ Τούμπκαλ, να αγγίζει υψόμετρο 4.167 μέτρων, χωρίζεται από τον Άντι-Άτλαντα, τον Άνω Άτλαντα και τον Μέσο Άτλαντα που «στηρίζουν» το νοτιοδυτικό Μαρόκο, από τον Σαχαριανό Άτλαντα της Αλγερίας -αγγίζοντας λιγάκι και την Τυνησία-, και τέλος από τον Άτλαντα του Τελλ, ο οποίος στολίζει περίτεχνα το Βόρειο τμήμα της Αλγερίας. Τα χωριά εκεί είναι κατοικήσιμα. Μάλιστα, κατοικούνται από Βέρβερους, των οποίων η απαρχή τοποθετείται πίσω στην Εποχή του Λίθου.
Είναι πλούσια η εμπειρία που θα αποκομίσεις από μια ανάβαση στην οροσειρά του Άτλαντα, το theCommonSense? όμως επισκέφτηκε το κομμάτι που εκτείνεται κοντά στην πόλη του Μαρακές. Το Μαρακές αποτελεί την πιο εμπορική και τουριστική πόλη και όχι την πρωτεύουσα του Μαρόκου, όπως συχνά νομίζουν όσοι δεν την έχουν επισκεφτεί. Εάν επισκεφτείς την Rabat, την πραγματική πρωτεύουσα του Μαρόκου, θα αντιληφθείς γιατί το Μαρακές δεν θα μπορούσε να είναι πρωτεύουσα. Θα γευτείς την «γυμνή» και ίσως πιο ωμή και ουσιαστική πλευρά του Μαρόκου, μακριά από την βαβούρα, τα αμέτρητα “souks”, και τους γηγενείς επαίτες που τεχνηέντως θα επιχειρήσουν να σε πείσουν πως «ο δρόμος που ακολουθείς είναι κλειστός». Αφού το καταφέρουν, θα σε οδηγήσουν σε έναν άλλον δρόμο και θα σου ζητήσουν ένα αντίτιμο για την «πολύτιμη» βοήθεια τους, ενώ στη συνέχεια θα συναντήσεις τα παιδιά τους, που με κάλπικα νομίσματα του ευρώ στα χέρια θα σε παρακαλέσουν να τους τα ανταλλάξεις με το αντίστοιχο δηνάριο.
Μια εκδρομή στον Άτλαντα θα σε πείσει πως πίσω από την ομορφιά του ορεινού τοπίου υπάρχουν ακόμη ομορφότερες ιστορίες να σου διηγηθούν οι Βέρβεροι, οι οποίοι και διατηρούν ακόμα -θα λέγαμε- τους κανόνες και τους όρους ζωής των προγόνων τους. Ο ξεναγός μας ήταν ο 24χρονος Ραχίντ, που ακολουθεί το παράδειγμα των Βερβέρων όσον αφορά στη φιλοξενία. Έπειτα από μια ανάβαση περίπου 40’ μας οδήγησε στο σπίτι του, στους πρόποδες του βουνού. Εκεί μας περίμενε η μητέρα και η αδερφή του για να μας καλωσορίσουν. Μας οδήγησαν σε ένα ξύλινο δωμάτιο όπου και μας πρόσφεραν το παραδοσιακό τσάι μέντας, που οι Μαροκινοί σαν τελετουργία σερβίρουν πάντοτε από τουλάχιστον 30 εκατοστά ύψος, ώστε να δημιουργήσουν μια αφρώδη επιφάνεια στο χείλος του ποτηριού. Ακόμη, θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο το τσάι απελευθερώνει όλα τα αρώματα και τις γεύσεις του και ταυτόχρονα αποτελεί δείγμα καλής φιλοξενίας.
Παράλληλα με το τσάι μέντας, ο Ραχίντ θέλησε να μας εξηγήσει μερικά πράγματα για τον λαό του αλλά και για τον τρόπο ζωής του. Το τμήμα του Άτλαντα, λοιπόν, που ανήκει στο νοτιοδυτικό Μαρόκο απαρτίζεται από 7 χωριά. Καθένα από αυτά έχει έναν ξεχωριστό ηγέτη, του οποίου φυσικά το αξίωμα είναι κληρονομικό. Ο εκάστοτε ηγέτης είναι ο άνθρωπος στον οποίον οι κάτοικοι λογοδοτούν ώστε να ζητήσουν την άδεια για να βγουν εκτός του βουνού, να κάνουν μια βόλτα στο Μαρακές, ακόμη και για να δουλέψουν. Ο Ραχίντ, μάλιστα, έχει συνάψει συμφωνία με τον ηγέτη του, πως για να γίνει ξεναγός και να δουλέψει στην πόλη, θα πρέπει τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα να δίνει το παρών στο πατρικό του σπίτι στο βουνό. Όλα αυτά φυσικά ισχύουν εάν τύχει να γεννηθεί κανείς εκεί άντρας, γιατί για τις γυναίκες οι συνθήκες είναι πολύ πιο περιοριστικές. Εκείνες έχουν φυσικά το δικαίωμα – πάντοτε αφού έχουν πάρει άδεια- να βγουν εκτός του όρους, όμως δεν τους επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους ή να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Φυσικά, δεν έχουν λόγο ως προς τον σύντροφο που θα επιλέξουν, καθώς ασπάζονται τον μουσουλμανισμό. Δεν επιτρέπεται βέβαια ούτε στον σύντροφο τους να τις δει χωρίς την μπούρκα, παρά μόνο αφού τις παντρευτούν. Τέλος, η οικονομία του τόπου είναι ανταλλακτική και στηρίζεται κατά κύριο λόγο στη γεωργία και στην κτηνοτροφία.
Το Μαρόκο είναι μια αληθινά ποικιλόμορφη χώρα που μπορεί να ικανοποιήσει ταξιδιωτικές προσδοκίες κάθε φυράματος. Από το τουριστικό Μαρακές, στο αστικό κέντρο της Καζαμπλάνκα, ως τη Φεζ με τα στενά και ιστορικά σοκάκια -τα οποία μετά βίας μπορούν να διασχίσουν δύο άνθρωποι ταυτόχρονα-, το Μαρόκο σε συναρπάζει ποικιλότροπα, όπως θα χαρακτηρίζαμε και τα μέρη του. Ο Άτλας όμως, έχει ιστορίες να διηγηθεί, μυθολογία να διδάξει και ζωντανούς πολιτισμούς να αναδείξει.