Πρόσφατα, ορισμένες μεγάλες γκαλερί υπέγραψαν με γυναίκες υψηλού προφίλ, πολλές από τις οποίες ξεκίνησαν καλλιτεχνικές σταδιοδρομίες πολύ πριν ασχοληθεί η βιομηχανία
…
Ο κόσμος της τέχνης, που θεωρούνταν από καιρό έχει ανοσία, πρέπει τώρα να αναγνωρίσει τις επείγουσες πραγματικότητες των πανδημιών, της κλιματικής κρίσης, των πολέμων, των ελλείψεων ενέργειας και τροφίμων, της μαζικής μετανάστευσης και του πληθωρισμού. Σε μια νέα κανονική στήλη, ο Scott Reyburn και η Anny Shaw αναφέρουν τι κάνουν-ή δεν κάνουν- γι’ αυτό οι οίκοι δημοπρασιών, οι γκαλερίστας, οι καλλιτέχνες και άλλοι παίκτες.
Πέντε χρόνια μετά το #MeToo, ο κόσμος της τέχνης κάνει μικρά βήματα για να διορθώσει μερικές από τις τεράστιες ανισότητες που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι γυναίκες καλλιτέχνες. Τους τελευταίους μήνες, πολλές μεγάλες γκαλερί έχουν υπογράψει με ηλικιωμένες γυναίκες υψηλού προφίλ, πολλές από τις οποίες ξεκίνησαν και διατήρησαν καλλιτεχνικές σταδιοδρομίες πολύ πριν ασχοληθεί η βιομηχανία.
Ανάμεσά τους είναι η Sonia Boyce, η Zineb Sedira και η Acaye Kerunen, οι οποίες επιλέχθηκαν κατά την προετοιμασία ή αμέσως μετά τις παρουσιάσεις τους στο περίπτερο στη Μπιενάλε της Βενετίας – φέτος με μεγάλο βάρος στις γυναίκες. (Από τους 213 καλλιτέχνες που περιλαμβάνονται στην έκθεση της επιμελήτριας Cecilia Alemani, μόνο 21 είναι άνδρες.) Η Boyce εκπροσωπείται τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο από την γκαλερί Simon Lee του Λονδίνου. Η Sedira έχει ενταχθεί στην Goodman Gallery, η οποία την αντιπροσωπεύει στη Νότια Αφρική, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. ενώ ο Kerunen έχει υπογράψει με τις mega-galleries Pace και Blum & Poe καθώς και με τη βιεννέζικη Galerie Kandlhofer.
Η γκαλερί Stephen Friedman, εν τω μεταξύ, έφερε δύο γυναίκες πρόσφατα: την Anne Rothenstein, η οποία εντάχθηκε στο ρόστερ αφού ανακαλύφθηκε στο Instagram και την Caroline Coon, ακτιβίστρια, δημοσιογράφο και μάνατζερ του ροκ συγκροτήματος The Clash, η οποία, για μια περίοδο , υποστήριξε την πρακτική της ως εργάτρια του σεξ. Και οι δύο στα 70 τους, καμία γυναίκα δεν είχε εκπροσώπησει γκαλερί στο παρελθόν.
Ενώ τέτοιες προσθήκες στα βιβλία των αντιπροσώπων συμβάλλουν κατά κάποιο τρόπο στην αποκατάσταση των μακροχρόνιων ανισορροπιών στην αγορά, εξακολουθούν να υπάρχουν τεράστιες αποκλίσεις στην πλειονότητα των γκαλερί – τόσο όσον αφορά την εκπροσώπηση όσο και τις τιμές. Από τους 47 καλλιτέχνες που αναφέρονται στον ιστότοπο του Simon Lee, οι 16 είναι γυναίκες. Από τους 48 καλλιτέχνες της γκαλερί Goodman, οι 16 είναι γυναίκες. Ο Pace εκπροσωπεί 119 καλλιτέχνες, 35 από αυτούς γυναίκες. Στο Blum & Poe, 19 από τους 60 καλλιτέχνες του είναι γυναίκες. ενώ επτά από τους 15 καλλιτέχνες που εκπροσωπεί η Galerie Kandlhofer είναι γυναίκες. Στην γκαλερί Stephen Friedman, 13 στους 35 καλλιτέχνες είναι γυναίκες.
Το χάσμα τιμών είναι εξίσου θλιβερό και φαίνεται να έχει βελτιωθεί ελάχιστα τα τελευταία πέντε χρόνια. Μια πρόσφατη έρευνα της Βρετανίδας καλλιτέχνιδας και επιμελήτριας Helen Gorrill, σχετικά με τις τιμές 5.000 πινάκων που πουλήθηκαν σε δημοπρασία παγκοσμίως, διαπίστωσε ότι για κάθε £1 που κερδίζει ένας άνδρας καλλιτέχνης για το έργο του, μια γυναίκα κερδίζει μόλις 10p. Η Γκόριλ, ο συγγραφέας του Οι Γυναίκες δεν μπορούν να ζωγραφίσουν , διαπίστωσε επίσης ότι οι «εύποροι άντρες» μειώνουν σταθερά τα έργα υπογεγραμμένα από γυναίκες —αλλά δημιουργημένα από την τεχνητή νοημοσύνη— αποδεικνύοντας ότι υπάρχει ξεκάθαρο στίγμα προς τις γυναίκες καλλιτέχνες.
Σχετικά με τα σχέδια για κατάργηση της αναφοράς για τις διαφορές μεταξύ των φύλων στο Ηνωμένο Βασίλειο για εταιρείες με έως και 500 άτομα προσωπικό, η Gorrill λέει: «Είμαι απογοητευμένη. Στην αγορά της σύγχρονης τέχνης έχουμε 90% διαφορά μεταξύ των φύλων. Αυτό είναι συγκρίσιμο μόνο με τη διαφορά αμοιβών μεταξύ των φύλων του ποδοσφαίρου. Σίγουρα, αν ο κόσμος της τέχνης είναι τόσο προοδευτικός όσο ισχυρίζεται ότι είναι, τότε χρειάζεται να κινηθεί με την εποχή και να κάνει αλλαγές για να είναι ένας πιο δίκαιος θεσμός. Επί του παρόντος, είναι πολύ βικτωριανός στην προοπτική του.»
Το φαινόμενο του μουσείου
Η έρευνα της Gorrill και άλλων, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιογράφων Charlotte Burns και Julia Halperin (των οποίων η νέα έκθεση για την εκπροσώπηση γυναικών καλλιτεχνών στα μουσεία και την αγορά θα κυκλοφορήσει τον επόμενο μήνα), έχει αποδείξει σταθερά μια άμεση συσχέτιση μεταξύ των μουσειακών εκθέσεων και των τιμών της τέχνης.
Πράγματι, δεν μένει απαρατήρητο ότι τα ιδρύματα στο Λονδίνο —και ιδιαίτερα στη Βενετία— παρουσιάζουν επί του παρόντος έναν δυσανάλογο αριθμό ανδρών καλλιτεχνών: Lucian Freud, William Kentridge, Anish Kapoor, Joseph Beuys, Anselm Kiefer, Markus Lüpertz και Georg Baselitz. (που ως γνωστόν υποστηρίζουν ότι οι γυναίκες καλλιτέχνες δεν αναγνωρίζονται γιατί απλά δεν ζωγραφίζουν πολύ καλά») ανάμεσά τους.
Όπως το θέτει η Gorrill: Όταν οι καλλιτέχνες συλλέγονται από μουσεία, η αξία των έργων τέχνης τους τείνει να εκτοξεύεται στη δευτερογενή και πρωτογενή αγορά. Συλλέγοντας σε μεγάλο βαθμό έργα από άνδρες καλλιτέχνες, τα μουσεία με επιρροή συμβάλλουν στη δημιουργία μιας έμφυλης ανισότητας πλούτου.
«Χωρίς την επικύρωση των μουσείων, οι γκαλερί συχνά χάνουν το ενδιαφέρον τους για τις γυναίκες – ιδιαίτερα καθώς γερνούν, επειδή οι γυναίκες συχνά κρίνονται ακόμα εμπορικά, για το πώς φαίνονται και όχι απλώς για το έργο τέχνης που δημιουργούν».
*Φωτογραφία εξωφύλλου: Το γαλλικό περίπτερο της Zineb Sedira στην Μπιενάλε της Βενετίας περιλαμβάνει την ταινία Les rêves n’ont pas de titre (τα όνειρα δεν έχουν τίτλους) σε επιμέλεια της Cecilia Alemani, Η φετινή μπιενάλε αποτελείται κατά κύριο λόγο από γυναίκες καλλιτέχνες © Marco Cappelletti; ευγενική προσφορά La Biennale di Venezia
Πηγή: theartnewspaper.com