Με αφορμή του μεγάλου λανσαρίσματος και της εμπορικής επιτυχίας της ταινίας « Barbie », της κωμωδίας της Greta Gerwig βασισμένη στην κούκλα Mattel, το theCommnSense? αναδημοσιεύει ένα άρθρο της The Washigton Post του περασμένου Μαΐου.
Ένα νέο τρέιλερ για την ταινία Barbie την δείχνει να επισκέπτεται τον πραγματικό κόσμο. Στην πραγματικότητα, η κούκλα βασίστηκε σε ένα γερμανικό σεξουαλικό παιχνίδι που ονομάζεται Lilli.
…
Ήταν το 1956, όταν η συνιδρυτής της Mattel και η έφηβη κόρη της στέκονταν έξω από ένα κατάστημα στην Ελβετία, καθηλωμένες στην βιτρίνα: Μια κούκλα 11,5 ιντσών με πλατινέ αλογοουρά, έντονα σχεδιασμένα μάτια και σφιγμένα χείλη, καθισμένη σε μια κούνια με σχοινί.
Η κούκλα, ένα μοντέλο γερμανικής κατασκευής που διατίθεντο στο εμπόριο ως Bild Lilli, ήταν δημοφιλής σε αυτό το μέρος της Ευρώπης εκείνη την εποχή – γενικά θεωρούνταν ένα σεξουαλικό παιχνίδι ή ένα δώρο φάρσα για τους άνδρες.
Δεν είναι ξεκάθαρο ότι η Ruth Handler – το στέλεχος επιχείρησης που έκανε διακοπές από το σπίτι της στην Καλιφόρνια – ήξερε τι ήταν η Lilli. Δεν είναι καν ξεκάθαρο μεταξύ των ιστορικών πού ήταν το κατάστημα: το δημοφιλές κατάστημα παιχνιδιών Franz Carl Weber στη Λουκέρνη, ένα καπνοπωλείο ή ένα μπαρ.
Ανεξάρτητα από αυτό, η Lilli έκανε αυτό για το οποίο σχεδιάστηκε. Ενθουσίασε την Handler, η οποία πήρε την κούκλα πίσω στο σπίτι και τρία χρόνια αργότερα παρουσίασε τον αμερικανοποιημένο αντίγραφό της: την Barbie.
Η Barbie, φυσικά, είναι πλέον ένα από τα πιο διάσημα παιδικά παιχνίδια στον κόσμο. Την υποδύεται επίσης η Margot Robbie σε μια πολυαναμενόμενη ταινία live-action. Τα τρέιλερ – ένα νέο που μόλις κυκλοφόρησε την Πέμπτη – υποδηλώνουν ότι η ταινία θα εξερευνήσει υπαρξιακά θέματα καθώς ταξιδεύει από τη “Barbieland” στον “Πραγματικό κόσμο”. «Σκέφτεστε ποτέ τον θάνατο;» ρωτάει τους φίλους της σε μια σκηνή.
Μπορεί ακόμη και να μπει σε θέματα σχετικά με τη σεξουαλικότητά της – ή την έλλειψή της.
«Είναι μια πλαστική κούκλα», είπε ο Robbie στη Vogue σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα. «Θα ένιωθε καν σεξουαλική επιθυμία; Όχι, δεν νομίζω ότι θα μπορούσε… Είναι σεξουαλοποιημένη. Αλλά δεν πρέπει ποτέ να είναι σέξι».
Πες το στη Lilli.
Ο ντροπιαστικός Ευρωπαίος πρόγονος της Barbie (πόσο Αμερικανιά!) ξεκίνησε ως ένα πρόστυχο καρτούν, που αναπτύχθηκε από και για άνδρες. Η Lilli γεννήθηκε ως μεταπολεμικός κωμικός χαρακτήρας στην Bild Zeitung, μια μειωμένης κλίμακας γερμανικής εφημερίδας, είπε ο MG Lord, συγγραφέας του «Forever Barbie: The Unauthorized Biography of a Real Doll», στην Washington Post.
«Ήταν μια πορνογραφική καρικατούρα», είπε ο Lord.
Ο χαρακτήρας έγινε τόσο δημοφιλής στη Γερμανία που η Lilli εξελίχθηκε σε ένα είδος τρισδιάστατου pinup. Ένας από τους συγγραφείς των πρώτων διαφημίσεων της Barbie είπε στον Lord για το βιβλίο της ότι οι άντρες κρεμούσαν την κούκλα από τον καθρέφτη του αυτοκινήτου τους ή την πήγαιναν στα μπαρ, σηκώνοντας τη φούστα της ή κατεβάζοντας το παντελόνι της με το μυαλό τους στο να κάνουν πλάκα.
Η Lilli ήταν «προικοθήρας, επιδειξιομανής και φλύαρη», είπε ο Lord. Είχε χαλαρά ήθη, λίγο μυαλό και κορμί ημερολογιακού κοριτσιού στα κόμικς, όπου συχνά φορούσε λιγοστά ρούχα.
Το πρώτο κόμικ της Lilli δείχνει τη νεαρή γυναίκα να ζητά τη διεύθυνση ενός «ψηλού, όμορφου και πλούσιου άνδρα», σύμφωνα με την Der Spiegel, μια γερμανική εφημερίδα.
Σε ένα άλλο, που αναφέρεται από τον Lord, η Lilli εμφανίζεται στο διαμέρισμα μιας φίλης κρύβοντας το γυμνό σώμα της με μια εφημερίδα. Η λεζάντα: «Μαλώσαμε και πήρε πίσω όλα τα δώρα που μου έκανε».
Μόλις η Lilli συνάντησε την Handler άρχισε να ξεφεύγει από το ανδρικό βλέμμα.
Αυτή και η κόρη της Barbara επέστρεψαν στην Καλιφόρνια το 1956 με τις κούκλες Lilli στις αποσκευές. Οι αποδείξεις στη βιβλιοθήκη Schlesinger στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ δείχνουν ότι η Handler αγόρασε 11 κούκλες Lilli το 1956 και αργότερα παρήγγειλε κι άλλες ντουζίνες μέσω αεροπορικής αποστολής. Η Barbara κράτησε μια κούκλα στο δωμάτιό της. Η Handler πήγε τις άλλες στη Mattel – την εταιρεία παιχνιδιών που ίδρυσε με τον σύζυγό της, Elliot Handler και τον Harold Matson το 1945.
Οι πιο δημοφιλείς κούκλες εκείνης της εποχής – η Raggedy Ann, για παράδειγμα – έμοιαζαν όλες με παιδιά. Η Handler ήθελε εδώ και χρόνια να δημιουργήσει μια λεπτομερή ενήλικη κούκλα για παιδιά, αλλά οι ιδέες της καταρρίφθηκαν από άνδρες κυρίως συναδέλφους της, οι οποίοι της είπαν ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να κατασκευαστεί.
«Όλοι τους τρομάξανε στη σκέψη… ότι ήθελαν να φτιάξουν μια κούκλα με στήθος», είπε η Handler , που πέθανε το 2002, στον Lord στο βιβλίο.
Αυτό ήταν που τόσο παραπλάνησε τη Handler στη βιτρίνα του καταστήματος στην Ελβετία. «Δεν ήξερα τότε ποια ήταν η Lilli », είπε στον Lord. «Είδα μόνο ένα σώμα σε σχήμα ενήλικα που προσπαθούσα να περιγράψω εδώ και χρόνια».
Αλλά προτού η Lilli διατεθεί στην αγορά στις Ηνωμένες Πολιτείες, χρειαζόταν έναν επανασχεδιασμό. Ας το ονομάσουμε το το πρώτο makeover της Barbie.
Τα επόμενα χρόνια, η Handler και άλλοι σχεδιαστές της Mattel χαλάρωσαν τα χείλη της κούκλας, μαλάκωσαν τα φρύδια της, αναβάθμισαν το πλαστικό της και άσπρισαν το δέρμα της. Κάποια στιγμή οι θηλές και το στήθος ενός πρώιμου πρωτοτύπου αφαιρέθηκαν άψογα. Μια λεπτή, λεπτομερής γκαρνταρόμπα ραπτικής δημιουργήθηκε.
Η πραγματική μεταμόρφωση όμως ήταν στην προσωπικότητα της κούκλας. Με τη βοήθεια ενός ερευνητή αγοράς, η Mattel μετέτρεψε την κούκλα από μια αόριστα πορνογραφική αντρική φαντασίωση – στο «ψηλές γόβες μακριά από την εικόνα της πόρνης», όπως το έθεσε ο Robin Gerber, ο συγγραφέας του «Barbie and Ruth», που απευθύνθηκε στη μεσαία τάξη, στο κορίτσι της διπλανής πόρτας, ιδιοφυΐα της μόδας που γνωρίζουμε σήμερα.
Η Mattel αγόρασε τελικά όλες τις πατέντες και τα πνευματικά δικαιώματα της Bild Lilli το 1964, ολοκληρώνοντας τη μεταμόρφωση της κούκλας.
«Η ιδιοφυΐα της Handler ήταν να εφεύρει την προσωπικότητα και να την προβάλει σε αυτό το γλυπτό που είχε συνδεθεί στη Γερμανία με το παράνομο σεξ», είπε ο Lord.
Δεν υπάρχουν ακόμα πληροφορίες για το αν οι περιπέτειες της Barbie στον πραγματικό κόσμο θα την οδηγήσουν στη Γερμανία όταν βγει η ταινία.
*Φωτογραφία εξωφύλλου: Μια κούκλα Bild Lilli από το 1955 – ο άγνωστος πρόγονος της κούκλας “Barbie” της Mattel – παρουσιάζεται σε συνέδριο του 2006. (Frank Hormann/AP)
Της Maham Javaid
Πηγή: washingtonpost