Η πολιτική αστάθεια που δημιουργήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες φαίνεται να ισορροπεί μετά την εκλογή του 42χρονου Rishi Sunak ινδικής καταγωγής, του νεότερου βρετανού πρωθυπουργού των τελευταίων 200 χρόνων. Οι εξελίξεις υπήρξαν ραγδαίες μετά την ανακοίνωση του Boris Johnson ότι τελικά δεν θα είναι υποψήφιος για τη θέση του πρωθυπουργού. Ο Sunak θυμίζουμε ότι είχε παραιτηθεί από υπουργός Οικονομικών στις αρχές Ιουλίου και είχε παίξει καταλυτικό ρόλο στη διάλυση του υπουργικού συμβουλίου και στην πτώση του Johnson από την πρωθυπουργία. Οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει άμεσα είναι η διαχείριση της οικονομίας, η εμπορική συμφωνία με τη Βόρεια Ιρλανδία, αλλά και η στάση της Μεγάλης Βρετανίας στον πόλεμο στην Ουκρανία. Παράλληλα, πρέπει να ενώσει τους Τόρις, που φαίνεται να υπολείπονται 35 μονάδες των Εργατικών στις δημοσκοπήσεις.
Οι ενέργειες που θα οδηγήσουν σε μια σταθεροποίηση του ενεργειακού ζητήματος συνεχίστηκαν και αυτή την εβδομάδα με την σύνοδο των υπουργών των χωρών-μελών στο Λουξεμβούργο. Ο στόχος παραμένει η εξειδίκευση των μέτρων μείωσης των τιμών στην ενέργεια. Ωστόσο, η συνεδρίαση κατέληξε για μια ακόμη φορά στην ανάγκη άμεσης κατάθεσης πιο συγκεκριμένων και λεπτομερών προτάσεων από την Κομισιόν σε σχέση με την εφαρμογή του διορθωτικού μηχανισμού τιμών στο TTF και τα πιθανά κόστη και οφέλη ενός πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή. Αν και οι αρχηγοί των κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. επιχείρησαν να στείλουν ένα μήνυμα πολιτικής ενότητας την περασμένη εβδομάδα από τη Σύνοδο Κορυφής, δίνοντας «πράσινο φως» για περαιτέρω εξέταση των πλαφόν, των κοινών αγορών φυσικού αερίου και των μέτρων ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, στη τελευταία σύνοδο οι υπουργοί αντάλλαξαν εκ νέου αντικρουόμενες απόψεις για τα ανώτατα όρια τιμής του φυσικού αερίου.
Συνεχίζοντας πάνω στο ίδιο θέμα, ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Antonio Guterres χαρακτήρισε ως «ηλιθιότητα» την επιμονή των κρατών να προτιμούν τα ορυκτά καύσιμα που τον «οδήγησαν στην καταστροφή» μιλώντας στο BBC. Τόνισε ακόμα ότι «εάν ο κόσμος είχε επενδύσει αντί αυτών στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ενεργειακή κρίση θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί». Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε την χρηματοδότηση με 165 εκατομμύρια ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στη Σερβία την ώρα που το Αζερμπαϊτζάν σχεδιάζει διπλασιασμό της ποσότητας φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, όπου σύμφωνα με τον πρόεδρό του υπολογίζεται ότι εφοδιασμός προς τους Ευρωπαίους καταναλωτές θα φτάσει τα 5 εκατ. τόνους πετρελαίου ετησίως. Τέλος, ο Τζο Μπάιντεν με αφορμή την ολοκλήρωση της συμφωνίας Ισραήλ – Λιβάνου για την οριοθέτηση θαλασσίων συνόρων δήλωσε πως «Η ενέργεια, ιδιαιτέρως στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν πρέπει να είναι αιτία σύγκρουσης, αλλά εργαλείο συνεργασίας, σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας».
Μια σημαντική επίσης εξέλιξη για την κλιματική κρίση υπήρξε η έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης του πιστοποιητικό θανάτου των καινούργιων οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης το 2035· το μέτρο χαρακτηρίστηκε ως εμβληματικό με σκοπό την τήρηση των ευρωπαϊκών δεσμεύσεων για την κλιματική ουδετερότητα.
Η ανασκόπηση του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας την εβδομάδα που προηγήθηκε εστιάζει στο ότι σφίγγει ο κλοιός γύρω από τη Χερσώνα, με τους Ουκρανούς να προελαύνουν απελευθερώνοντας δεκάδες οικισμούς στην ευρύτερη περιοχή, γεγονός που προκάλεσε τη νευρικότητα της Ρωσίας όπως φαίνεται και από το γεγονός ότι ο Ρώσος υπουργός Άμυνας είχε εντατικές επαφές όλο το Σαββατοκύριακο με τον Γάλλο, τον Βρετανό και τον Τούρκο ομόλογό του, στις οποίες εξέφρασε τους φόβους του για τη χρήση «βρόμικης βόμβας» από την ουκρανική πλευρά, έναν ισχυρισμό που απορρίπτει το Κίεβο και η Δύση.
Όπως φαίνεται, η αντιπαράθεση ΗΠΑ – Ρωσίας περί πυρηνικών συνεχίζεται με τις δύο χώρες να ανταλλάσσουν κατηγορίες. Ο Joe Biden τόνισε ότι πιθανή χρήση πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία θα είναι ένα «εξαιρετικά σοβαρό λάθος». Η Ρωσία, από την πλευρά της, επανέλαβε και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τις κατηγορίες πως η Ουκρανία κατασκευάζει «βρόμικη βόμβα» και πως «αμφιβάλλει» για τις προθέσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος μιλώντας στην ετήσια διάσκεψη της Λέσχης Βαλντάι, ενός από τα πιο σημαντικά ρωσικά think tank, δήλωσε πως δεν χρησιμοποιήσουν πυρηνικά στην Ουκρανία και ότι ο μόνος στόχος της Ρωσίας είναι η προστασία του Ντονμπάς, εξαπολύοντας παράλληλα λίβελλους εναντίον των «αλαζονικών ελίτ» του Δυτικού κόσμου, τις οποίες κατηγόρησε για νεοαποικιοκρατικό πνεύμα και «βρώμικο παιχνίδι» γύρω από την Ουκρανία. Μέσα σε αυτό το κλίμα, η Ρωσία προχώρησε σε προγραμματισμένες ασκήσεις με εικονική χρήση του πυρηνικού οπλοστασίου με σενάριο άσκησης την εξομοίωση «μαζικών πυρηνικών πληγμάτων» της Ρωσίας εναντίον δύναμης που της έχει επιτεθεί. Να αναφέρουμε ότι παρόμοιες ασκήσεις πυρηνικής ετοιμότητας διεξάγονται κάθε χρόνο τόσο από το ΝΑΤΟ όσο και από τη Ρωσία.
Τέλος, στο Βερολίνο πραγματοποιήθηκε διεθνής διάσκεψη εμπειρογνωμόνων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας υπό την προεδρία του Ολαφ Σολτς και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Στην εισηγητική του ομιλία ο Γερμανός καγκελάριος έθεσε ως στόχο «τίποτα λιγότερο από το να δημιουργήσουμε ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ του 21ου αιώνα, μια πρόκληση για τη γενιά μας, με την οποία πρέπει να αρχίσουμε να ασχολούμαστε τώρα». Από την πλευρά της η πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα απαιτήσει γύρω στα 350 δισ. δολάρια και ότι χρειάζεται η συγκρότηση μιας ευρείας, διεθνούς συμμαχίας ώστε να πετύχει το δύσκολο εγχείρημα.
Οι πολιτικές εξελίξεις συνεχίζονται στην Αμερική, καθώς είμαστε μιάμιση εβδομάδα πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές της 8ης Νοεμβρίου με την δημοτικότητα του προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν να έχει υποχωρήσει κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο της θητείας του (39%), σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ipsos για λογαριασμό του πρακτορείου Reuters η οποία είδε το φως της δημοσιότητας την προηγούμενη Τρίτη. Παράλληλα, ξεκίνησε η δίκη σε βάρος της Trump Organization, της οικογενειακής εταιρείας του Ντόναλντ Τραμπ, για τις κατηγορίες της απάτης και φοροδιαφυγής. Να αναφέρουμε ότι ο πρώην πρόεδρος δεν είναι ο ίδιος κατηγορούμενος σε αυτήν την ποινική δίκη, ωστόσο κατηγόρησε τους πολιτικούς αντιπάλους του, τους Δημοκρατικούς και τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ότι συνεχίζουν το «κυνήγι μαγισσών», δύο εβδομάδες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου.
Η νέα πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, έδειξε τα πρώτα δείγματα γραφής, δεσμευόμενη ότι θα εμποδίσει τις αφίξεις μεταναστών από την Αφρική, την ώρα που μη κυβερνητική οργάνωση προειδοποιούσε πως πάνω από 1.300 άνθρωποι κινδυνεύουν στη Μεσόγειο, ενώ διαβεβαίωσε ότι η Ιταλία θα παραμείνει σταθερά εντός ΕΕ και ΝΑΤΟ.
Σε προεκλογική περίοδο βρίσκεται και η Τουρκία με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ανακάμπτει στις δημοσκοπήσεις με υποσχέσεις, παροχές και εθνικιστικά ξεσπάσματα, οποίος για να εξασφαλίσει την παραμονή του στην εξουσία, κάνει τώρα «ανοίγματα» σε Κούρδους και Αλεβίτες, επενδύει σε προεκλογικές παροχές και επιτίθεται στην «κακή» Δύση ενώ συνεχίζει την προκλητική στάση εναντίον της Ελλάδας. Ταυτόχρονα, συνεχίζει να θέλει να πρωταγωνιστεί στο διεθνές διπλωματικό φόρουμ, διεκδικώντας ρόλο μεσολαβητή για την επίλυση του ζητήματος του Κοσόβου, ενώ η πρόεδρος του Κοσόβου έχει ήδη δηλώσει ότι η βοήθειά του θα ήταν ευπρόσδεκτη.
Αλλάζοντας ήπειρο, δυόμισι μήνες μετά τις εχθροπραξίες ανάμεσα στον ισραηλινό στρατό και σε ένοπλη παλαιστινιακή οργάνωση στη Λωρίδα της Γάζας, το βασικό θέατρο της σύγκρουσης έχει μεταφερθεί στο βόρειο τμήμα της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης, με κύρια εστία τη μεγαλύτερη παλαιστινιακή πόλη της περιοχής, τη Ναμπλούς. Να αναφέρουμε επίσης ότι οι πρόεδροι των ΗΠΑ και του Ισραήλ, Τζο Μπάιντεν και Ισαάκ Χέρτσογκ, είχαν συνομιλίες που επικεντρώθηκαν κυρίως στο θέμα του Ιράν, στο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης αλλά και στον εφοδιασμό της Ρωσίας με ιρανικά όπλα. Ειρήσθω εν παρόδω, οι ταραχές συνεχίζονται για μία ακόμη εβδομάδα στο Ιράν, τόσο στην πόλη Ζαχεντάν, όσο και στη γενέτειρα της Μαχσά Αμινί, την πόλη Σαγκέζ, στην επαρχία Κουρδιστάν του βορειοδυτικού Ιράν.
Λίγα εικοσιτετράωρα μετά την ολοκλήρωση του 20ού συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας -με την χαρακτηριστική απομάκρυνση του πρώην πρόεδρου Χου Τζιντάο-, που εδραίωσε τον Σι Τζινπίνγκ ως τον ισχυρότερο ηγέτη της χώρας μετά τον Μάο Τσετούνγκ, ο Κινέζος πρόεδρος έτεινε κλάδο ελαίας προς τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν. «Η Κίνα είναι διατεθειμένη να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για την εξεύρεση τρόπων συμπόρευσης προς όφελος και των δύο χωρών», τόνισε ο Σι σε μήνυμά του σε εκδήλωση της εθνικής επιτροπής για τις σχέσεις μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη. «Ως μεγάλες δυνάμεις, ΗΠΑ και Κίνα οφείλουν να ενισχύσουν την επικοινωνία και τη συνεργασία τους για να συμβάλουν στη σταθερότητα στον κόσμο», προσέθεσε ο Κινέζος ηγέτης, όπως μετέδωσε η κρατική τηλεόραση. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ωστόσο, Antony Blinken δήλωσε ότι η Κίνα απορρίπτει το μακροχρόνιο status quo όσον αφορά την Ταϊβάν και επιθυμεί την ταχεία αλλαγή του, ακόμα και με πολεμικές επιχειρήσεις, τονίζοντας ότι αυτό δεν θα γίνει αποδεκτό.
Επίσης, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα προειδοποίησαν σήμερα ότι μια βορειοκορεατική πυρηνική δοκιμή θα πυροδοτούσε μια «άνευ προηγουμένου σε ισχύ αντίδραση» και δεσμεύτηκαν να επιδείξουν ενότητα μετά τις πολλαπλές εκτοξεύσεις πυραύλων από το καθεστώς της Πιονγιάνγκ.
Τέλος, θλίψη προκαλούν τα νούμερα που παρουσίασε η έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, σύμφωνα με τα οποία υπολογίζεται ότι από το 2014 στην Ευρώπη έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 29.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Η έκθεση επισημαίνει ότι η πιο θανατηφόρα μεταναστευτική οδός συνεχίζει να είναι η Κεντρική Μεσόγειος, όπου 2.836 μετανάστες και πρόσφυγες έχουν χάσει τη ζωή τους από τον Ιανουάριο του 2021 προσπαθώντας να φτάσουν στην Ιταλία ή στη Μάλτα, μέσω κυρίως της Λιβύης και της Τυνησίας.