«Γονείς και καθηγητές δεν καταφέρνουν να εμποδίσουν την απόφαση του κράτους να κλείσει το σχολείο του Πόνταλω. Οι μαθητές της τελευταίας τάξης αποφασίζουν να δράσουν μόνοι τους. Έτσι, οργανώνουν την ομάδα ΣΩΣ (ΣΩστε το Σχολείο μας) και ξεκινάνε την εκστρατεία τους. Στην πορεία τους όμως θα συναντήσουν προβλήματα και περιπέτειες. Πως θα τους αντιμετωπίσει ο κόσμος; Θα πετύχουν το σκοπό τους ; Η τοπική εφημερίδα γράφει για τις προσπάθειες τους , αλλά όλα φαίνονται αβέβαια μέχρι τη στιγμή που μαθαίνουν ότι….»
Το παραπάνω κείμενο γράφεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου «Σώστε το Σχολείο μας» του Sian Lewis από τις εκδόσεις Gutenberg. Είναι ένα από αυτά που διάβασα μικρή και το διάβασε πρόσφατα και ο γιος μου. Αλλά το είχα ξεχάσει. Το θυμήθηκα σήμερα το απόγευμα, το παρόν γράφεται Πέμπτη, μία μέρα μετά την ανακοίνωση ότι κλείνει το Δημοτικό και το Λύκειο των Εκπαιδευτηρίων Μαίρης Ράπτου στη Λάρισα. Η είδηση συντάραξε την πόλη. Απασχόλησε και τον Τύπο εκτός αυτής. Οι γονείς έσπευσαν σε Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση να διαμαρτυρηθούν. Οργάνωσαν πορεία στο κέντρο της πόλης, ζήτησαν να δουν τον Περιφερειάρχη, μαζεύτηκαν στο προαύλιο του σχολείου. Όλα αυτά μαζί με τα παιδιά τους.
Ο γιος μου έψαξε να μου βρει το βιβλίο. «Τι έγινε τελικά», τον ρώτησα γιατί δεν θυμόμουν καθόλου το τέλος. «Μα, το έσωσαν φυσικά» μου είπε σαν να είναι το πιο αυτονόητο πράγμα στον κόσμο. Είχε λοιπόν happy end. Όπως θα έπρεπε να έχει ένα παιδικό βιβλίο. Όπου υπάρχουν καλοί και κακοί και οι ρόλοι είναι ευδιάκριτοι και στο τέλος θριαμβεύει το καλό.
Τους τελευταίους μήνες που το θέμα απασχολεί την πόλη της Λάρισας, πάντα σκεφτόμουν το ίδιο πράγμα. Πώς να εξηγήσεις σε μικρά παιδιά ότι το σχολείο τους μπορεί να κλείσει. Και κυρίως πως τα προστατεύεις; Συνήθως, όταν συμβαίνει ένα τραγικό γεγονός σε μια οικογένεια, ένας θάνατος για παράδειγμα ή μια μεγάλη απώλεια, ακόμη και ένα διαζύγιο, αποφασίζεται ενδοοικογενειακά ο τρόπος διαχείρισης της κρίσης. Είναι από τις πιο δύσκολες στιγμές το γονεϊκού ρόλου. Πώς να εξηγήσεις, να αποκωδικοποιήσεις, τον κόσμο των ενηλίκων και πώς να προστατέψεις την παραμυθένια γυάλα προστασίας που έχεις φτιάξει για αυτά που διοικείται από τον άγραφο κανόνα ότι όλα θα πάνε καλά και οι γονείς έχουν την λύση.
Δεν χρειάστηκε να το αντιμετωπίσω. Στο τσακ. Ο γιος μου πήγε τις δύο τελευταίες τάξεις του Δημοτικού εκεί και φέτος είναι Α΄ Γυμνασίου. Ομολογώ ότι κανείς μας, ούτε το παιδί, ούτε εμείς κάναμε κάποια ιδιαίτερη σύνδεση με το σχολείο. Πετύχαμε πάνω στα lockdowns και την τηλεκπαίδευση. Ζήσαμε κάτι παρόμοιο όμως, όταν αλλάξαμε το προηγούμενο σχολείο του. Επίσης ιδιωτικό. Επίσης προβληματικό. Αλλά κάτι είχες να πεις τότε. Άλλωστε ήταν δική σου απόφαση.
Εδώ τι να πεις; Όποια οπτική και να ακολουθήσεις είναι προβληματική.
Να του πεις ότι το σχολείο του δεν πληρούσε τις προδιαγραφές του νόμου; Και πως το εμπιστεύτηκες και το διάλεξες λοιπόν; Δηλαδή δεν ήταν και δεν είναι ασφαλές το παιδί όταν πηγαίνει στο σχολείο του;
Να του πεις ότι έγιναν κάποιες παρατυπίες έστω πάνω στο νόμο, αλλά δεν πειράζει γιατί έτσι συμβαίνει παντού; Του λες λοιπόν ξεκάθαρα ότι είναι ανεκτό και σύνηθες να παρατυπούμε, παρανομούμε ή να το αποδεχόμαστε;
Να του πεις ότι υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα στην οικογένεια των ιδιοκτητών;
Να του πεις ότι η μπορεί και η Εκκλησία να έπαιξε ένα περίεργο ρόλο;
Να του πεις ότι άλλοι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων βρήκαν την ευκαιρία να εκμεταλλευτούν την κατάσταση προς όφελος τους; Και ότι αυτά συμβαίνουν, δεν είναι κάτι περίεργο ο ένας να θέλει να καταστρέψει τον άλλο;
Να του πεις ότι έπαιξαν ρόλο και άλλοι επιχειρηματίες;
Να του πεις ότι το Υπουργείο και το κράτος δεν έδειξε διάθεση να βρεθεί λύση και να μην κλείσει ένα σχολείο;
Να του πεις ότι πολλοί έκαναν το ζήτημα σημαία για να προβάλλουν τους εαυτούς τους;
Να του πεις ότι όλοι αυτοί αδιαφορούν για τα παιδιά και για το πώς νιώθει εκείνο;
Να του πεις όσο λιγότερα γίνεται και να το αφήσεις έρμαιο σε αυτά που θα μαθαίνει από τα άλλα παιδιά στο σχολείο;
Να του πεις πως όταν συμβαίνουν τέτοια πράγματα διαμαρτυρόμαστε και να το τρέχεις στις διαδηλώσεις και να το βάζεις να κάνει ζωγραφιές;
Το τεράστιο πρόβλημα για μένα σε αυτή την ιστορία δεν είναι ότι τα παιδιά θα χρειαστεί να αλλάξουν σχολείο και περιβάλλον εν μέσω της σχολικής χρονιάς. Τα παιδιά άλλωστε είναι ασύλληπτα ευπροσάρμοστα. Το πρόβλημα είναι ότι ήρθαν σε επαφή, ως πρωταγωνιστές, σε μια κακόγουστη ιστορία ενηλίκων. Και ότι βίωσαν πολύ νωρίς την περιπεπλεγμένη περιπλοκή του σύγχρονου κόσμου που δομεί προβληματικές κοινωνίες.
Θα μου πεις, λίγο το κακό. Άλλα παιδιά έρχονται σε επαφή με πολέμους, θανάτους και άλλα τραγικά. Αλλά δεν κάνουμε διαγωνισμό δυστυχίας και τραγικότητας. Μιλάμε για κανονικές υποτίθεται συνθήκες σε καιρό ειρήνης σε μια ευνομούμενη δημοκρατία.
Τα παιδιά δεν εκπλήσσονται τόσο με το κακό όσο νομίζουμε. Όλα τα παραμύθια έχουν κακούς. Το πρόβλημα με τα παραμύθια είναι ότι ξέρεις ποιος είναι ο καλός και ποιος ο κακός. Στην περίπτωσή μας όμως ποιος είναι ποιος; Για αυτά τα παιδιά, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς είναι πολλοί οι κακοί και αυτό είναι που πληγώνει περισσότερο από όλα…
Ωραία το θέτει ο Σαββόπουλος…
Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά
Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα
Και μας κοιτάζουν με ματιά σαν κι αυτά
Όταν ξυπνούν στις δύο ή ώρα