Τι μας κέντρισε το ενδιαφέρον, τι μας άρεσε και τι όχι την εβδομάδα που μας πέρασε;
Οι συνεργάτες του περιοδικού κάνουν τον δικό τους απολογισμό της επικαιρότητας και της καθημερινότητας μέσα από το ξεχωριστό φίλτρο του καθενός.
…
plus Τα πρώτα θετικά δείγματα από το ξεκίνημα της «Αυγής των Πάντων», των David Graeber και David Wengrow. Μια ανατρεπτική κατάδυση στην προϊστορία του ανθρώπινου γένους που επιδιώκει να διαφωτίσει την εξελικτική μας πορεία τόσο σαν άτομα, αλλά και ως κοινωνίες, μέσα στο χρόνο με τρόπο ρεαλιστικό και σύνθετο, αφήνοντας στην άκρη τις υπεραπλουστευμένες προσεγγίσεις των Ζαν Ζακ Ρουσσώ και Τόμας Χομπς.
«Έχουμε διδαχτεί να πιστεύουμε ότι πριν από χιλιάδες χρόνια, όταν οι πρόγονοί μας πρωτοανακάλυψαν τη γεωργία, σε εκείνο το μέρος του κόσμου, ξεκίνησε μια αλυσίδα συνεπειών που θα έστρεφε τον σύγχρονο κόσμο προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, προς μια συγκεκριμένη πορεία. Με την καλλιέργεια του σιταριού, οι πρόγονοί μας υποθέσαμε ότι ανέπτυξαν νέους δεσμούς με τη γη όπου ζούσαν. Η ιδιωτική ιδιοκτησία είχε εφευρεθεί και μαζί μ′ αυτή η ανάγκη για την υπεράσπισή της.
Μαζί με τις νέες ευκαιρίες για κάποιους ανθρώπους για συσσώρευση υπεραξίας, προέκυψε κι η ζήτηση εργασίας, παγιδεύοντας τον περισσότερο κόσμο στο σκληρό καθεστώς παραγωγής της σοδειάς, ενώ μερικοί προνομιούχοι είχαν την ελευθερία και τον ελεύθερο χρόνο να κάνουν άλλα πράγματα. Να σκεφτούν, να πειραματιστούν, να δημιουργήσουν τις βάσεις γι′ αυτό που ονομάζουμε πολιτισμό.
Σύμφωνα μ′ αυτή τη γνωστή ιστορία, αυτό που συνέβη μετά είναι ότι οι πληθυσμοί αυξήθηκαν, τα χωριά έγιναν πόλεις, οι πόλεις έγιναν μεγαλουπόλεις και με την εμφάνιση των μεγαλουπόλεων το είδος μας παγιδεύτηκε στη γνωστή τροχιά της ανάπτυξης, όπου η ελικοειδής αύξηση των πληθυσμών και οι τεχνολογικές αλλαγές συνοδεύτηκαν από τη δημιουργία τρομερών ανισοτήτων τις οποίες βλέπουμε γύρω μας σήμερα.
Εκτός εάν, όπως θα έλεγε κάποιος που θα έβλεπε με προσοχή τα στοιχεία από τη Μέση Ανατολή, σχεδόν τίποτα από αυτά που σας έχω πει μέχρι τώρα δεν συνέβη στην πραγματικότητα.»
Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία και σε ελληνική μετάφραση.
minus Ο αφόρητος λαϊκισμός και η πόλωση την επομένη των εκλογών. Τελικά δεν ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε την ήττα, αλλά ούτε και τη νίκη.
Στέλιος Τσιφτσής
…
plus Το ότι οι ηγέτες των δύο κύριων πολιτικών κομμάτων της Βουλγαρίας κατέληξαν σε συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με εκ περιτροπής πρωθυπουργία. Κάθε κόμμα θα κατέχει την κορυφαία θέση για εννέα μήνες και στη συνέχεια θα αλλάξουν θέσεις για το υπόλοιπο της θητείας. Σκοπός είναι να τερματιστεί το μακροχρόνιο πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα –με πέντε εκλογικές αναμετρήσεις σε διάστημα δύο χρόνων–, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα διαφθοράς. Ίσως και να είναι ένα παράδειγμα συνεργασίας. Μένει να αποδειχτεί αν θα είναι και ένα επιτυχημένο case report για το μέλλον.
minus Η πολιτιστική καταστολή στην Κίνα που κλείνει όλες τις κωμικές και μουσικές εκπομπές. Από την περασμένη εβδομάδα οι παραστάσεις σε όλη τη χώρα ακυρώθηκαν -πολλές από τις ακυρωμένες εκδηλώσεις υποτίθεται ότι θα παρείχαν ξένους ερμηνευτές ή ομιλητές- όταν το Πεκίνο άρχισε να ερευνά έναν stand-up κωμικό που κατηγορήθηκε ότι προσέβαλε τον κινεζικό στρατό σε ένα αστείο και επέβαλε πρόστιμο στην εταιρία παραγωγής της εκπομπής Xiaoguo Culture Media Co. ύψους περίπου 2 εκατομμυρίων δολαρίων. Η αστυνομία στη βόρεια Κίνα συνέλαβε επίσης μια γυναίκα που είχε υπερασπιστεί τον κωμικό διαδικτυακά.
Άσε που ο Xi Jinping έστειλε επιστολή στο Εθνικό Μουσείο Τέχνης της Κίνας για την 60ή επέτειό του, υπενθυμίζοντας στο προσωπικό να «τηρεί τον σωστό πολιτικό προσανατολισμό». Άλλωστε είναι γνωστό ότι ο ηγέτης έχει κάνει τις τέχνες και τον πολιτισμό κεντρική αρένα για ιδεολογικές καταστολές, απαιτώντας από τους καλλιτέχνες να ευθυγραμμίσουν τις δημιουργικές τους φιλοδοξίες με τους στόχους του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος και να προωθήσουν ένα εθνικιστικό όραμα για την κινεζική ταυτότητα. Οι ερμηνευτές πρέπει να υποβάλλουν σενάρια ή λίστες για έλεγχο και οι δημοσιεύσεις παρακολουθούνται στενά. Για να καταλαβαίνουμε λίγο τι σημαίνει λογοκρισία και τι δικτατορία ή χούντα…
Εύη Μποτσαροπούλου
…
Plus Ως σημαντικότερο γεγονός αυτής της εβδομάδας θα έλεγα ότι για μένα ήταν η διάλεξη που έδωσε ο βραβευμένος πλέον με το Pritzker Architecture Prize 2023 David Chipperfield την περασμένη Τρίτη στην οποία διερευνά πώς οι δυνάμεις της αγοράς κυριάρχησαν στην αρχιτεκτονική και απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το ρόλο της της, όμως τελικά θα πω η όμορφη βραδιά των γενεθλίων της κόρης μου.
minus Ο συντηρητισμός και ο καθωσπρεπισμός των Ελλήνων (που αποσαφηνίστηκε με τα αποτελέσματα των εκλογών) που τους οδηγεί να τρομάζουν από την τέχνη η οποία απειλεί να τον κατασπαράξει
Ματίνα Μπουκουβάλα
…
plus Ο άγνωστος από το απέναντι διαμέρισμα, που κάθε χρόνο σηματοδοτεί για ‘μένα, την αρχή του καλοκαιριού. Πιστός υπηρέτης της Τέχνης, κάθε απόγευμα κατά τις 6, ξεκινά να παίζει χωρίς να σταματάει για ώρες. Κι έτσι, η ατμόσφαιρα γεμίζει με φτερωτές, ανάλαφρες μελωδίες που μπλέκονται με το μαγιάτικο αεράκι και ταξιδεύουν σ’ ολόκληρη τη γειτονιά. Για το δικό μου εγκέφαλο, που πάσχει από μιας μορφής Συναισθησία, τα απογεύματα αυτά στο μπαλκόνι, αποκτούν υφή, γεύση, χρώμα και ήχο. Τα σύννεφα γίνονται σταχτογάλανα, ο ουρανός μοιάζει να έχει τη γεύση από μαλλί της γριάς, και η ατμόσφαιρα γεμίζει από μωβ μελωδίες στο πιάνο. Και η κάθε μελωδία, ακούγεται σαν κομμάτι από ύφασμα ατλάζι, που το σκίζει ο ήχος των δαχτύλων ενός ανθρώπου.
minus Κάθε φορά που ξεκινάει να παίζει, είναι σαν να βρίσκομαι κάτω από ξόρκι. Ξεχνάω οτιδήποτε έχω να κάνω, καταλήγω να μην κάνω τίποτα και να μην κουνάω ρούπι από το μπαλκόνι.
Άννα Ζάρρα
…
plus Σε έναν πρόσφατο αγώνα ποδοσφαίρου ένας παίκτης έπεσε για άλλη μια φορά θύμα ρατσισμού μέσα στο ίδιο το γήπεδο. Ο Βινίσιους Τζούνιορ με καταγωγή από την Βραζιλία έχει δεχθεί λεκτική βία από φιλάθλους επανειλημμένα τις τελευταίες ειδικά δύο σεζόν. Στο τελευταίο παιχνίδι Ρεάλ Μαδριτης- Βαλένθιας, κάποιοι οπαδοί από την κερκίδα τον φώναζαν «μαϊμού και πίθηκο». Ο ποδοσφαιριστής αντιδρώντας στο σκηνικό έφτασε σε διαπληκτισμό με αποτέλεσμα να αποβληθεί τα τελευταία λεπτά. Το ζήτημα σε όλο αυτό είναι πως η βία εν έτη 2023 υπέχει ακόμη στον αθλητισμό. Δεν έγινε από την οργάνωση καμία ουσιαστική αλλαγή για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του ρατσισμού. Όμως ο πρόεδρος της Βραζιλίας υπερασπίστηκαν τον ποδοσφαιριστή και προς τιμή του έσβησαν τα φώτα από το μνημειώδες άγαλμα του Ιησού στο Ριο Ντε Τζανέιρο.
minus Ένα σχολείο στην Κίνα χρησιμοποιεί κάποια μηχανήματα ΑΙ τα οποία φορούν στο κεφάλι οι μαθητές σαν κορδέλες κατά την διάρκεια του μαθήματος. Με αυτό τον τρόπο οι δάσκαλοι έχουν την δυνατότητα να παρακολουθούν τα επίπεδα συγκέντρωσης των μαθητών. Ταυτόχρονα οι γονείς των μαθητών ειδοποιούνται για την πορεία τους. Οι ίδιοι οι μαθητές δηλώνουν ικανοποιημένοι από αυτό το εγχείρημα καθώς βοηθήθηκαν στο να προσέχουν και να δίνουν το 100% της επίδοσης τους στα μαθήματα. Γνωρίζουμε πως το ΑΙ ειναι μια επαναστατική τεχνολογία η οποία καθημερινά εξελίσσεται και αλλάζει τα δεδομένα. Γνωρίζουμε όμως ποια είναι τα όρια της χρήσης του;
Σοφία Αγναντή
…
plus Ζυγώνει η Κυριακή που θα πανηγυρίσουμε εκλογική νίκη, κατά Τουρκία μεριά ντε… Ρετζέπ Εφέντη, είσαι η ελπίδα μας…
minus Η κάπως ακραία αντίδραση των συντρόφων που ηττήθηκαν την Κυριακή: Σίγουρα απρόσμενη η έκταση της ήττας, αλλά και η ενδοσκόπηση δεν θα έβλαπτε…
Κώστας Κοντόγιας
…
minus Σε λίγες μέρες μπαίνουμε στον μήνα Ιούνιο που παραδοσιακά είναι και η έναρξη του καλοκαιριού. Με τον καιρό όμως να έχει άλλες διαθέσεις και να δείχνει βροχές και καταιγίδες σε όλη τη χώρα. Αυτό δείχνει το μεγάλο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής που έχει αλλάξει τις παραδοσιακές εποχές όπως τις ξέραμε. Και φυσικά έχει επηρεάσει το κλίμα της Μεσογείου.
plus Το θετικό σε αυτό είναι ότι αφού δεν έχουμε έτοιμο summer body δεν χρειάζεται να ανησυχούμε γιατί ούτε καλοκαίρι έχουμε ακόμα.
Φανή Δουρδούρα
…
Plus Ο συγκινητικός αποχαιρετισμός του καλλιτεχνικού κόσμου και μη στη «Βασίλισσα του Rock’n Roll», στο «ίνδαλμα», Τίνα Τέρνερ (1939-2023). Μιας γυναίκας, θρύλου της μουσικής, με ένα αρχετυπικό ταλέντο, που ξεπέρασε ένα σκληρά κακοποιητικό γάμο, αντιμετώπισε σεξισμό και κάθε είδους ρατσισμό, από φυλετικό ως ηλικιακό, παλεύοντας με όλη της τη ψυχή και κερδίζοντας κάθε μάχη.
«Η Τίνα Τέρνερ ήταν ωμή. Ήταν δυνατή. Ήταν ασταμάτητη. Και ήταν αδιαμαρτύρητα ο εαυτός της – μιλούσε και τραγουδούσε την αλήθεια της μέσα από τη χαρά και τον πόνο, τον θρίαμβο και την τραγωδία. Σήμερα, μαζί με τους θαυμαστές της σε όλο τον κόσμο, τιμούμε τη βασίλισσα του Rock and Roll και ένα αστέρι που το φως του δεν θα σβήσει ποτέ».
Μπαράκ Ομπάμα, Twitter, 25/5/2023
minus Το Μουσείο Ιστορίας «Πανόραμα 1453» που βρίσκεται σε μια εργατική συνοικία δυτικά της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και αποτελεί σήμα κατατεθέν της νέας πολιτιστικής αντίληψης της κυβέρνησης Ερντογάν. Στο μουσείο οι επισκέπτες, που είναι κυρίως μαθητές, ανακαλύπτουν την οθωμανική κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης μέσα από ένα ζωγραφικό «κυκλόραμα» με εκρηκτικές προβολές βίντεο, ένα αγρίως εθνικιστικό θέαμα που μοιάζει με το βιντεοπαιχνίδι “Civilization” και παρακολουθούν τον Σουλτάνο Μεχμέτ Β’ να ορμά προς την Αγία Σοφία, ενώ το άλογό του ανασηκώνεται μπροστά από μια ουράνια πύρινη σφαίρα.
Βαλεντίνη Μαργαριτοπούλου
…
Plus Τέλειωσα μέσα στην εβδομάδα το βιβλίο Ο Μιχαέλ μου, του Ισραηλινού συγγραφέας Άμος Οζ. Είναι το τρίτο του βιβλίο που διαβάζω. Αξίζει να τον ανακαλύψετε, αν δεν το έχετε κάνει ήδη για την τρυφερότητα που διακρίνει το έργο του και την κριτική στάση που κρατάει απέναντι τόσο στους φανατικούς ισλαμιστές όσο και στο κράτος του Ισραήλ.
minus Το αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής είναι μάλλον πολύ χειρότερο για πολλούς λόγους πολλοί από τους οποίους δεν είναι εμφανείς ακόμα. Εδώ θα είμαστε και θα δούμε. Δυστυχώς.
Θοδωρής Κράχτης
…
plus Το εντυπωσιακό τοπίο του κόλπου Phang Nga με το James Bond Island. Και λίγο πιο ανοιχτά εκεί που αρχίζει το πέλαγος του Andaman με τα Phi Phi Island στην Ταϊλάνδη.
minus Ο θάνατος της Τina Turner
Γιάννης Αχυρόπουλος
*Φωτογραφία εξωφύλλου: Μάρτιος 1946, Πειραιάς, νεαρός κουλουρτζής δίπλα στις προεκλογικές αφίσες / pinterest