Η οποιαδήποτε φωτογραφία της νυχτερινής Βουδαπέστης, με το κατάφωτο Κοινοβούλιο ως σήμα κατατεθέν της πόλης, ξυπνάει μέσα μας το ονειρεμένο και το μαγικό. Όμως η Βουδαπέστη, όπως κάθε χώρα με μακραίωνη ιστορία, είναι πολύ περισσότερα από τα μνημεία της και τον κύβο του Ρούμπικ. Είναι ένα μέρος με ανεξερεύνητα μονοπάτια, μνημεία, γεύσεις και ζωή που την κάνουν κοσμοπολίτισσα, αρχοντική και μυστηριώδη. Το «μαργαριτάρι του Δούναβη», όπως αποκαλείται, είναι πραγματικούς θησαυρούς που ξεπερνούν το συνηθισμένο τριήμερο ή τετραήμερο μιας εκδρομής και που αν ξεφύγει κάποιος λίγο από το πρόγραμμα, ικανοποιεί τον ταξιδιώτη που κρύβουμε μέσα μας.
Ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινάς την μέρα σου είναι ένα ζεστό λουτρό…
…και δεν εννοώ την μπανιέρα. Η Βουδαπέστη έχει τα περισσότερα θερμά λουτρά στον κόσμο και περίπου 70 εκατομμύρια λίτρα θερμού νερού αναβλύζουν στα λουτρά της πόλης. Με παραπάνω από 1500 θερμά λουτρά σε όλη τη χώρα, η Ουγγαρία αξίζει πραγματικά ένα Όσκαρ θερμών λουτρών. Ακόμη και νωρίς το πρωί, αν αποφασίσετε να τα επισκεφτείτε, θα βρείτε κόσμο και θα δείτε ότι δεν αποτελούν τουριστική ατραξιόν, αλλά τρόπο ζωής για τους κατοίκους. Αν και τα πιο φημισμένα είναι τα λουτρά Széchenyi, κανένα από τα άλλα λουτρά δεν υπολείπεται λάμψης. Αν για παράδειγμα θέλετε να ξεκινήσετε την μέρα σας στην πλευρά της Βούδας, μπορείτε να επισκεφτείτε τα λουτρά St. Lukacs, που βρίσκονται στις όχθες του Δούναβη, μπροστά από το Νησί της Μαργαρίτας. Τα λουτρά είναι ένα γοητευτικό σύμπλεγμα κτιρίων, ιατρείων αλλά και παλιών ξενοδοχείων, που θα σας κάνει να φανταστείτε τις εποχές που μέσα του κυκλοφορούσαν κυρίες με κρινολίνα και ευγενείς με φράκα. Οποιαδήποτε εποχή κι αν αποφασίσετε να επισκεφτείτε λοιπόν την Βουδαπέστη, πάρτε μαζί σας το μαγιό σας…και μην ξεχάσετε το κολυμβητικό σκουφάκι, μιας και απαγορεύεται να ακουμπάνε τα μαλλιά το νερό.
Η Βουδαπέστη έχει 8 μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO…
…κι ένα από αυτά είναι το κάστρο της Βούδας. Και δεν είναι μόνο το ίδιο το κάστρο, αλλά και τα γύρω κτίρια που έχουν διατηρήσει τον χαρακτήρα τους αναλλοίωτο που κάνουν την Βούδα μαγική, ούτε η θέα προς την Πέστη που κόβει την ανάσα, που πρέπει κάποιος να επισκεφτεί για να αντιληφθεί την μαγεία της πόλης. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε για να ανεβείτε στο κάστρο της Βούδας είναι να πάρετε το παλιό τελεφερίκ από την πλατεία χαμηλά, στο τέλος της γέφυρας των Λεόντων, το οποίο κατασκευάστηκε το 1870 και είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Με μόνο δύο ξύλινα βαγονάκια που ανεβαίνουν 95 μέτρα την απότομη κλίση του λόφου προς το κάστρο, θα έχετε την ευκαιρία για πολλές φωτογραφίες προς την όχθη του Δούναβη. Αν σας αρέσουν τα μουσεία, είναι μια καλή ευκαιρία να επισκεφτείτε στην παλιά πόλη της Βούδας την Εθνική Πινακοθήκη. Εκτός από τα ανεκτίμητης αξίας εκθέματα, αλλά και τις άκρως αισθητικές συνθέσεις πινάκων σε κόκκινο φόντο, το πιο αξιόλογο και ταυτόχρονα πιο σημαντικό τμήμα είναι αυτό της Μεσαιωνικής τέχνης, που περιλαμβάνει ξυλόγλυπτα τέμπλα από ναούς του 15ου και 16ου αιώνα.
Ο αριθμός 95 είναι πολύ σημαντικός…
…κι αυτό γιατί η Ουγγαρία έγινε το πρώτο ανεξάρτητο κράτος της Ευρώπης το 895 μ.Χ, πολύ παλιότερο από την Γαλλία, την Γερμανία ή την Ιταλία. Για την ακρίβεια, είναι τόσο σημαντικός που απαγορεύεται οποιοδήποτε κτίριο να ξεπερνά σε ύψος τα 95 μέτρα. Έτσι λοιπόν, υπάρχουν μόνο δύο κτίρια σε όλη την Βουδαπέστη με αυτό το ύψος. Το ένα είναι η Βασιλική του Αγίου Στεφάνου (όπου Άγιος Στέφανος είναι ο πρώτος βασιλιάς της χώρας που ίδρυσε το κράτος) και το άλλο το Κοινοβούλιο, το οποίο συμβολικά ξεκίνησε να χτίζεται το 1895, εκατό χρόνια μετά την ίδρυση του κράτους. Στην Βασιλική του Αγίου Στεφάνου, καλό είναι όχι μόνο να μπείτε, αλλά να ανεβείτε και στον τρούλο για να θαυμάσετε την θέα της περιοχής και να επισκεφτείτε και το μουσείο που βρίσκεται λίγο πιο κάτω από τον τρούλο, με πραγματικούς θησαυρούς μιας άλλης εποχής. Από την άλλη, το must see την Βουδαπέστης, για να το επισκεφτείτε θέλει οργάνωση. Καλό είναι να έχετε αγοράσει εισιτήρια νωρίτερα στο γκισέ του Κοινοβουλίου ή online. Οι ξεναγήσεις γίνονται μόνο σε συγκεκριμένες γλώσσες και συγκεκριμένες ώρες και τα γκρουπ αποτελούνται από έναν συγκεκριμένο αριθμό ατόμων. Όμως, περνώντας μέσα από τα υπόγεια του Κοινοβουλίου, που είναι χτισμένο με τρεις διαφορετικούς αρχιτεκτονικούς ρυθμούς, ανεβαίνετε σε αίθουσες και διαδρόμους που θα σας αφήσουν με το στόμα ανοιχτό. Έχετε υπόψιν, ότι 1) ότι ο διάκοσμος από τα 3 μέτρα και πάνω είναι πραγματικός χρυσός, ενώ από τα 3 μέτρα και κάτω απλώς μπογιά και 2) θα επισκεφτείτε την βόρεια πλευρά, η οποία είναι ίδια με την νότια, αλλά το γιατί καλύτερα να σας το πει ο ξεναγός σας…
Η Ουγγαρία είναι η χώρα του πρώτου κρασιού που έγινε «ΠΟΠ»…
…συγκεκριμένα, ήταν ο Λουδοβίκος ΧΙV που ονόμασε το κρασί Tokaj «Βασιλιά των Κρασιών, Κρασί των Βασιλέων». Ναι, μπορεί τα γαλλικά ή τα ιταλικά κρασιά να έχουν το όνομα, αλλά τα κρασιά της περιοχής Tokaji Aszu έχουν την χάρη. Υπάρχει γενικά η αντίληψη ότι η Ουγγαρία δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο να επιδείξει ως κουζίνα, αλλά αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει. Και δεν μιλάω για τα λουκάνικα. Η θέση της Ουγγαρίας στην Κεντρική Ευρώπη, ήταν πλεονεκτική και ως πρώην οθωμανική κατάκτηση επηρεάστηκε τόσο από την τουρκική κουζίνα, όσο και από την αυτοκρατορική κουζίνα της Βιέννης. Σε όποιο εστιατόριο κι αν αποφασίσετε να καθίσετε, θα ανακαλύψετε ότι έχουν τον τρόπο να συνδυάζουν την παραδοσιακή κουζίνα τους με διεθνείς γεύσεις και δεν θα περιοριστείτε στο γκούλας και την σαλάτα Ουγγαρίας. Και μην ξεχάσετε να ζητήσετε ντόπιο κρασί, πραγματικά θα σας εκπλήξει. Αν πάλι θέλετε να δοκιμάσετε το street food της πόλης, τότε το Karavan είναι το κατάλληλο μέρος. Κρυμμένο πίσω από μια σιδερένια πύλη, μέσα σε ένα στενό της εβραϊκής συνοικίας, είναι το μέρος με τις περισσότερες καντίνες, ακόμη και vegan επιλογές.
Μιλώντας για την εβραϊκή συνοικία…
…αν μείνετε στην πλευρά της Πέστης, ο δρόμος Dohany έχει πάρα πολλά μυστικά να σας αποκαλύψει. Κατ’ αρχάς, αν η Βούδα αποτελείται από αρχιτεκτονικά κοσμήματα και μνημεία, η Πέστη είναι όλα τα λεφτά και η ζωή της πόλης. Και στο επίκεντρο της ζωής, των καφέ, εστιατορίων, κλαμπ κτλ., βρίσκεται η περιοχή 7 ή εβραϊκή συνοικία. Στην πάλαι ποτέ παλλόμενη και ακμάζουσα περιοχή, βρίσκεται η λεωφόρος Dohany. Αν την πάρετε από τον Δούναβη προς τα πάνω, το πρώτο μέρος που αξίζει να δείτε είναι η Μεγάλη Συναγωγή, η μεγαλύτερη της Ευρώπης και τα λόγια είναι λίγα για να περιγράψουν την πολυτέλεια της. Ανεβαίνοντας τον δρόμο πιο πάνω, είναι σίγουρο ότι το μάτι σας θα πέσει σε μια μεγάλη καφέ πύλη με χρυσά γράμματα. Εκεί βρισκόταν το εβραϊκό γκέτο κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για να καταλάβετε πόσο σημαντική και πολυπληθής ήταν η εβραϊκή κοινότητα, παρατηρείστε τα κτίρια γύρω τους και την υπέροχη αισθητική τους. Στο τέλος του δρόμου, όταν θα φτάσετε στην λεωφόρο Ερζεμπέτ (Ελισάβετ – την γνωστή Αυτοκράτειρα) θα βρείτε και μια κολόνα που δείχνει προς διάφορες κατευθύνσεις/πόλεις και την απόσταση προς αυτές. Ανάμεσά τους και η Θεσσαλονίκη. Κοινώς, δείχνει προς όλες τις πόλεις με της πολυπληθέστερες εβραϊκές κοινότητες.
Ένα από τα παλαιότερα καφέ της Ευρώπης βρίσκεται στην Βουδαπέστη…
…πρόκειται για το Café New York, επί της λεωφόρου Ερζεμπέτ, λίγο πιο πέρα από την λεωφόρο Dohany. Το θέμα βέβαια είναι αν θα βρείτε τραπέζι ή όχι. Αν δεν έχετε κλείσει τραπέζι, το πιο πιθανό είναι να σας περιμένει μια ουρά μέτρων μέχρι να μπείτε. Που σημαίνει ότι αν επισκεφτείτε την Βουδαπέστη χειμώνα, θα σας φάει το κρύο περιμένοντας ή…εναλλακτικά πάρτε την γραμμή 1 του μετρό (η οποία παρεμπιπτόντως είναι ο δεύτερος υπόγειος σιδηρόδρομος του κόσμου μετά του Λονδίνου, πρώτος της ηπειρωτικής Ευρώπης και φυσικά μνημείο της UNESCO) και κατεβείτε στην τελευταία στάση, στην πλατεία Vorosmarty και πιείτε ένα καφέ στο Gerbeaud, και μαζί με τα ομολογουμένως γευστικά γλυκά του, απολαύστε, αν το επισκεφτείτε σαββατοκύριακο, και τις μελωδίες του πιάνου του. Έχει σημασία που το λέω, γιατί δεν είναι ένα οποιοδήποτε πιάνο, αλλά αυτό που θα ταξίδευε μαζί με τον Τιτανικό, μόνο που δεν στάλθηκε ποτέ…
Μια μέρα στην Πέστη…
Δεν είναι τυχαίο που η λεωφόρος Άντρασυ χαρακτηρίζεται ως μια από τις ομορφότερες της Ευρώπης και περιλαμβάνεται στην λίστα μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς, αφού κάθε κτίριο είναι κόσμημα για την πόλη και η λεωφόρος ολόκληρη ένα περιδέραιο από χρώματα, βιτρίνες, αλλά και αξιοθέατα. Επί της λεωφόρου βρίσκεται η Όπερα της Βουδαπέστης, στην οποία αν δεν είστε τυχεροί για να δείτε το θέατρο, τουλάχιστον θα μπορέσετε να θαυμάσετε το φουαγιέ και να πάρετε μια γεύση για την πολυτέλεια που υπάρχει κρυμμένη παραμέσα. Ένα στενό πιο πάνω, στην οδό Nagyemezo, θα ανακαλύψετε ότι τα θέατρα βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο. Ναι, οι Ούγγροι λατρεύουν το θέατρο και περισσότερο τους αρέσει να στολίζουν και τους δρόμους τους. Γι’ αυτό και επί της οδού θα βρείτε εκτός από την τοπική «Λεωφόρο της Δόξας», με τσιμεντένιες πλάκες με τα αποτυπώματα χεριών και ποδιών από όλους τους μεγάλους καλλιτέχνες της Ουγγαρίας, και αγάλματα, σε διάφορες στάσεις, για να θαυμάσετε και να φωτογραφηθείτε.
Όμως, το πιο όμορφο σημείο της πόλης είναι πιθανότατα η Πλατεία Ηρώων και το Κάστρο της Πέστης, στο τέρμα της λεωφόρου. Μέσα σε μια τεράστια έκταση βρίσκονται ο ζωολογικός κήπος, τα περίφημα λουτρά Szechenyi, ποδηλατόδρομοι, λίμνες, δάσος, διάσπαρτα αγάλματα δίπλα στους διαδρόμους για περίπατο και το βασικότερο, πολλά μουσεία. Το μουσείο Καλών Τεχνών, το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών που αν και κλασσικότερα, μπαρόκ κτίρια, μπορούν και συνδυάζουν στο εσωτερικό τους την αρχιτεκτονική και την μεγαλοπρέπεια με την σύγχρονη και την κλασσική τέχνη, το Σπίτι της Μουσικής, ένα σύγχρονο κτίριο μοντέρνας αισθητικής με εκθέσεις φωτογραφίας και κυρίως το Εθνογραφικό Μουσείο, που ταιριάζει την μοντέρνα αρχιτεκτονική (στα καλύτερά της) με εκθέματα αιώνων, κυρίως της διάσημης κεραμικής τέχνης της Ουγγαρίας, αλλά κι από ολόκληρο τον κόσμο. Κοινώς, μέσα στην περίμετρο του τεράστιου αυτού πάρκου, κρύβονται δραστηριότητες, γνώσεις αλλά και γεύσεις για να περάσει κάποιος όλη του την μέρα εκεί.
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες προς υποψήφιους ταξιδιώτες
Εάν δεν πάει κάποιος με οργανωμένη εκδρομή για να δει σώνει και ντε το κάστρο της Βούδας, ένα βασικό εμπόδιο που μπορεί να αντιμετωπίσει είναι η γλώσσα. Η περισσότερες πινακίδες είναι στα ουγγρικά, μια Ουραλική γλώσσα 44 χαρακτήρων που δεν μπορείς να συσχετίσεις για να βγάλεις νόημα με καμία άλλη ευρωπαϊκή, και για να το κάνω και πιο πικάντικο…δεν μπορείς να προφέρεις σωστά με τίποτα. Ό,τι πρέπει για να νιώσει κάποιος αποκλεισμένος με το «καλημέρα σας» δηλαδή, όμως γρήγορα ανακαλύπτει κάποιος ότι οι κάτοικοι, είτε ξέρουν καλά αγγλικά, είτε όχι, ακριβώς επειδή κατανοούν το πρόβλημα, είναι πάντα πρόθυμοι να βοηθήσουν. Άλλωστε, η Ουγγαρία φιλοξενεί κάθε χρόνο περίπου 60 εκατομμύρια ταξιδιώτες και οι κάτοικοι έχουν πλέον εξοικειωμένοι με το γλωσσικό εμπόδιο και ιδιαίτερα φιλικοί. Αν δε πιάσετε κουβέντα μαζί τους, θα ανακαλύψετε ότι έχουν χιούμορ. Οπότε μη φοβηθείτε την περιπέτεια, αλλά παραδοθείτε καλύτερα σε αυτήν.
Ο καλύτερος τρόπος για να γυρίσει και να ανακαλύψει κανείς την πόλη, είναι η Budapest Card, που δίνει όχι μόνο απεριόριστη πρόσβαση στα όλα τα ΜΜΜ, αλλά και έκπτωση από 10 έως 100% σε 109 σημεία της πόλης, ιστορικά και μη. Ενδεικτικά στην τιμή των 29.500 φιορινιών Ουγγαρίας, περίπου 75 ευρώ, αγοράζει κανείς την κάρτα 96 ωρών και παρότι η τιμή ακούγεται τσιμπημένη, τ’ αξίζει τα λεφτά της. Αν λοιπόν σκεφτείτε ότι στον κατάλογο της κάρτας περιλαμβάνονται πολλά μουσεία, αξιοθέατα αλλά και εστιατόρια, λουτρά κτλ. είναι μια καλή επένδυση για το ταξίδι σας. Προσοχή όμως: στην κάρτα της Βουδαπέστης δεν περιλαμβάνεται το εισιτήριο για την γραμμή λεωφορείου 100Ε που κάνει το δρομολόγιο από/προς το αεροδρόμιο και το κέντρο της πόλης.
Η ισοτιμία Ευρώ – Φιορινιού είναι 1 προς 413 περίπου, αλλά γενικά υπολογίζεται ως 1 προς 400. Ίσως μια καλή επιλογή θα είναι να έχετε πάντα εύκαιρη την εφαρμογή της αριθμομηχανής στο κινητό σας.
Πάρτε τσιγάρα μαζί σας. Όχι ότι δεν έχει τσιγάρα εκεί, αλλά δεν πωλούνται παντού. Υπάρχουν καταστήματα που πωλούν μόνο τσιγάρα, αλλά δεν εντοπίζονται εύκολα, αφού το εμπόρευμα κρύβεται πίσω από τζαμαρίες με αμμοβολή.
Υπάρχουν πράγματα που σίγουρα θα σας εκπλήξουν στην πόλη. Παραδείγματος χάριν, οι κάδοι απορριμμάτων στους δρόμους για τα κατοικίδια. Οι Ούγγροι λατρεύουν τα ζώα και θα βλέπετε συνέχεια κάποιον να περπατάει στο δρόμο με το σκυλάκι του, όσο πιθανό είναι, αν ψάξετε για φαρμακείο, ο πράσινος σταυρός να αντιστοιχεί σε pet shop. Ναι, τόσο πολύ τα αγαπάνε. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αφήνει και τα περιττώματα του σκύλου στο πεζοδρόμιο. Αντιθέτως, η Βουδαπέστη είναι μια απίστευτα καθαρή πόλη, με τασάκια ακόμη και στην είσοδο του μετρό δίπλα στις σκάλες.
Επίσης δεν θα δείτε αδέσποτα ζώα. Τα οποιαδήποτε αδέσποτα έχουν από το 2009 μαζευτεί από τους δρόμους σε καταφύγια. Όμως υπάρχουν οργανώσεις που διαμαρτύρονται για τις συνθήκες στις οποίες διαβιώνουν τα ζώα. Αν λοιπόν δείτε κάποιον στο δρόμο να μαζεύει λεφτά για την διάσωση των ζώων από τα καταφύγια, και αγαπάτε πραγματικά τα ζώα, βοηθήστε αν θέλετε.
Η Βουδαπέστη είναι σχετικά μικρή σαν πόλη. Με μόλις δύο εκατομμύρια κατοίκους, η κίνηση στους δρόμους είναι σπάνια. Τα δρομολόγια του μετρό και του τραμ είναι τόσο συχνά που δεν θα περιμένετε πάνω από δύο-τρία λεπτά μεταξύ των δρομολογίων. Όμως, είναι μια πόλη που περπατιέται εύκολα και ευχάριστα.
Και το κυριότερο, η Βουδαπέστη είναι η πόλη που όποιος δεν έχει πάει θέλει να την επισκεφτεί, κι αν έχει πάει, θέλει να ξαναπάει. Γιατί με τέτοιο πλήθος από πάρκα, μουσεία και δραστηριότητες, λίγα είναι αυτά που χωράνε σε ένα τετραήμερο!
…
Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο είναι του Στέλιου Ματσάγγου…