Μαζί με τα βιβλία για το φετινό καλοκαίρι που προτείνουν oι New York Times, ο New Yorker, το Atlantic, οι Financial Times, το insidestory και η AΘΗνέα, τα 50 καλύτερα βιβλία για τις διακοπές που προτείνουν συγγραφείς και κριτικοί στον Guardian, και τα καλύτερα της χρονιάς σύμφωνα με το ΒΒC, την αμερικάνικη Vogue, το Vulture, το βρετανικό Esquire, το ΤΙΜΕ, το npr, τους συντάκτες της Amazon, το Chapters Indigo, τα καλύτερα αστυνομικά του 2022 σύμφωνα με το Crime Reads, και τις προτάσεις του Μπιλ Γκέιτς (περιλαμβάνουν εκτός από βιβλία, τραγούδια, ταινίες και σειρές) και του Μπαράκ Ομπάμα, αυτές είναι οι προτάσεις των συνεργατών του thecommonsense?:
…
Αχυρόπουλος Γιάννης
Μάνος Χατζιδάκις, «Ο καθρέφτης και το μαχαίρι», εκδόσεις Ίκαρος
Η έκδοση αυτή περιέχει τριάντα έξι κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι, που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς σε περιοδικά και εφημερίδες, ή εκφωνήθηκαν σε ζωντανές ομιλίες προς το κοινό. Τα κείμενα αυτά, ιδίως όσα προέκυψαν από απομαγνητοφωνήσεις, παρουσιάζονται εδώ με ελάχιστες αλλά απαραίτητες αλλαγές. Συγκεντρωμένα στον ίδιο τόμο, το ένα μετά το άλλο, διαθέτουν μιαν αόρατη αλλά εκ των υστέρων αισθητή ενότητα, χάρη στη γλωσσική τους ατμόσφαιρα και, οπωσδήποτε, εξαιτίας της θεματολογίας τους, την οποία μπορούμε να συνοψίσουμε στα τρία ακόλουθα νοήματα: Τέχνη, Νεότητα, Πολιτική Συνείδηση. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)
Σχόλιο Γιάννη Αχυρόπουλου:
Μια συλλογή κειμένων του Μανου Χατζιδακι που γράφτηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και χωρίς να υπάρχει μια θεματική συνοχή. Σχόλια που παραμένουν επίκαιρα, διαχρονικά και επιβεβαιώνουν ότι ο Μάνος Χατζιδακις ήταν ένας από του σημαντικότερους Έλληνες.
…
Δουρδούρα Φανή
James Clear, “Ένα τίποτα μπορεί να αλλάξει τα πάντα”, εκδόσεις Ιβίσκος
Όποιοι κι αν είναι οι στόχοι μας, το βιβλίο αυτό μας αποκαλύπτει σίγουρες μεθόδους που θα μας απογειώσουν! Παραθέτοντας έγκυρα πορίσματα της βιολογίας, της ψυχολογίας και της νευροεπιστήμης, ο James Clear, ένας από τους διεθνώς κορυφαίους ειδικούς, μας μαθαίνει με ακρίβεια τις κατάλληλες στρατηγικές για να αποκτήσουμε καλές συνήθειες, να ξεφορτωθούμε τις κακές και να κυριαρχούμε στη συμπεριφορά μας, ώστε να οδηγηθούμε σε αξιοθαύμαστα αποτελέσματα.
Επιπλέον, στις σελίδες του βιβλίου ξεδιπλώνονται αληθινές ιστορίες που θα μας εμπνεύσουν: “Χρυσοί Ολυμπιονίκες”, βραβευμένοι καλλιτέχνες, κορυφαία στελέχη επιχειρήσεων, γιατροί που έσωσαν ζωές και διάσημοι κωμικοί, που όλοι ακολούθησαν τη στρατηγική των μικρών βημάτων για να διακριθούν στον τομέα τους και να κατακτήσουν την κορυφή.
Είτε είστε μια ομάδα που ονειρεύεται να πάρει το πρωτάθλημα, μια επιχείρηση που θέλει να κατακτήσει την αγορά, ένας επαγγελματίας πωλητής ή στέλεχος επιχειρήσεων, είτε απλώς ένα άτομο που επιθυμεί να κόψει το κάπνισμα, να χάσει βάρος, να μειώσει το άγχος του ή να επιτύχει οποιονδήποτε άλλον στόχο, το επαναστατικό αυτό βιβλίο θα αλλάξει κυριολεκτικά τον τρόπο που αντιλαμβάνεστε την πρόοδο και την επιτυχία.
Σχόλιο Φανής Δουρδούρα:
Ήρθα σε επαφή με αυτό το βιβλίο μέσω μίας αγαπημένης μου YouTuber που η ίδια το άκουγε όσο έκανε δουλειές στο σπίτι. Αναφέροντας πως την έχει βοηθήσει να αλλάξει τις συνήθειές που είχε και να βάλει τη ζωή της σε ένα πρόγραμμα. Θέλοντας να αποκτήσω και εγώ καλές συνήθειες στην καθημερινότητά μου και να θέσω στόχους που να μπορώ εύκολα να υλοποιήσω αγόρασα αυτό το βιβλίο. Μπορεί να είναι ένα βιβλίο αυτοβελτίωσης αλλά νομίζω πραγματικά πως είναι ένα εγχειρίδιο που μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή. Παραθέτοντας έγκυρο πορίσματα της βιολογίας, της ψυχολογίας και της νευροεπιστήμης, ο συγγραφέας, ένας από τους διεθνώς κορυφαίους ειδικούς, μας μαθαίνει με ακρίβεια της κατάλληλες στρατηγικές για να αποκτήσουμε καλές συνήθειες. Να ξεφορτωθούμε τις κακές και να κυρίαρχο πούμε στην συμπεριφορά μας, ώστε να οδηγηθούμε σε αξιοθαύμαστα αποτελέσματα. Με την καθοδήγηση του συγγραφέα θα πετύχετε να διαμορφώσετε νέες συνήθειες προκειμένου να πάρει το διαφορετικά αποτελέσματα στην προσωπική και επαγγελματική σας ζωή. Είναι ένα βιβλίο που πραγματικά σε κινητοποιεί να γίνεις ο καλύτερος εαυτό σου. Αυτό το καλοκαίρι καθώς μαυρίζουμε στην παραλία ας προσπαθήσουμε να γίνουμε λίγο καλύτεροι.
…
Ζάρρα Άννα
F.S Fitzgerald, “Ο Υπέροχος Γκάτσμπυ¨, εκδόσεις Μίνωας
Ο Τζέυ Γκάτσμπυ, το παρελθόν του οποίου καλύπτει πυκνό μυστήριο, εγκαθίσταται σε μια πολυτελή έπαυλη στο Λονγκ Άιλαντ, στη Νέα Υόρκη. Ο Γκάτσμπυ αρχίζει να δημιουργεί θόρυβο γύρω από το όνομά του με τα εξωφρενικά και φαντασμαγορικά πάρτι που διοργανώνει, στα οποία παρίσταται πάντα η υψηλή κοινωνία της πόλης. Πίσω από την εκθαμβωτική χλιδή και τον ξέφρενο αυτό τρόπο ζωής κρύβεται, ωστόσο, ο μοναδικός και κρυφός σκοπός της ζωής του: ονειρεύεται να ξανακερδίσει τη νεανική του αγάπη Νταίζυ Φέυ, η οποία πλέον είναι παντρεμένη με τον βαθύπλουτο Τομ Μπιουκάναν.
Ο μεγάλος Γκάτσμπυ είναι μια από τις σπουδαιότερες ρομαντικές ιστορίες του 20ού αιώνα. Ο συγγραφέας του, μέσω της εμμονής του Γκάτσμπυ για την παλιά αγαπημένη του, κατορθώνει να αποτυπώσει μοναδικά τη νεοϋορκέζικη κοινωνία της δεκαετίας του ’20 και να περιγράφει με εξαίσιο τρόπο το κλίμα της εποχής λίγο πριν από το Μεγάλο Κραχ. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
“Ο εμβληματικός Γκάτσμπυ είναι ένας ήρωας προφητικός, καθώς περιγράφει την υπερβολή μιας εποχής που οδήγησε στην Αμερική του οικονομικού κραχ του ’30 και είναι αναμφίβολα επίκαιρος όσο ποτέ”. (Τέσυ Μπάιλα)
Σχόλιο της Άννας Ζάρρα:
Νομίζω πως δεν υπάρχει έργο πιο ταιριαστό για το Καλοκαίρι από αυτό. Η γραφή του Fitzgerald σε προσκαλεί να κλείσεις τα μάτια, και να φανταστείς πως βρίσκεσαι σε ένα από τα notoriously ξέφρενα parties του υπέροχου κύριου Γκάτσμπυ. Σχεδόν γεύεσαι τη σαμπάνια και την ακόρεστη φρεσκάδα της καλοκαιρινής ανεμελιάς.
…
Καραμανάβης Δημήτρης
Walter Benjamin, No13 – Εξήντα πέντε θέσεις, εκδόσεις Κιχλή
Συνεχιστής της “εριστικής” παράδοσης ενός Λίχτενμπεργκ ή ενός Σοπενχάουερ, ο Βάλτερ Μπένγιαμιν κατέχει θέση ξεχωριστή ανάμεσα στους αποφθεγματογράφους του 20ού αιώνα. Το βιβλίο αυτό περιέχει μια επιλογή από τους περιβόητους αφορισμούς του, οργανωμένη γύρω από το σημαδιακό “Νο 13”: Εξήντα πέντε θέσεις για τα βιβλία και τις πόρνες, το γράψιμο, την κριτική, τους σνομπ και την επιτυχία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
“Οι πέντε “δεκατριλογίες” του Μπένγιαμιν θέλουν να προκαλέσουν, να σκανδαλίσουν. Αν ήταν να περιγράψω τον κρίκο που τις συνέχει, θα έλεγα ότι είναι η πολεμική αιχμή. Βάλλουν κατά συναισθηματικών στερεοτύπων και οκνηρών κοινών τόπων, θέλουν να σκορπίσουν την παχύρρευστη εκείνη ομίχλη που κρύβει απ’ τα μάτια μας τα μέσα, τους σκοπούς και τα κίνητρα της γραφής και της τέχνης”. (ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ)
Σχόλιο Δημήτρη Καραμανάβη:
«Εξήντα πέντε θέσεις για τα βιβλία και τις πόρνες, το γράψιμο, την κριτική, τους σνομπ και την επιτυχία. Λίγοι φιλόσοφοι μπορούν να ισχυριστούν ότι αρθρώνουν ένα τόσο συνεκτικό όραμα για τον κόσμο με έναν τόσο μη συνεκτικό τρόπο!»
…
Κοντόγιας Κώστας
Ντόρις Λένσινγλ, “Το Χρυσό σημειωματάριο”, εκδόσεις Καστανιώτης
Το Χρυσό σημειωματάριο εκδόθηκε για πρώτη φορά 1962 και θεωρείται πλέον ένα από τα μείζονα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα. Αφηγείται την ιστορία της Άννας Βουλφ, μιας χωρισμένης μητέρας και μυθιστοριογράφου, η οποία παλεύει ενάντια στο συγγραφικό μπλοκάρισμα στο Λονδίνο της δεκαετίας του ’50. Από φόβο μήπως τρελαθεί, καταγράφει τα βιώματά της σε τέσσερα χρωματιστά σημειωματάρια. Στο μαύρο σημειωματάριο καταγράφει τη συγγραφική της ζωή, στο κόκκινο τις πολιτικές της απόψεις, στο κίτρινο τη συναισθηματική της ζωή και στο μπλε καθημερινά γεγονότα. Ωστόσο, είναι το πέμπτο σημειωματάριο -το χρυσό- το οποίο ενώνει τα νήματα της ζωής της και κρατάει το κλειδί της ανάρρωσής της. Τολμηρό, διαφωτιστικό και απαραίτητο, το Χρυσό σημειωματάριο είναι η συναρπαστική περιγραφή μιας γυναίκας σε αναζήτηση προσωπικής και πολιτικής ταυτότητας, αντιμέτωπης με το τραύμα της συναισθηματικής απόρριψης και της σεξουαλικής προδοσίας, με την επαγγελματική αγωνία και τις εντάσεις της φιλίας και της οικογένειας. Το αριστούργημα της νομπελίστριας συγγραφέως σε νέα μετάφραση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
…
Κουρκούτας Ηλίας
Diop David, Τη Νυχτα, Ολα τα Αιματα ειναι Μαυρα, εκδόσεις Πόλις
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918) είναι σε εξέλιξη. Ένα πρωί, ο λοχαγός Αρμάν δίνει μέσα από τα χαρακώματα το σύνθημα της επίθεσης εναντίον των Γερμανών. Οι στρατιώτες εφορμούν. Ανάμεσά τους ο Αλφά Ντιάγε και ο Μαντέμπα Ντιοπ, δυο Σενεγαλέζοι που μάχονται, μαζί με τόσους άλλους ομοεθνείς τους, για τα γαλλικά χρώματα. Λίγα μέτρα μετά την έξοδό τους από το χαράκωμα, ο Μαντέμπα πέφτει θανάσιμα πληγωμένος μπροστά στα μάτια του Αλφά, του παιδικού του φίλου που τον είχε πάνω κι από αδελφό.
Από δω και πέρα, η αφήγηση ακολουθεί τον Αλφά καθώς βυθίζεται στην τρέλα μετά τον θάνατο του φίλου του και αδελφού της καρδιάς του, για τον οποίο αισθάνεται υπεύθυνος. Η ενοχή και οι τύψεις τον στοιχειώνουν, μετατρέποντας αυτό τον εικοσάχρονο από ένα μικρό χωριό της Αφρικής, που βρέθηκε σ’ αυτή την ουδέτερη ζώνη, σε μηχανή θανάτου: γίνεται το οπλισμένο χέρι του Θεού, το πρόσωπο της μοίρας για τους «εχθρούς με τα γαλάζια μάτια», και σπέρνει τον τρόμο ακόμα και στους δικούς του. Μοναχικός πολεμιστής, αγρίμι ανελέητο μέσα στο στόμα του τέρατος, μονολογεί για τις «δύο όψεις που έχουν τα πράγματα» και προβληματίζεται για τη σχετικότητα των αρχών και των αξιών. Ως έσχατη αντίσταση στο πρώτο μακελειό του 20ού αιώνα, επαναφέρει στη μνήμη του τη ζωή στην Αφρική, έναν κόσμο χαμένο πια, που ξαναζωντανεύει.
Μυθιστόρημα με αναπάντεχη για το θέμα του ποιητική γλώσσα, ακολουθεί τον ρυθμό της μητρικής γλώσσας του αφηγητή, με φράσεις που επαναλαμβάνονται στην αφήγηση σαν επωδός, δημιουργώντας μια ηχώ που συνδέει τον Αλφά Ντιάγε με την πατρίδα του. «Μουσικός των λέξεων», ο συγγραφέας δίνει φωνή σε όσους επέζησαν και είδαν «τα κορμιά ριγμένα στα σαγόνια της γης […] τις ψυχές δοσμένες στις μυλόπετρες, σαν το σιτάρι», αλλά δεν μίλησαν. Ήταν ο πόλεμος, ακραία συνθήκη που ανατρέπει όλους τους κανόνες και ξυπνά το θηρίο που βρίσκεται σε νάρκη μέσα στον καθένα μας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Σχόλιο Ηλία Κουρκούτα:
“Ένα αριστουργηματικό βιβλίο”, “Ένα κείμενο σπαρακτικής δύναμης”, όπως εχουν επισημανει πολλοί κριτικοί στην Ευρωπη. Ενα βιβλίο, όντως, πολύ δυνατό και που -κυριως αυτό- διαβαζεται ευκολα (απνευστί θα έλεγα) και λογω του μεγεθους- οχι σαν τα ελληνικα και αμερικανικα τούβλα, που αγοραζεις ένα για όλο το καλοκαίρι- αλλα και λόγω της γλώσσας (σκοτεινός αλλα και γοητευτικός αφρικάνικος μαγικός ρεαλισμός, θα έλεγα)…
Λένα Καλλέργη, «Ανήμερο», εκδ. Ίκαρος, 2023
Στο τρίτο ποιητικό βιβλίο της η Λένα Καλλέργη επισκέπτεται τα πιο σκοτεινά κομμάτια της ανθρώπινης φύσης και του φυσικού κόσμου και εξερευνά τις συνδέσεις τους. Το άγριο κομμάτι της φύσης γίνεται θήραμα και θηρευτής αλλά και συνταξιδιώτης στην πορεία των ανθρώπων, σημαδεύοντας μια πληγωμένη ελευθερία και τη δυνατότητα μιας πιο αυθεντικής ζωής. Αναδύεται πότε ως μικρό κι απαρατήρητο έντομο, πότε ως πεινασμένο θηρίο στο βάθος της φωνής, και πότε ως στιβαρό δέντρο που θέτει τους δικούς του όρους. Ο αληθινός εαυτός και κόσμος ανθίζει αντιστρέφοντας τις δεδομένες εντολές, κάνει πατρίδα του την ερημιά, δημιουργεί πλάσματα από το πουθενά και επιβιώνει με ουλές που σημαίνουν πόνο μαζί με χαρά, σ’ ένα παράλληλο εσωτερικό και εξωτερικό ταξίδι.
Σχόλιο Ηλία Κουρκούτα:
Ένα μικρό αριστούργημα, ένα άψογο ποιητικό “κοψοτεχνημα”, ένας απόλυτα καθαρός, κατανοητός, χωρίς περιττές ακροβασίες και έυκολους εντυπωσιασμούς. Μία ποίηση απόλυτα προσιτή και κατανοητή με μεγαλο συγκηνισικό βάρος που την αισθάνεται και ο πιο “ανοίκειος” αναγνώστης της ποίησης. Το πόνημα της είναι ένα είδος “κιβωτού όλων των ανήμερων πλασμάτων”, όπως εγραψε μια κριτικός, που αναζητούν την εσωτερική απλευθέρωση. Θα πρόσθετα, ένα βιβλίο απόλαυσης.
…
Μαργαριτοπούλου Βαλεντίνη
Σώτη Τριανταφύλλου, «Άκου το λιοντάρι», Εκδόσεις Πατάκη, Μάρτιος 2023
Το «Άκου το λιοντάρι» είναι το πορτρέτο μιας αθηναϊκής οικογένειας. Η ιστορία των Λεοντάρηδων μοιάζει με την ιστορία της γειτονιάς τους, της Φωκίωνος Νέγρη, που στη δεκαετία του 1960 και του 1970 ήταν γνωστή με το όνομα Βία Βένετο. Αργότερα, όλα πήγαν στραβά, σχεδόν όλα: οι Λεοντάρηδες χωρίστηκαν σε εχθρικές φατρίες και είχαν το μερίδιό τους σε πόνο, αρρώστια, λάθη κι απογοήτευση. Η Φωκίωνος Νέγρη παρήκμασε μαζί με τους Λεοντάρηδες. Σ’ αυτό το μυθιστόρημα, ο αιφνίδιος θάνατος του Ηλία φέρνει στη μνήμη των επιζώντων μια γιορταστική παιδική ηλικία –στο κέντρο της πόλης και μέχρι την πίστα των Go-karts στην αθηναϊκή Ριβιέρα– και όλες τις χαμένες ελπίδες της νιότης τους.
Σχόλιο Βαλεντίνης Μαργαριτοπούλου:
Το «Άκου το λιοντάρι» είναι το πορτρέτο μιας αθηναϊκής οικογένειας. Η ιστορία των Λεοντάρηδων μοιάζει με την ιστορία της γειτονιάς τους, της Φωκίωνος Νέγρη, που στη δεκαετία του 1960 και του 1970 ήταν γνωστή με το όνομα Βία Βένετο. Αργότερα, όλα πήγαν στραβά, σχεδόν όλα: οι Λεοντάρηδες χωρίστηκαν σε εχθρικές φατρίες και είχαν το μερίδιό τους σε πόνο, αρρώστια, λάθη κι απογοήτευση. Η Φωκίωνος Νέγρη παρήκμασε μαζί με τους Λεοντάρηδες. Σ’ αυτό το μυθιστόρημα, ο αιφνίδιος θάνατος του Ηλία φέρνει στη μνήμη των επιζώντων μια γιορταστική παιδική ηλικία –στο κέντρο της πόλης και μέχρι την πίστα των Go-karts στην αθηναϊκή Ριβιέρα– και όλες τις χαμένες ελπίδες της νιότης τους.
Απόσπασμα από το βιβλίο:
«Όταν δεχόμαστε ένα ψέμα, δεχόμαστε και όλα όσα συνεπάγεται» σκέφτηκε η Μυρτώ. «Ο Ηλίας ζούσε σε μια αλληλουχία από ωραία ψέματα». Σε αναλαμπές ειλικρίνειας της έλεγε γελώντας: «Μην πιστεύεις ούτε τα μισά απ’ όσα λέω» – εντάξει, αλλά ποια μισά; Το μόνο που ένοιαζε τώρα τη Μυρτώ ήταν να βρει τον τρόπο να ζήσει χωρίς τον Ηλία και τα παραμύθια του. Οι νεκροί δεν ήταν απλώς αόρατοι. Ήταν ανύπαρκτοι.
…
Μποτσαροπούλου Εύη
David Lodge, “Θεραπεία”, εκδόσεις Bell
Ο Λώρενς Πάσμορ χρειάζεται επειγόντως θεραπεία. Δεν είναι μόνο ο επίμονος πόνος στο γόνατό του. Δεν είναι καν κάτι που αντιμετωπίζεται με φυσιοθεραπεία, αρωματοθεραπεία, βελονισμό, ψυχοθεραπεία ή την Έιμυ – που κι αυτή είναι μια μορφή θεραπείας. Ο Λώρενς Πάσμορ πάσχει από κάτι απροσδιόριστο. Είναι επιτυχημένος, οικογενειάρχης, ευκατάστατος και… βουτηγμένος στην κατάθλιψη. Η εσωτερική δυσλειτουργία στην άρθρωση του γονάτου του είναι μόνο η αρχή. Σε λίγο η ίδια δυσλειτουργία εκδηλώνεται παντού: στο γάμο του, τη δουλειά του, ολόκληρη τη ζωή του. Η μονομανία που τον καταλαμβάνει με τον Κίρκεγκαρντ – ή Κίρκεργκοορ; ακόμα κι αυτό είναι πηγή αμφιβολίας – είτε θα τον αποτελειώσει καθώς παραδέρνει στην κρίση της μέσης ηλικίας είτε θ’ αποδειχτεί η πιο αποτελεσματική θεραπεία. Ο Ντέηβιντ Λοτζ σκιαγραφεί με ανεξάντλητη επινοητικότητα την αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου που βιώνει το αίσθημα του ανικανοποίητου. Κρύβοντας τις πικρές αλήθειες πίσω από δαιμόνιο χιούμορ και θίγοντας τα σοβαρότερα ζητήματα με απατηλή ελαφρότητα, ενώνει τελικά την κατακερματισμένη εικόνα της ζωής του ήρωά του μ’ έναν απροσδόκητο τρόπο που οδηγεί στην κάθαρση και στην ευτυχία του «να είσαι παρών στον εαυτό σου». Ένα σημαντικό βιβλίο που θα μπορούσε εύλογα να ονομαστεί απλά μαθήματα υπαρξιακής φιλοσοφίας – ή, ακόμα καλύτερα, απλά μαθήματα ύπαρξης…
Σχόλιο Εύης Μποτσαροπούλου:
Είναι το πρώτο από τα βιβλία του David Lodge που διάβασα. Έχει πραγματικά ευφυές χιούμορ και μέσα από τις έξυπνες ιστορίες του διεισδύει τόσο καλά στο πίσω μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Στη “Θεραπεία”, ο Λώρενς, ο πρωταγωνιστής του βιβλίου που θεωρητικά τα έχει όλα και ωστόσο βυθίζεται όλο και περισσότερο στην αίσθηση του ανικανοποίητου, παθαίνει σταδιακά μια εμμονή με τον Κίρκεγκαρτ και μέσα από αυτή τη διαδικασία ο Lodge φέρνει τον αναγνώστη σταδιακά σε ουσιαστική επαφή με τον μεγάλο φιλόσοφο. Και γιατί περιλαμβάνει για μένα τον καλύτερο ορισμό του angst, του υπαρξιακού άγχους… Και γιατί το χάρισα κάποτε και το μετάνιωσα.
…
Μπουκουβάλα Ματίνα
Ραμπινστρανάθ Ταγκόρ, “Το σπίτι και ο κόσμος”, εκδόσεις Εκάτη
Με “Το σπίτι και ο κόσμος” ο μεγάλος Ινδός λογοτέχνης και στοχαστής Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ, ο οποίος τιμήθηκε το 1913 με το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας, βρήκε τη δική του, ξεχωριστή θέση στη λογοτεχνία του 20ού αιώνα. Στο νεωτερικό αυτό μυθιστόρημα ο Ταγκόρ κατορθώνει με μια γλώσσα γεμάτη λυρισμό να μιλήσει για ζητήματα όπως ο εθνικισμός, η σχέση του ανθρώπου με την πνευματική του παράδοση και οι προκλήσεις που του θέτει η ιστορία, η σχέση άνδρα και γυναίκας, η ανάγκη της γυναίκας για χειραφέτηση. Η πλοκή εκτυλίσσεται στη Βεγγάλη των αρχών του 20ού αιώνα, όμως ο τρόπος με τον οποίο ο Ταγκόρ χειρίζεται τα θέματά του καθιστά το έργο βαθιά επίκαιρο και διαχρονικό. Αγνοημένο για πολλά χρόνια, το έργο επανεκδίδεται σήμερα από τον Πάπυρο, στη μετάφραση της Ειρήνης Καλκάνη και με εκτενή πρόλογο του Άρη Μπερλή, σε μια εποχή όπου ο εθνικισμός, τόσο στη δημόσια σφαίρα όσο και στη σφαίρα του “οίκου” με τη μορφή του φαλλοκεντρισμού, είναι οξύτερος παρά ποτέ. Η επικαιρότητα του μυθιστορήματος του Ταγκόρ είναι αναμφισβήτητη και η επανέκδοσή του αποτελεί καίρια εκδοτική επιλογή. “Το έργο αμφισβητεί δύο πίστεις τις οποίες οι κοινωνίες και τα έθνη θεωρούσαν ιερές και απαραβίαστες – τη συζυγική πίστη και την πίστη στο έθνος. Ο χειρισμός των δύο θεμάτων στο μυθι- στόρημα του Ταγκόρ είναι “μοντέρνος”, περίτεχνος και εντυπωσιακός. … Δύσκολα θα βρει κανείς στη δυτική λογοτεχνία έργο που να πραγματεύεται ταυτόχρονα με τόση δεινότητα τα δύο αυτά θέματα – το “σπίτι” και τον “κόσμο”, τον “οίκο” και τον “δήμο”, το “μέσα” και το “έξω”.” (Άρης Μπερλής)
Σχόλιο Ματίνας Μπουκουβάλα:
Ο Ινδός νομπελίστας λογοτέχνης Ταγκόρ με τολμηρό τρόπο αμφισβητεί την συζυγική πίστη και την πίστη στο έθνος. Μιλάει για τον εθνικισμό της κοινωνίας και που μέσα στο σπίτι, στον οίκο, παίρνει την μορφή του φαλλοκρατισμου. Επίκαιρο και διαχρονικό.
…
Νάκα Αγλαΐα
Σάλλυ Ρούνευ «Όμορφε κόσμε που είσαι;» μτφ: Στέλλα Κάσδαγλη, εκδόσεις Πατάκη
Η Άλις, νεαρή συγγραφέας, γνωρίζει τον Φίλιξ, που εργάζεται σε αποθήκη στην ιρλανδική επαρχία, και του προτείνει να τη συνοδεύσει σε ένα ταξίδι στη Ρώμη. Στο Δουβλίνο, η καλύτερή της φίλη, η Αϊλίν, προσπαθεί να ξεπεράσει τον χωρισμό της φλερτάροντας με τον Σάιμον, που τον ξέρει από παιδί. Η Άλις, ο Φίλιξ, η Αϊλίν και ο Σάιμον είναι ακόμα νέοι – όμως η ζωή τούς προσπερνάει σιγά σιγά. Ερωτεύονται ο ένας τον άλλο, εξαπατούν ο ένας τον άλλο, σμίγουν, χωρίζουν. Τους προβληματίζουν το σεξ, η φιλία, ο κόσμος στον οποίο ζουν. Βρίσκονται άραγε μέσα στο τελευταίο «φωτεινό δωμάτιο» πριν πέσει για πάντα το σκοτάδι; Γίνονται μήπως αυτόπτες μάρτυρες κάποιας μεγάλης αλλαγής; Θα βρουν τον τρόπο να πιστέψουν ότι όντως υπάρχει ένας όμορφος κόσμος;
Σχόλιο Αγλαΐας Νάκα:
Ζωντανοί διάλογοι, ρευστές σχέσεις, υπαρξιακές αναζητήσεις, ο κόσμος της Ρούνευ είναι ο κόσμος μας. Σύγχρονο και ανακουφιστικά οικείο σε κάνει να αγαπήσεις το τέρας μέσα σου και να συμπορευτείς με την γενιά (ή τις γενιές τελικά), στην οποία κυριαρχούν οι μπερδεμένες σχέσεις, τα ακαθόριστα συναισθήματα, η ρευστή ροή και μια αέναη αναζήτηση του εαυτού και του άλλου. Η συγγραφέας μας βάζει στο κόσμο των σύγχρονων ανθρωπίνων σχέσεων που λίγο μοιάζουν με τον τρόπο που η κλασσική λογοτεχνία τις παρουσιάζει μέχρι τώρα.
Έξτρα αγάπη στον τρόπο που η Ρούνευ βάζει τους ανδρικούς χαρακτήρες της να ζητούν συναίνεση χωρίς να μειώνει στο παραμικρό τον ερωτισμό της σκηνής. Αυτό γίνεται σε κάθε χαρακτήρα όπως και αν τον στήνει και σε κάθε κατάσταση (όπως παραδείγματος χάρη μετά από ένα μεγάλο μεθύσι). Είναι παραδειγματικό το πόσο εύκολο εισάγει την συναίνεση στις σεξουαλικές σκηνές κι έτσι τελικά την φυσικόποιεί.
Τσάκισα πολλές σελίδες τις οποίες γυρίσα να διαβάσω ξανά και ξανά.
…
Σοφιάδη Αγγελίνα
Του Φιδιού το Γάλα, Γιάννης Ξανθούλης, 2007, εκδόσεις Διόπτρα
Θέμα του βιβλίου είναι η μνήμη η μνήμη που χάνεται, που αμβλύνεται – κι όχι απαραίτητα με το μοδάτο «εύσημο» της νόσου Αλτσχάιμερ. Και δεν μιλώ για το βασικό άλλοθι της «επιλεκτικής» μνήμης, αλλά για δραστικά κομμάτια ζωής που συχνά τα βλέπουμε να ξεθωριάζουν μαζί με όλη την «ηχητική μπάντα» και, κυρίως, την αισθηματική βαρύτητα. Κομμάτια που, από μόνα τους, μπορεί και να είναι ό,τι πιο σπουδαίο μας συνέβη.
“Του Φιδιού το Γάλα” θα το χαρακτήριζα μυθιστόρημα θρίλερ, με βασικό «σίριαλ-κίλερ» τα πληγωμένα μας αισθήματα, τα τραύματα της απόρριψης, αλλά και τη γοητεία της αυτοκαταστροφής, που ελλοχεύει μέσα μας, περιμένοντας την ανάλογη «καλή» στιγμή για να εκδηλωθεί. Οι ήρωές μου είναι μεθυσμένοι από την απαξία για την «ευτυχία του κοινότοπου», κάτι που τους καθιστά ξεχωριστούς αλλά και ευάλωτους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Σχόλιο Αγγελίνας Σοφιάδη:
Η Ελληνική γραμματολογία θα ήταν αδιαμφισβήτητα φτωχότερη χωρίς τις ιστορίες και την ξεχωριστή γλώσσα του Ξανθούλη. Ιδιότυπο, σκοτεινό χιούμορ, νοσταλγική διάθεση, μυστήριο, η «γοητεία της αυτοκαταστροφής που ελλοχεύει μέσα μας», με κεντρικό ήρωα τη μνήμη που χάνεται. Κάπως έτσι .θα μπορούσε κάποιος να χαρακτηρίσει, χωρίς να δώσει πληροφορίες για την υπόθεση, το «Του Φιδιού το γάλα», το οποίο, με έναν περίεργο τρόπο, αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση καλοκαιριού, όπως κάνουν άλλωστε αρκετές από τις ιστορίες του Ξανθούλη.
…
Τσιάχας Κωστής
Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, “Άπαντα Σέρλοκ Χολμς”, Εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα παρουσιάζονται σε τέσσερις τόμους όλα τα έργα του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ, τέσσερα μυθιστορήματα και πενήντα έξι διηγήματα, με ήρωα τον θρυλικό Σέρλοκ Χολμς, τον πιο διάσημο ντετέκτιβ της παγκόσμιας αστυνομικής λογοτεχνίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Σχόλιο Κωστή Τσιάχα:
Η ολοκληρωμένη συλλογή των ιστοριών του διασημότερου ντέτεκτιβ όλων των εποχών
“Έχω από παλιά έναν κανόνα. Όταν έχεις αποκλείσει το αδύνατο, αυτό που απομένει, όσο απίθανο κι αν φαίνεται, πρέπει να είναι η αλήθεια”.
Έτσι ακριβώς.
…
Τσιφτσής Στέλιος
Δημήτρης Λιαντίνης, «Γκέμμα», εκδόσεις Βιβλιογονία
Ο Δημήτρης Λιαντίνης γεννήθηκε στην Πολοβίτσα της Λακεδαίμονος στις 23 Ιουλίου 1942. Αρχή των dies canicularii. Σπούδασε κλασικές γλώσσες, ίωνες φυσικούς, και ανθρωπολογία.
Νέος περπάτησε, για μια στιγμή,, στην Άνω Ενγκαντίν και στο κάστρο του Εζέ. Στα πάρεργά του ασχολήθηκε με τους κήπους, και με τον ουρανό. Με τάξη και με κλιτότητα. Με τάξη και με κλιτότητα. Και στο μέτρο του ανθρώπου.
Το ερώτημα που του τέθηκε στο δρόμο, κάτι σαν το αίνιγμα της Σφίγγας στις Θήβες, εστάθηκε το ακόλουθο: – Καθώς κοιτάς το μηδέν στα μάτια δύνεσαι να μην αποκαρτερήσεις;
Αποκρίθηκε: – Ναι. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Σχόλιο του Στέλιου Τσιφτσή:
Ένα μικρό σε μέγεθος βιβλίο, αλλά με τεράστια αξία. Ο Δ. Λιαντίνης συγκεντρώνει στις σελίδες της Γκέμμα, του τελευταίου του βιβλίου, απαντήσεις σε αγωνιώδη ερωτήματα του ανθρώπου. Απαντήσεις που τις έχει φέρει όμως στα μέτρα του ανθρώπου.
Μέσα από ένα αναγνωστικό ταξίδι που ξεκινά με το ερώτημα της Μαργαρίτας ή αλλιώς το Περί Θεού ερώτημα, θα αναμετρηθείτε με τις έννοιες της ψυχής, του έρωτα, του θανάτου, της ματαιότητας, αλλά και για την ουσία της φιλοσοφίας. Όλα αυτά ιδωμένα μέσα από το πρίσμα του ελληνισμού και της αρχαίας ελληνικής σκέψης.
Τον Λιαντίνη μπορείτε να τον μισήσετε, είτε να τον λατρέψετε. Τόσο ο ίδιος, όσο και η Γκέμμα του έχουν γίνει αντικείμενο κριτικής για τη μισαλλοδοξία, την εμπάθεια και τον αντισημιτισμό που εκφράζει, για τις επικίνδυνες και αυτοκαταστροφικές ιδέες στα όρια της τρέλας και της παραφροσύνης. Δεν θα σταθώ σε τίποτα από αυτά. Η Γκέμμα αξίζει να διαβαστεί και μόνο γιατί δίνει τροφή για στοχασμό και σκέψη.