«Στους δικούς μας λέμε ναι» τραγουδούσε ο Κηλαηδόνης στο Ο ύμνος των μαύρων σκυλιών το 1986. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι πρόκειται για το πιο «συμπεριληπτικό» τραγούδι μιας εποχής που ακόμη δεν είχε προτάξει ως πολιτιστικό ιδεώδες την ανεκτικτηκότητα στη διαφορετικότητα και τα συναφή της κουλτούρας του 21ου century.
Ο Λουκιανός το πρωτοείπε τέσσερα μόλις χρόνια μετά την καθιέρωση στην χώρα μας του πολιτικού γάμου και τρία από την κατάργηση της προίκας που ακολούθησε. Μπορεί να είχαν περάσει 200 χρόνια από την καθιέρωση του με την Γαλλική Επανάσταση, αλλά ο Ανδρέας Παπανδρέου με την αποκαλούμενη «Κυβέρνηση Αλλαγής» επέφερε την πιο εκσυγχρονιστική μέχρι τότε αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου στην Ελλάδα με αποτέλεσμα να σταματήσει η παραβίαση της θεμελιώδους αρχής της θρησκευτικής ελευθερίας και των αδιεξόδων σε αλλόθρησκους, άθεους και όσους ήθελαν να συνάψουν τέταρτο γάμο.
Και να ‘μαστε 42 χρόνια μετά, μια άλλη κυβέρνηση, δεξιά αυτή τη φορά (η ζωή έχει πλάκα), του επιτελικού κράτους και όχι της αλλαγής, του Κυριάκου Μητσοτάκη να ετοιμάζεται να περάσει την επόμενη πιο εκσυγχρονιστική αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου στη χώρα με το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την τεκνοθεσία τους. (Ενδιάμεσο ορόσημο το σύμφωνο συμβίωσης για τους ομόφυλους που πέρασε η κυβέρνηση Τσίπρα τον Δεκέμβριο του 2015.)
Και να ‘μαστε 42 χρόνια μετά, η θεσμοθέτηση ενός άλλου γάμου να αποτελεί εξίσου πεδίο πολιτικών και ιδεολογικών συγκρούσεων, κυρίως της δεξιάς πτέρυγας που διαφωνεί και φέρνει ως επιχείρημα την πυρηνική οικογένεια και την ανατροφή των παιδιών, και προκαλεί παράλληλα αντιδράσεις σε εκκλησιαστικούς και παραεκκλησιαστικούς κύκλους. Όπως και τότε.
Και να ‘μαστε στο θέμα που έχει προκαλέσει τόσο πολλές συζητήσεις και έχει διαιρέσει σε τέτοιο βαθμό την ελληνική κοινή γνώμη όσο κανένα άλλο, τολμώ να πω, τα τελευταία 20 χρόνια, να περιμένουμε να δούμε πόσο θα αποδώσουν τα σεμινάρια στους βουλευτές της ΝΔ, που δεν θα ψηφίσουν τελικά υπό καθεστώς κομματικής «πειθαρχίας» (ο πρωθυπουργός κάλεσε όσους διαφωνούν να απόσχουν από την ψηφοφορία), τι θα κάνει ο Σαμαράς, που έχει πάρει φόρα, ο Βορίδης, ο Πλεύρης και τόσοι άλλοι.
Το θέμα, δυστυχώς, είναι περισσότερο πολιτικό παρά κοινωνικό, και κυρίως μικροπολιτικό.
Το θέμα είναι ο πολυσυλλεκτικός χαρακτήρας της Νέας Δημοκρατίας που της έχει προσδώσει ο Κυριάκος Μητσατάκης και που μοιάζει να έχει αποβάλει το βαθύ κράτος Πατρίς- Θρησκεία-Οικογένεια, να έχει ευνουχίσει την υπερδεξιά του, να έχει εισβάλει στο πολιτικό κέντρο, στοιχεία πρωτόγνωρα για τον δεξιό οργανισμό που τον έθεσαν σε κατάσταση πολεμικού συναγερμού.
Και το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων γίνεται ο δούρειος ίππος για κάθε στέλεχος, αλλά και ψηφοφόρο, της ΝΔ που ανήκει στην συντηρητική δεξιά να διαφοροποιηθεί από το σαρωτικό μοντέλο Μητσοτάκη, το οποίο βλέπουν να δημιουργεί ένα ιδεολογικό κενό, το οποίο φυσικά δεν καλύπτεται από το ακροδεξιό τόξο της σημερινής βουλής.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι στην Ελλάδα τώρα, για πρώτη ουσιαστικά φορά, διαμορφώνονται οι πραγματικές συνθήκες ίδρυσης ακροδεξιάς – υπερδεξιάς πλατφόρμας με μαζικό λαϊκιστικό χαρακτήρα που ψάχνει τον νέο της ηγέτη για να πάρει σχήμα και να εκφραστεί. Και αυτός δεν είναι σαφώς ο Βελόπουλος, για τους άλλους δεν σχολιάζω καν. Μην είναι ο Σαμαράς, μην είναι ο Βορίδης; Μην έχουμε καμιά έκπληξη;
Όσο ευαίσθητο κι αν είναι το θέμα του γάμου μεταξύ ομόφυλων και ακόμη περισσότερο το δικαίωμα στην παιδοθεσία, η διαπραγμάτευσή του δεν έχει τόσα κοινωνιολογικά στοιχεία.
Είναι έτοιμη η ελληνική κοινωνία;
Θα μου πεις όσο έτοιμη ήταν το ΄82 με τους πολιτικούς γάμους, που παρά το χαμό που δημιουργήθηκε τότε τελικά χρειάστηκε να αλλάξουμε αιώνα, και να φτάσουμε στο 2013, όπου σύμφωνα με τα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν για πρώτη φορά, κυρίως λόγω οικονομικών κριτηρίων και όχι ιδεολογικών, τους θρησκευτικούς (51,8% έναντι 48,2%). Μέχρι τις αρχές του 21ου οι θρησκευτικοί γάμοι αποτελούσαν το 90%!
Μια και αναφερθήκαμε σε νούμερα, ας δώσουμε τα αντίστοιχα διαθέσιμα και για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών που δείχνουν μια υπερβολικά σαφή εικόνα μη δημοφιλίας. Για το 2020 που έχουμε στοιχεία (ΕΛΣΤΑΤ), τα σύμφωνα συμβίωσης που υπογράφηκαν ήταν 8.986 και αντιπροσώπευαν το 22,2%. Από αυτό δε το τελευταίο ποσοστό μόλις το 2,6% αφορούσε σε ομόφυλα ζευγάρια. Για να το καταλάβουμε καλύτερα, το περίπου 0,5% του συνόλου των γάμων (θρησκευτικών, πολιτικών) και συμφώνων συμβίωσης αφορούσε τους ομοφυλόφιλους.
Με βάσει τα παραπάνω στοιχεία, όποιος αναμένει μια αλλοίωση του ελληνικού κοινωνικού ιστού μετά την θεσμοθέτηση του γάμου των ομόφυλων προφανώς και θα απογοητευθεί…
Και με τα παιδιά; Τι συμβαίνει με τα παιδιά; Θα τους φτάνει η αγάπη των ομόφυλων γονιών τους σε μια κοινωνία που δεν είναι καθόλου ώριμη επ΄ αυτού και με ποσοστά που θα εξακολουθούν να αποτελούν μια σχεδόν πλεοψηφική εξαίρεση; Πως θα δοθούν και λειτουργήσουν αποδοτικά τα role models των γονιών απέναντι σε αυτά τα παιδιά; Ναι όταν λέμε αποδοτικά εννοούμε να εξηγήσουν και να δώσουν πρότυπα για το πώς είναι και κυρίως πως θα έπρεπε να είναι οι γυναίκες, οι άνδρες, οι άφυλοι, οι ετερόφυλοι και οι ομόφυλοι. Πόση συμπερίληψη και ανεκτικότητα θα βιώσουν αυτά τα παιδιά από τα συνομήλικα και τον περίγυρο; Πόσο ποιο έντονο, με αρνητική φόρτιση, θα είναι το φαινόμενο στην επαρχία;
Αυτά θα έπρεπε να μας απασχολούν για τα παιδιά. Τα βρίσκω πιο σημαντικά από τον τρόπο. Οι ετερόφυλες κοινωνίες διαχρονικά έχουν διαπράξει εγκλήματα σχετικά με τις παράνομες υιοθεσίες παιδιών και η εναλλακτική της παρένθετης μητέρας πάσχει επίσης.
Το βρίσκω πιο σημαντικό και από το ίδιο το καθαυτό νομικό δικαίωμα.
Το βρίσκω μια πολύ δύσκολη απόφαση. Το να αποφασίσεις να κάνεις παιδί είναι από μόνο του τόσο μεγάλη πρόκληση και ευθύνη, πόσο μάλλον σε πιο ιδιάζουσες συνθήκες.
Τι θα έλεγε άραγε επί του θέματος ο Λουκιανός αν κυκλοφορούσε σήμερα το τραγουδάκι; Πως θα εκφραζόταν στους στίχους το «πολιτιστικό ρεπερτόριο» ετερόφυλων, ομόφυλων, προοδευτικών, δεξιών και υπερδεξιών;
Κάτι μου λέει πως θα έλεγε:
Στους δικούς μας λέμε ναι
και στους άλλους λέμε ναι….
*Frontpage picture: signsny.com