Για ακόμη μια φορά αύριο θα κλιθούμε να ασκήσουμε το εκλογικό μας δικαίωμα, αυτή τη φορά για να εκλέξουμε τα άτομα που εμπιστευόμαστε και πιστεύουμε ότι θα αλλάξουν το μέλλον του δήμου μας, της κοινότητας ή της περιφέρειάς μας. Άτομα που είναι ικανά, ανάλογα με τα κριτήρια του καθενός, ώστε να εκπροσωπήσουν τις μικρές κοινωνίες μας και να δημιουργήσουν έργα για τον τόπο τους.
Οι εκλογές λοιπόν της τοπικής αυτοδιοίκησης διαφέρουν από τις βουλευτικές και δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν πάψει να ψηφίζουν με κομματικά κριτήρια. Βέβαια με το 2% της χώρας να είναι υποψήφιοι δεν είναι λίγοι αυτοί που ψηφίζουν συγγενείς, φίλους και γνωστούς και άλλοι που ψηφίζουν με το συμφέρον τους και με την «υποχρέωση». Είναι γνωστό άλλωστε, ότι η τοπική αυτοδιοίκηση πολλές φορές έχει συνδεθεί με την ρουσφετολογία και οι παλαιότεροι συνηθίζουν να ψηφίζουν ανάλογα όμως για τη νέα γενιά τα κριτήρια είναι διαφορετικά.
Αρνητική εντύπωση έχει προκαλέσει το μικρό ποσοστό των γυναικών σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, παρά τον πονοκέφαλο των υποψηφίων να στελεχώσουν τα ψηφοδέλτια με το 40% που προβλέπει η ποσόστωση του εκλογικού νόμου, τα νούμερα εξακολουθούν να είναι μικρά. Πολύ χαμηλή συμμετοχή των γυναικών στη διεκδίκηση του δημαρχιακού θώκου και υπερπληθώρα υποψηφιοτήτων για την εκλογή σε δημοτικά για περιφερειακά συμβούλια καταδεικνύουν τα στοιχεία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023, που δημοσιοποίησε η ΕΕΤΑΑ (Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης).
Παράλληλα, αρκετοί από τους υποψηφίους δημάρχους έχουν σύμφωνα με τα στοιχεία υποψηφιότητα επίσης εκλεγεί περισσότερες από μια φορές από το 1982 έως και το 2019.
Σε σύνολο 1.211 υποψηφίων δημάρχων μόνο 164 είναι γυναίκες, ποσοστό 13,54%. Η συμμετοχή των γυναικών ως υποψήφιες για τη δημαρχία παρουσιάζει αυξητική τάση αλλά με πολύ αργούς ρυθμούς. Το 1982 σε σύνολο 6.033 υποψηφίων δημάρχων (μεγαλύτερος ήταν ο αριθμός των δήμων) μόνο 88 γυναίκες είχαν θέσει υποψηφιότητα, ένα ποσοστό δηλαδή ελάχιστο της τάξης του 0,66%. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2006 το ποσοστό των υποψηφίων γυναικών έφτασε το 5,75%, το 2010 το 8,02% και το 2019 το 10,77%.
Στις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, το 2019, γυναίκες υποψήφιοι δήμαρχοι ήταν 176 (ποσοστό 10,8% επί των υποψηφίων), από τις όποιες εκλέχθηκαν οι 18 (ποσοστό 5,4% επί των εκλεγέντων), ενώ στις δημοτικές εκλογές του 2014 υπήρχαν 153 υποψήφιες γυναίκες (ποσοστό 10,6%) και εκλέχθηκαν οι 15.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στις 13 Περιφέρειες της χώρας, για τις οποίες από τους 78 περιφερειακούς συνδυασμούς, θέση περιφερειάρχη διεκδικούν 67 άνδρες και μόλις 11 γυναίκες (ποσοστό 14,1%). Στις περιφερειακές εκλογές του 2019 συμμετείχαν 102 συνδυασμοί. Από αυτούς επικεφαλής γένους θηλυκού είχαν οι 11 (ποσοστό 10,8%) και εξελέγη μόνο μία: η Ρόδη Κράτσα στα Ιόνια Νησιά. Το 2014 από τους 104 περιφερειακούς συνδυασμούς άρωμα γυναίκας στην κορυφή του ψηφοδελτίου είχαν οι 17, από τους οποίες επικράτησαν οι δύο: της Ρένας Δούρου στην Αττική και της Χριστιάνας Καλογήρου στο Βόρειο Αιγαίο.
Οι αριθμοί
- 0,66% ήταν το ποσοστό των υποψηφίων γυναικών το 1982 στις δημοτικές εκλογές.
- 13,54% το ποσοστό των υποψηφίων γυναικών το 2023.
- 9 υποψήφιοι δήμαρχοι είναι άνω των 75 ετών.
- 37 υποψήφιοι δήμαρχοι είναι μεταξύ 70-75 ετών.
- 4 υποψήφιοι στις δημοτικές εκλογές έχουν εκλεγεί 7 φορές δήμαρχοι ή πρόεδροι κοινότητας στο παρελθόν.
Ακόμη και στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας με 249.814 εκλογείς το 2019 εκλέχθηκαν στο Δημοτικού Συμβούλιο του Δήμου Λαρισαίων πέντε γυναίκες από τις 49 έδρες. Με μόλις μια από τις πέντε να λαμβάνει χρέη αντιδημάρχου.
Ακόμη και λίγες μέρες πριν από την κατάθεση των ψηφοδελτίων οι δημοτικές και περιφερειακές παρατάξεις δυσκολευόντουσαν να στελεχώσουν τις θέσεις τους με γυναικείες παρουσίες.
Μπορεί λοιπόν η αυτοδιοίκηση να είναι γένους θηλυκού αλλά όπως φαίνεται παραμένει σε ανδροκρατούμενο έδαφος.
Οι γυναίκες πρώτη φορά ψήφισαν σε δημοτικές εκλογές το 1934 και σε βουλευτικές εκλογές, οι Ελληνίδες ψήφισαν για πρώτη φορά στις 19 Φεβρουαρίου του 1956.
Ήταν η απαρχή της εφαρμογής στην πράξη της καθολικής ψηφοφορίας, που είχε κατοχυρωθεί ήδη στο Σύνταγμα του 1864, με την αναγνώριση της ιδιότητας του πολίτη στις γυναίκες.
THE Ελένη Σκούρα του Ελληνικού Συναγερμού ήταν η πρώτη γυναίκα βουλευτής(1953) και η Λίνα Τσαλδάρη η πρώτη γυναίκα υπουργός( 1956), την ίδια χρονιά, στις δημοτικές εκλογές, εκλέγεται η πρώτη γυναίκα δήμαρχος. Ήταν η Μαρία Δεσύλλα-Καποδίστρια, δισέγγονη του αδερφού του Ιωάννη Καποδίστρια και σύζυγος του κερκυραίου βιομηχάνου και δημάρχου Σταμάτιου Δεσύλλα, η οποία βγήκε πανηγυρικά στις αναπληρωματικές εκλογές του νησιού.
Από τότε έχουν γίνει σημαντικά βήματα αλλά δυστυχώς ακόμη πολύ μικρά για να φτάσουμε τις υπόλοιπες δυτικές κοινωνίες που δεν διστάζουν να εκλέξουν γυναίκες στην πρωθυπουργική θέση. Η Ελλάδα πιστεύω πως θα κάνει ακόμη αρκετά χρόνια να μπορέσει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση και ας ξεκινήσει από την τοπική αυτοδιοίκηση…
Το 2019 λοιπόν 18 γυναίκες βρέθηκαν στο τιμόνι των Δήμων και ιδιαίτερα στα νησιά της χώρας είδαμε τα μεγαλύτερα ποσοστά, καθώς γυναίκες δήμαρχοι εξελέγησαν στην Κέρκυρα, στη Γαύδο, στη Φολέγανδρο, στην Τήλο, στη Σίφνο, στην Κέα και στον Άγιο Ευστράτιο, όπου η Μαρία Κακαλή κατόρθωσε να συγκεντρώσει το σύνολο των ψήφων των κατοίκων του νησιού.
Αναλυτικά:
Δήμος Κασσάνδρας
Τα καθήκοντα της Δημάρχου στο Δήμο Κασσάνδρας ανέλαβε η κ. Αναστασία Χαλκιά Δημητροπούλου.
Δήμος Σκύδρας
Στο Δήμο Σκύδρας, τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών ανέδειξαν για δεύτερη φορά Δήμαρχο την επικεφαλής της παράταξης “Συμμαχία πολιτών για το Δήμο Σκύδρας” δικηγόρο κ. Κατερίνα Ιγνατιάδου με ποσοστό 58,99%.
Δήμος Νικολάου Σκουφά
Η κ. Ροζίνα Βαβέτση είναι η πρώτη γυναίκα που κατέλαβε το αξίωμα του Δημάρχου στο Δήμο Νικολάου Σκουφά
Δήμος Κεντρικής Κέρκυρας
Στο Δήμο Κεντρικής Κέρκυρας με ποσοστό 65,30% Δήμαρχος αναδείχθηκε η δικηγόρος κ. Μερόπη Υδραίου.
Δήμος Αμφίκλειας – Ελάτειας
Τα εκλογικά αποτελέσματα στο Δήμο Αμφίκλειας – Ελάτειας ανέδειξαν ως Δήμαρχο την οικονομολόγο κ. Αθανασία Στιβακτή με ποσοστό 54,16%.
Δήμος Ορχομενού
Στο Δήμο Ορχομενού, η οδοντίατρος κ. Παρασκευή Καράλη αποτελεί την πρώτη γυναίκα που ανέλαβε καθήκοντα Δημάρχου.
Δήμος Στυλίδας
Το αξίωμα της Δημάρχου στο Δήμο Στυλίδας κατέλαβε με ποσοστό 53,45% η κ. Βιργινία Στεργίου.
Δήμος Χαλκιδέων
Δήμαρχος για το Δήμο Χαλκιδέων με ποσοστό 62,84% αναδείχθηκε η δικηγόρος κ. Ελένη Βάκα.
Δήμος Αγίου Δημητρίου
Στο Δήμο Αγίου Δημητρίου για τρίτη φορά ως Δήμαρχος εκλέχτηκε η κ. Μαρία Ανδρούτσου.
Δήμος Νέας Ιωνίας
Τα εκλογικά αποτελέσματα στο Δήμο Νέας Ιωνίας ανέδειξαν Δήμαρχο την πολιτικό μηχανικό κ. Δέσποινα Θωμαΐδου.
Δήμος Πεντέλης
Το αξίωμα του Δημάρχου στο Δήμο Πεντέλης κατέλαβε η κ. Δήμητρα Κεχαγιά με ποσοστό 55,02%.
Δήμος Ελαφονήσου
Στο Δήμο Ελαφονήσου Δήμαρχος αναδείχθηκε η κ. Ευσταθία Λιάρου με ποσοστό 64,30%.
Δήμος Οιχαλιάς
Η επιχειρηματίας κ. Παναγιώτα Γεωργακοπούλου εξελέγη Δήμαρχος στο Δήμο Οιχαλιάς με ποσοστό 57,08%, ούσα η μόνη γυναίκα Δήμαρχος στη Μεσσηνία.
Δήμος Αγίου Ευστρατίου
Το σύνολο των ψήφων των κατοίκων του Δήμου Αγίου Ευστρατίου συγκέντρωσε η κ. Μαρία Κακαλή, η οποία κατείχε το αξίωμα της Δημάρχου από τις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 2014.
Δήμος Κέας
Η εκλογική αναμέτρηση στο Δήμο Κέας ανέδειξε Δήμαρχο την επιχειρηματία κ. Ειρήνη Βελισσαροπούλου με ποσοστό 51,74%.
Δήμος Σίφνου
Στο Δήμο Σίφνου ποσοστό 88,50% εκλέχθηκε στο αξίωμα της Δημάρχου η κ. Μαρία Ναδάλη.
Δήμος Τήλου
Για δεύτερη φορά αναδείχθηκε Δήμαρχος του Δήμου Τήλου η κ. Μαρία Καμμά Αλιφέρη με ποσοστό 55,09%.
Δήμος Φολεγάνδρου
Τα καθήκοντα Δημάρχου στο Δήμο Φολεγάνδρου ανέλαβε η επιχειρηματίας κ. Ευθαλία Παπαδοπούλου με ποσοστό 69,39%.
Δήμος Γαύδου
Στο Δήμου Γαύδου το αποτέλεσμα των εκλογών ανέδειξε Δήμαρχο την επικεφαλής της παράταξης “Γαύδος με Όραμα” δασολόγο κ. Μανωλία Στεφανάκη, η οποία επικράτησε επί της τέως Δημάρχου κ. Ευαγγελίας Καλινίκου με ποσοστό 50,29%.
Αναμένουμε λοιπόν τα αποτελέσματα της Κυριακής για να δούμε αν το ποσοστό θα έχει θετικό η αρνητικό πρόσημο στην εκλογή γυναικών…
*Φωτογραφία εξωφύλλου: Οι Ελληνίδες για πρώτη φορά ψήφισαν στις δημοτικές εκλογές της 11ης Φεβρουαρίου 1934.